Ακμή: Τι να προσέξετε την άνοιξη για να αποφύγετε τις εξάρσεις

Η άνοιξη μπορεί να επιφέρει αλλαγές στο δέρμα, καθώς η βελτίωση του καιρού, η εφίδρωση και η αυξημένη έκθεση στον ήλιο επηρεάζουν σημαντικά ορισμένες δερματοπάθειες και κυρίως την ακμή. Στην πραγματικότητα, όσο μεγαλώνουν οι μέρες και αυξάνεται η περιβαλλοντική θερμοκρασία, πολλοί πάσχοντες βλέπουν το δέρμα τους να γεμίζει σπυράκια.

Οι περιοδικές εξάρσεις της ακμής, όντως οφείλονται στην αλλαγή των εποχών, σύμφωνα με τα ευρήματα νεότερων μελετών. Δεδομένου, όμως, πως ουδείς μπορεί να «τα βάλει» με τον καιρό, η αποφυγή των εξάρσεων αυτών μετατρέπεται σε προσωπική υπόθεση κάθε πάσχοντος.

Όπως εξηγεί ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου, η ακμή αναπτύσσεται όταν αυξάνεται η παραγωγή του σμήγματος στο δέρμα. Το σμήγμα είναι το «λίπος» του δέρματος και παράγεται από τους σμηγματογόνους αδένες.

Η αύξηση στην παραγωγή του σμήγματος παρατηρείται στη διάρκεια ορισμένων φάσεων της ζωής, όπως η εφηβεία, δηλαδή σχετίζεται με τις ορμονικές διακυμάνσεις. Η υπερέκκριση σμήγματος εμποδίζει την αποβολή των νεκρών κυττάρων και έτσι προκαλείται φραγή των πόρων. Τα νεκρά κύτταρα είναι περισσότερα στα άτομα με ακμή.

Παράλληλα η υπερέκκριση του σμήγματος δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για γρήγορο πολλαπλασιασμό ενός τύπου βακτηρίων που ζει στο δέρμα. Αυτό έχει ως επακόλουθο τον ερεθισμό των δερματικών πόρων και την πρόκληση φλεγμονής.

«Η φλεγμονή μπορεί να εισδύσει σε βαθύτερες στοιβάδες του δέρματος και να προκαλέσει κύστεις ή οζίδια», εξηγεί ο δρ Στάμου. Όντως, η ακμή εκδηλώνεται με:

• Φαγέσωρες (λευκά σπυράκια ή μαύρα στίγματα)
• Βλατίδες (μόνιμες προεξοχές του δέρματος που δεν υποχωρούν στην πίεση)
• Φλύκταινες (σπυράκια με πύον)
• Κύστεις ή οζίδια

Οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να παρατηρηθούν στο πρόσωπο, την πλάτη, το στήθος, το λαιμό, τους ώμους και τους άνω βραχίονες.

Ο ρόλος της θερμοκρασίας

Την άνοιξη, οι σταδιακά αυξανόμενες θερμοκρασίες και η εφίδρωση μπορεί να συμβάλλουν στην υπερέκκριση σμήγματος. Το επακόλουθο μπορεί να είναι η έξαρση της ακμής.

«Τόσο η θερμοκρασία όσο και η υγρασία έχουν συμβάλλοντα ρόλο στην παθογένεση της ακμής και είναι αιτίες εξάρσεων», λέει ο δρ Στάμου. «Στη χώρα μας η παρατηρούμενη επιδείνωση της δερματοπάθειας είναι σταδιακή. Αρχίζει από την άνοιξη και κορυφώνεται το καλοκαίρι, καθώς η έντονη ηλιακή ακτινοβολία είναι επιβαρυντικός παράγοντας για τους περισσότερους πάσχοντες από ακμή».

Η ακμή είναι μια πολύ συχνή πάθηση. Υπολογίζεται ότι προσβάλλει το περίπου 10% των ανθρώπων παγκοσμίως. Οι ασθενείς είναι κυρίως έφηβοι και νεαροί ενήλικες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, από τα νεογέννητα έως τις εμμηνοπαυσικές γυναίκες.

Αλλαγή στην φροντίδα του δέρματος

Τα καλά νέα είναι ότι οι πάσχοντες από ακμή μπορούν να λάβουν αρκετά μέτρα για να περιορίσουν τις εξάρσεις της ακμής. Το πρώτο είναι να προσαρμόσουν κατάλληλα την καθημερινή φροντίδα του δέρματός τους.

Η καθαριότητά του πρέπει να γίνεται ακόμα πιο σχολαστικά, ιδίως μετά από εφίδρωση. Από την άνοιξη έως και το τέλος του καλοκαιριού είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούν ένα καθαριστικό το οποίο:

• Θα αφαιρεί τη λιπαρότητα από το δέρμα
• Θα συμβάλλει στον έλεγχο του υπερβολικού σμήγματος

Για βαθύτερο καθαρισμό, εξ άλλου, υπάρχουν προϊόντα με σαλικυλικό οξύ.

Ειδικά οι γυναίκες πρέπει να υιοθετούν στυλ χτενίσματος, που δεν επιτρέπουν στα μαλλιά να ακουμπούν στο δέρμα. Με αυτό τον τρόπο παρεμποδίζεται η μεταφορά στο δέρμα του προσώπου μικροποσοτήτων από τα προϊόντα styling και από το σμήγμα του τριχωτού της κεφαλής. Έτσι, μειώνεται ο κίνδυνος να επιδεινωθεί η ακμή στο πρόσωπο.

Η ενυδάτωση του δέρματος επίσης είναι σημαντική. Είναι εξίσου απαραίτητη την άνοιξη και το καλοκαίρι, όσο το χειμώνα. Παρότι η λιπαρότητα δίνει την εντύπωση ότι το δέρμα είναι προστατευμένο, η αλήθεια είναι πως η ελλιπής ενυδάτωση αναγκάζει τους αδένες να παράγουν περισσότερο σμήγμα. Ιδανική είναι η χρήση μιας μη λιπαρής ενυδατικής κρέμας, καλύτερα σε μορφή τζελ.

Η προστασία από τον ήλιο

Το δέρμα έχει μία ακόμα έντονη ανάγκη την άνοιξη: την αύξηση της αντηλιακής προστασίας. «Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο επιδεινώνει την ακμή, διότι προκαλεί φλεγμονή και το δέρμα αντιδρά εκκρίνοντας περισσότερο σμήγμα. Η ήπια έκθεση στον ήλιο, όμως, είναι ευεργετική. Και αυτό διότι οι ακτίνες του ηλίου δρουν ανοσοκατασταλτικά. Στη δράση αυτή, άλλωστε, στηρίζεται και η φωτοθεραπεία, η οποία προσφέρει γρήγορη και μακροχρόνια ύφεση της ακμής», τονίζει ο δρ Στάμου.

Η φωτοθεραπεία είναι μια αποτελεσματική θεραπεία που αναζωογονεί το δέρμα με μη επεμβατικό φως. Με τη βοήθειά της τα κύτταρα ανανεώνονται και η ακμή θεραπεύεται. Η θεραπεία συνίσταται στη χρήση μπλε φωτός. Το φως αυτό έχει φυσική αντιμικροβιακή και αντιακνεϊκή δράση. Σε αντίθεση, εξ άλλου, με ό,τι συμβαίνει με τη χρήση πολλών αντιβιοτικών, το μπλε φως δεν επιτρέπει στα μικρόβια να αναπτύξουν αντοχή.

Το μπλε φως ρυθμίζει επίσης την παραγωγή του σμήγματος και προστατεύει το δέρμα από τις φλεγμονές. Ωστόσο απαιτείται προσοχή κατά τη χρήση του, διότι δεν χρησιμοποιούν όλα τα μηχανήματα φωτοθεραπείας την ίδια τεχνολογία. Επομένως, κάποια μπορεί να προκαλέσουν δερματικό ερεθισμό.

«Τώρα που ο καιρός ζεσταίνει και ο ήλιος είναι εντονότερος, δώστε προσοχή στην ακμή και φροντίστε το δέρμα πιο εντατικά. Εάν παρά τα μέτρα, επιδεινωθεί η ακμή, απευθυνθείτε στον δερματολόγο ιατρό. Εκείνος θα σας συστήσει μια εξατομικευμένη αγωγή, προκειμένου να επανέλθει το δέρμα σε ισορροπία», καταλήγει ο δρ Στάμου.