Κορωνοϊός: Τι προκαλεί τις αλλεργικές αντιδράσεις στο εμβόλιο;

Την αιτία των σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων που παρατηρήθηκαν σε οκτώ από τους εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς που έκαναν το εμβόλιο της εταιρείας Pfizer για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός Covid-19, αναζητούν οι αρμόδιες Αρχές στις ΗΠΑ.

Μέχρι και την Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου, έξι υγειονομικοί που είχαν κάνει το εμβόλιο στις ΗΠΑ ανέπτυξαν αναφυλαξία. Η αναφυλαξία είναι μία σοβαρή αλλεργική αντίδραση, η οποία θα μπορούσε να απειλήσει τη ζωή, εάν έμενε χωρίς θεραπεία.

Ο ένας από τους ασθενείς που την ανέπτυξε είχε παρουσιάσει και παλαιότερα αναφυλακτική αντίδραση, σε ένα εμβόλιο κατά της λύσσας. Ένας άλλος, μία μεσήλικη γυναίκα, δεν είχε ιστορικό αλλεργιών. Για τους υπόλοιπους τέσσερις δεν είναι γνωστό αν κατά το παρελθόν είχαν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις.

Μία εβδομάδα νωρίτερα είχε γίνει γνωστό ότι και δύο υγειονομικοί στη Βρετανία εκδήλωσαν συμπτώματα αναφυλαξίας μετά τον εμβολιασμό τους. Το γεγονός αυτό ώθησε την βρετανική Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων & Προϊόντων Φροντίδας Υγείας (MHRA) να συστήσει αποφυγή του εμβολιασμού σε όποιον έχει ιστορικό αναφυλαξίας «σε εμβόλιο, τροφή ή φάρμακο».

Αντίστοιχα, τα αμερικανικά ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) λένε πως όσοι έχουν ιστορικό σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων σε εμβόλιο, πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για να αποφασίσουν αν θα κάνουν αυτό για τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός.

Ποια είναι η αιτία

Επόμενο βήμα για τους ειδικούς είναι να βρουν τι προκάλεσε την αναφυλαξία των οκτώ εργαζομένων στην Υγεία. Το ενδιαφέρον τους για το όλο θέμα δεν είναι ακαδημαϊκό.

«Οι αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια είναι πολύ σπάνιες», λέει στο LiveScience η Dr Purvi Parikh, αλλεργιολόγος και ανοσολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. «Στατιστικά πιο πιθανό είναι να σε κτυπήσει… κεραυνός, παρά να πάθεις αναφυλαξία μετά από ένα εμβόλιο». Κατά μέσον όρο, οι πιθανότητες να εκδηλωθεί αναφυλαξία σε εμβόλιο είναι περίπου 1,31 στο 1 εκατομμύριο.

Στην παρούσα περίπτωση όμως, τις ανέπτυξαν 6 άνθρωποι στους πρώτους 272.001 που εμβολιάσθηκαν στις ΗΠΑ και 2 στους πρώτους 140.000 στη Βρετανία. Πού μπορεί να οφείλεται αυτή η διαφορά;

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα. Ωστόσο ένα συστατικό που υπάρχει στο εμβόλιο της Pfizer συγκεντρώνει τις υποψίες των ειδικών. «Η πολυαιθυλενική γλυκόλη (PEG) μπορεί να είναι υπαίτια», δήλωσε ο Dr Peter Marks, διευθυντής του Κέντρου Βιολογικής Αξιολόγησης & Έρευνας (CBER) της αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων & Φαρμάκων (FDA). «Τα υπόλοιπα συστατικά του εμβολίου είναι λιπίδια, άλατα, σάκχαρα και γενικότερα ουσίες οι οποίες είναι απίθανο να προκαλέσουν αλλεργία».

Κατά το παρελθόν έχουν αναφερθεί περιστατικά αλλεργικής αντίδρασης στην ουσία PEG, που περιέχεται σε αρκετά φάρμακα. Είναι επομένως πιθανό, παλαιότερη αλλεργική αντίδραση σε αυτήν, να θέτει ένα άτομο σε αυξημένο κίνδυνο για αναφυλαξία.

Την ίδια ουσία περιέχει και το εμβόλιο της εταιρείας Moderna εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Το εμβόλιο αυτό επίσης έλαβε άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης στις ΗΠΑ.

Πάνω από 550.000 οι εμβολιασθέντες στις ΗΠΑ

Τα καλά νέα είναι ότι οι οκτώ εργαζόμενοι που είχαν τις σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, υποβλήθηκαν αμέσως στην απαιτούμενη θεραπεία και σύντομα ανάρρωσαν. Επιπλέον, δεν έχουν ακουστεί άλλα κρούσματα, παρότι έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των εμβολιασμών. Μόνο στις ΗΠΑ, έως και τις 20 Δεκεμβρίου είχαν εμβολιασθεί περισσότεροι από 556.300 άνθρωποι.

Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες είναι αποφασισμένοι να μάθουν την αιτία των σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων. Για τον λόγο αυτό, τα αμερικανικά Εθνικά Ιδρύματα Υγείας (National Institutes of Health, NIH) αρχίζουν κλινική μελέτη που θα διερευνήσει το θέμα. Στη μελέτη θα ενταχθούν εθελοντές με ιστορικό σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων και αναφυλαξίας.

Στο μεσοδιάστημα, τα CDC συνιστούν να παραμένουν στα εμβολιαστικά κέντρα για 15 λεπτά όσοι κάνουν εμβόλιο εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός. Αν οι άνθρωποι αυτοί είναι αλλεργικοί, πρέπει να παραμένουν για 30 λεπτά. Οι έξι εργαζόμενοι που είχαν αλλεργική αντίδραση στις ΗΠΑ, την εκδήλωσαν μέσα σε αυτά τα χρονικά όρια.