10+1 φράσεις που δεν πρέπει να λέμε στον σύντροφό μας
Υπάρχουν φράσεις και λέξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αδιέξοδο μια διαφωνία, μια συζήτηση, ακόμα και μια σχέση. Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με το σύντροφό μας είναι σημαντικός για την ευημερία της σύνδεσής μας και μας εξηγούν γιατί κάποια πράγματα, ορισμένες φράσεις δεν πρέπει να λέγονται σε κουβέντες και αντιπαραθέσεις.
Όλοι μας έχουμε καβγαδίσει με το σύντροφό μας και έχουμε πει πράγματα που δεν εννοούσαμε, φράσεις, κουβέντες για τις οποίες μετανιώσαμε και λέξεις που πλήγωσαν και ευχόμαστε να μπορούσαμε να τις έχουμε πάρει πίσω. Σε όποιο στάδιο της σχέσης μας κι αν βρισκόμαστε, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα λόγια μας έχουν σημασία, και γι’ αυτό οφείλουμε να τα επιλέγουμε με σύνεση, τόσο στις συζητήσεις μας όσο και στους διαπληκτισμούς μας. Αυτά που λέμε –κυρίως όταν είναι επιπόλαια και, ίσως, σκληρά– μπορούν να επηρεάσουν και το άλλο άτομο και τη σύνδεσή μας μαζί του. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε πώς να κάνουμε δύσκολες κουβέντες με το σύντροφό μας χωρίς να λέμε κάτι βαθιά τραυματικό, που μπορεί ακόμα και να τερματίσει τη σχέση μας.
1.«Εσύ φταις για όλα»
Οι χαρακτηρισμοί και τέτοιου είδους φράσεις δεν είναι ποτέ παραγωγικοί. Οι προσωπικές προσβολές και επιθέσεις στο σύντροφό μας μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματική κακοποίηση και να επηρεάσουν την εμπιστοσύνη του σε μας και στη σχέση. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί δυσαρέσκεια και θα γίνει δύσκολη η επίλυση των συγκρούσεων. Γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας, είναι προτιμότερο να παίρνουμε λίγο χρόνο για να ηρεμήσουμε και στη συνέχεια να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας αφήνοντας απέξω εκείνα του άλλου.
2. «Τότε που μου είχες κάνει εκείνο…»
Κανείς δεν θέλει να νιώθει ότι το αγαπημένο του πρόσωπο κρατά ένα νοερό κατάλογο με όλες τις φορές που έχει αδικηθεί. Γι’ αυτό και δεν είναι καλό να αναφέρουμε προβλήματα από το παρελθόν όταν συζητάμε ένα τρέχον θέμα. Αν κάτι συνεχίζει να μας ενοχλεί, μπορούμε να το κουβεντιάσουμε άλλη φορά ώστε να μην κλιμακώσουμε το διάλογο στο παρόν.
3.«Αν με αγαπούσες, θα…»
Αυτή η φράση είναι μια μορφή χειραγώγησης. Πρόκειται για ένα μοτίβο ελεγκτικής ή συναισθηματικά καθοδηγητικής συμπεριφοράς. Η αγάπη δεν δίνεται υπό όρους και ο σύντροφός μας δεν μπορεί να αισθάνεται ότι πρέπει να περάσει από δοκιμασίες για να την αποδείξει.
4.«Ίσως πρέπει να χωρίσουμε»
Οι απειλές και τα τελεσίγραφα είναι επίσης εργαλεία χειραγώγησης. Δεν θα λύσουμε τίποτα με αυτό τον τρόπο, αντίθετα η συγκεκριμένη τακτική ενσταλάζει φόβο και δυσφορία στη σχέση. Όταν προκύπτει σύγκρουση, είναι σκόπιμο να εστιάζουμε στην ανοιχτή επικοινωνία και όχι στον εκφοβισμό ώστε να ενισχύονται η σύνδεση και η αίσθηση σεβασμού μεταξύ των συντρόφων.
5.«Δεν θέλω να το κουβεντιάσω»
Το να κρατάμε μούτρα και να μη μιλάμε στο σύντροφό μας είναι παθητικο-επιθετική συμπεριφορά και δεν αποτελεί τρόπο να αντιμετωπίζουμε τις συγκρούσεις. Αν χρειαζόμαστε χώρο και χρόνο για να σκεφτούμε, επιλέγουμε να το επικοινωνήσουμε στον άλλο και να του εξηγήσουμε ότι θα επανέλθουμε στη συζήτηση αργότερα, αντί να αποσυρθούμε εντελώς αφήνοντάς τον να αναρωτιέται τι συμβαίνει.
6.«Κι εσύ με είχες πληγώσει όμως»
Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε την απόδοση ευθυνών στο σύντροφό μας ως αντίδραση σε κάτι που τον έχει ενοχλήσει. Για παράδειγμα, αναφέρει κάτι που τον στενοχώρησε και, αντί να επικυρώσουμε τα συναισθήματά του, αρχίζουμε να παραθέτουμε κι εμείς με τη σειρά μας πράγματα που μας πείραξαν. Είναι σημαντικό να κατανοούμε τα συναισθήματα του άλλου και να μάθουμε να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας, ακόμα κι αν δεν ήταν πρόθεσή μας να τον πληγώσουμε.
7.«Γιατί δεν μπορείς να είσαι περισσότερο σαν τον πρώην μου;»
Το να συγκρίνουμε κάποιον με προηγούμενους συντρόφους μας ή με εκείνους των φίλων και των γνωστών μας είναι άσκοπο και δεν κάνει καλό σε κανέναν. Επιπλέον, ο αντίκτυπος μπορεί να είναι καταστροφικός για την αυτοεκτίμηση ενός ατόμου. Αντί να κάνουμε συγκρίσεις, μπορούμε να δηλώνουμε ξεκάθαρα ποιες είναι οι ανάγκες μας και να τις εκφράζουμε σε ήρεμες καταστάσεις και όχι σε στιγμές διαφωνίας. Από την άλλη πλευρά, και το να μιλάμε αρνητικά και με υποτίμηση για τον πρώην μας μπορεί να προκαλέσει στο σύντροφό μας την ανησυχία ότι θα κάνουμε το ίδιο και με εκείνον.
8.«Αυτό που φοράς σε παχαίνει»
Τα υποτιμητικά σχόλια ή φράσεις με αρνητικό πρόσημο σχετικά με την εμφάνιση του άλλου, είτε έχουν να κάνουν με το σώμα του είτε με το ντύσιμό του, είναι πολύ δυσάρεστα. Πολλοί άνθρωποι παλεύουν με θέματα της εικόνας τους και τέτοιες κουβέντες μπορεί να επιδεινώσουν αυτό το συναίσθημα, ακόμα κι αν ήταν κρυμμένο για καιρό. Έτσι, αυτές οι παρατηρήσεις έχουν μορφή επίθεσης και κλυδωνίζουν τα αισθήματα εμπιστοσύνης και ασφάλειας μεταξύ του ζευγαριού.
9.«Ποτέ δεν πλένεις τα πιάτα. Είσαι τόσο τεμπέλης!»
Δεν πρέπει να κάνουμε γενικευμένες και απαξιωτικές δηλώσεις για το χαρακτήρα του άλλου. Το «ποτέ» και το «πάντα» μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικά για τη σχέση. Αν θέλουμε να πούμε κάτι για τη συμπεριφορά του συντρόφου μας, είναι σκόπιμο να επικεντρωθούμε στο πώς αυτή μας κάνει να αισθανόμαστε, αντί να καταφύγουμε σε επίθεση χαρακτήρα, κάτι που θα τον κάνει τελικά να περιέλθει σε κατάσταση άμυνας. Μπορούμε, για παράδειγμα, να πούμε: «Όταν δεν καθαρίζεις, νιώθω ότι δεν νοιάζεσαι για το σπίτι μας, κι αυτό πραγματικά πληγώνει τα συναισθήματά μου».
10.«Όλα είναι μια χαρά»
Η άρνηση του προβλήματος, ιδιαίτερα όταν είναι εμφανές ότι υπάρχει, είναι μια μορφή συναισθηματικής απόσυρσης που μπορεί να προκαλέσει ένταση και να δημιουργήσει στον έναν από τους δύο –ή και στους δύο– αίσθημα μοναξιάς ή αποσύνδεσης από τη σχέση.
11.«Αντιδράς υπερβολικά»
Το να λέμε στο σύντροφό μας να ηρεμήσει κρίνοντας τις αντιδράσεις του ως ακραίες, ιδίως όταν βρισκόμαστε στη μέση της συζήτησης, μπορεί να τον κάνει να νιώσει ότι τον ακυρώνουμε, αλλά και ότι δεν τον ακούμε και δεν τον στηρίζουμε. Έτσι, δεν αποκλείεται να θεωρήσει ότι δεν μπορεί να μοιραστεί τον πραγματικό του εαυτό και τα συναισθήματά του μαζί μας.
Ευχαριστούμε τη δρα Ναταλία Κουτρούλη, ψυχολόγο με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, για τη συνεργασία