Απροστάτευτη θάλασσα η Μεσόγειος
Μόλις 0,03% της Μεσογείου προστατεύεται ολοκληρωμένα, μέσα από θεσμοθετημένα θαλάσσια πάρκα στα οποία σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται ένα αποτελεσματικό σχέδιο διαχείρισης. Νέα έρευνα της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας του WWF υποδεικνύει το τεράστιο έλλειμμα προστασίας στο θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον της Μεσογείου, παρά τις δεσμεύσεις που έχουν λάβει τα τελευταία χρόνια τα μεσογειακά κράτη.
«Η Μεσόγειος, αν και αποτελεί μόλις το 0,8% των παγκόσμιων θαλασσών σε όγκο, φιλοξενεί έναν εντυπωσιακό αριθμό ειδών και θεωρείται μία από τις 25 πιο σημαντικές περιοχές συγκέντρωσης βιοποικιλότητας παγκοσμίως. Ωστόσο, ο θαλάσσιος πλούτος της βρίσκεται κυριολεκτικά στα όρια της κατάρρευσης, εξαιτίας μιας σειράς ασφυκτικών και μακροχρόνιων ανθρωπογενών πιέσεων, όπως οι μη βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές, η πλαστική και χημική ρύπανση και η κλιματική κρίση, που απειλούν το μέλλον του θαλάσσιου οικοσυστήματος της Μεσογείου με υποβάθμιση», αναφέρει η έκθεση της WWF, που δημοσιοποιήθηκε σήμερα.
Όπως επισημαίνεται, οι 15 από τις 20 μεσογειακές χώρες απέχουν πολύ από το στόχο που τέθηκε με τη Σύμβαση της Βαρκαλώνης, για δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στο 10% των υδάτων τους έως το 2020. Αντίθετα, το μεγαλύτερο μέρος του ποσοστού των θαλάσσιων πάρκων στη Μεσόγειο (9,68%) αντιστοιχεί στα πάρκα της Γαλλίας και της Ισπανίας, με πολύ μικρή συνεισφορά από Ελλάδα, Αλβανία, Κροατία και Μάλτα (τα θαλάσσια πάρκα της Ιταλίας, Σλοβενίας, Τουρκίας και Αιγύπτου είναι πολύ περιορισμένα σε έκταση). Επιπλέον, τα θαλάσσια πάρκα που έχουν θεσπιστεί είναι αποσπασματικά και όχι μέρος ενός οικολογικά αντιπροσωπευτικού και καλά συνδεδεμένου δικτύου προστατευόμενων περιοχών.
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει εντάξει το 20,1% των θαλασσών της στο Δίκτυο Natura 2000, όμως μόλις το 3% διαθέτει συγκεκριμένα και νομικά δεσμευτικά μέτρα που ρυθμίζουν ανθρώπινες δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις θάλασσες, όπως η αλιεία, η θαλάσσια κυκλοφορία και ο τουρισμός.
«Σε καμία ελληνική θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή δεν εφαρμόζονται επαρκή και αποτελεσματικά μέτρα διαχείρισης, με συγκεκριμένους στόχους προστασίας και σχέδια δράσης, ώστε να μπορεί κανείς να εκτιμήσει την αποτελεσματικότητά τους ως προς την προστασία του θαλάσσιου πλούτου. Με άλλα λόγια, είναι αντιφατικό να καμαρώνουμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ελληνικών θαλασσών έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000 τη στιγμή που έχουμε αφήσει τις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές εκτεθειμένες σε κάθε είδους απειλή», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Λιαρίκος, επικεφαλής περιβαλλοντικού προγράμματος, WWF Ελλάς. Όπως επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση, η Ελλάδα θα πρέπει άμεσα να δημιουργήσει ένα συνεκτικό δίκτυο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, να σχεδιάσει και να εφαρμόσει ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης βασισμένα στην οικοσυστημική προσέγγιση και συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων.