Δέσμευση λογαριασμών και δήμευση περιουσίας για το Πόθεν Έσχες

Δρακόντειες ποινές, όπως η κάθειρξη δέκα ετών και η δήμευση περιουσιακών στοιχείων, καθώς και εξαιρετικά αυστηρά προληπτικά μέτρα, όπως η δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, προβλέπονται στις νέες προτεινόμενες ρυθμίσεις για τις δηλώσεις Πόθεν Έσχες, που έχει καταθέσει στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης.

Ένα δυσβάστακτο περιοριστικό μέτρο που θα έχουν να αντιμετωπίσουν όσοι θα ελέγχονται για μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) θα είναι το μπλοκάρισμα των τραπεζικών τους λογαριασμών. Όπως αναφέρεται στις νέες, προτεινόμενες διατάξεις:

• Όταν η τακτική ανάκριση αφορά στα αδικήματα του άρθρου 39, περί μη υποβολής ή υποβολής ανακριβούς δήλωσης, ο ανακριτής μπορεί, με σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα, να απαγορεύσει την κίνηση κάθε είδους λογαριασμών, τίτλων ή χρηματοπιστωτικών προϊόντων που τηρούνται σε πιστωτικό ίδρυμα ή χρηματοπιστωτικό οργανισμό, καθώς και το άνοιγμα των  θυρίδων θησαυροφυλακίου του κατηγορουμένου, έστω και κοινών οποιουδήποτε είδους με άλλο πρόσωπο, εφόσον υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι οι λογαριασμοί, οι τίτλοι, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα ή οι θυρίδες περιέχουν περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να υπαχθούν σε δήμευση σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 33 περί δήμευσης.
• Αν διεξάγεται προκαταρκτική εξέταση, η απαγόρευση της κίνησης των λογαριασμών, τίτλων, χρηματοπιστωτικών προϊόντων ή του ανοίγματος των θυρίδων μπορεί να διαταχθεί από το δικαστικό συμβούλιο. Η διάταξη του ανακριτή ή το βούλευμα του συμβουλίου επέχει θέση έκθεσης κατάσχεσης, εκδίδεται χωρίς προηγούμενη κλήση του κατηγορούμενου ή του τρίτου, δεν είναι απαραίτητο να αναφέρει συγκεκριμένο λογαριασμό, τίτλο, χρηματοπιστωτικό προϊόν ή θυρίδα και επιδίδεται στον κατηγορούμενο και στον νόμιμο εκπρόσωπο του πιστωτικού ιδρύματος ή του χρηματοπιστωτικού οργανισμού ή στον διευθυντή του υποκαταστήματος του τόπου όπου εδρεύει ο ανακριτής ή ο εισαγγελέας. Σε περίπτωση κοινών λογαριασμών, τίτλων, χρηματοπιστωτικών προϊόντων ή κοινής θυρίδας, επιδίδεται και στον τρίτο.

Δήμευση περιουσίας

Εκτός από την προσωρινή δέσμευση, όσοι κρύψουν με οποιοδήποτε τρόπο (μη υποβολή δήλωσης, ανακριβής δήλωση) περιουσιακά στοιχεία θα βρεθούν αντιμέτωποι και με τη δήμευση περιουσίας. Ειδικότερα, οι νέες, προτεινόμενες διατάξεις αναφέρουν ότι:

• Τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν στην περίπτωση κάποιου από τα αδικήματα του άρθρου 39 (σ.σ.: μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς δήλωσης) δημεύονται με την καταδικαστική απόφαση, εκτός αν ο υπαίτιος αποδεικνύει τη νόμιμη προέλευσή τους ή την εκ παραδρομής ανακριβή ή μη δήλωσή τους. Σε περίπτωση ανάμειξης του προϊόντος του αδικήματος με περιουσία που προέρχεται από νόμιμες πηγές, η κατάσχεση και η δήμευση επιβάλλονται μέχρι του ποσού της αξίας του προϊόντος αυτού.
• Αν τα περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε δήμευση, σύμφωνα με την παρ. 1, δεν υπάρχουν πλέον, δεν έχουν βρεθεί, δεν είναι δυνατόν να κατασχεθούν ή ανήκουν σε τρίτο σε βάρος του οποίου δεν είναι δυνατόν να επιβληθεί δήμευση, δημεύονται περιουσιακά στοιχεία του υπαιτίου ίσης αξίας με αυτά κατά τον χρόνο της καταδικαστικής απόφασης, όπως προσδιορίζονται από το δικαστήριο.
• Το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει και χρηματική ποινή μέχρι το ποσό της αξίας των περιουσιακών στοιχείων, αν κρίνει ότι δεν υπάρχουν πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία για δήμευση ή τα υπάρχοντα υπολείπονται της αξίας των υποκειμένων σε δήμευση.

Ποινή κάθειρξης έως δέκα ετών

Το αδίκημα της μη υποβολής ή της υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης επισύρει βαριές ποινικές κυρώσεις, που φθάνουν ως την ποινή κάθειρξης έως δέκα ετών. Ειδικότερα,

• Αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας ανώτερης των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από χίλιες (1.000) έως πέντε χιλιάδες (5.000) ημερήσιες μονάδες. Το ύψος καθεμίας από τις ημερήσιες μονάδες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από δέκα (10) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ.
• Ο υπαίτιος της πράξης της παρ. 1 τιμωρείται με ποινή κάθειρξης έως δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή από χίλιες (1.000)  έως δέκα χιλιάδες (10.000) ημερήσιες μονάδες, το ύψος καθεμίας από τις οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερο από είκοσι (20) ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό (100) ευρώ, αν η συνολική αξία της αποκρυπτόμενης περιουσίας του ιδίου και των λοιπών προσώπων, για τα οποία αυτός οφείλει να υποβάλει δήλωση, υπερβαίνει συνολικά το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ, ανεξαρτήτως αν η απόκρυψη επιχειρείται με τη μη υποβολή δήλωσης ή την υποβολή ελλιπούς ή ανακριβούς δήλωσης.
• Αν οι πράξεις της παρ. 1 τελέστηκαν από αμέλεια, επιβάλλεται χρηματική ποινή. Το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο, εκτιμώντας ελεύθερα όλες τις περιστάσεις, μπορεί να κρίνει τις πράξεις αυτές ατιμώρητες.
• Τρίτος, ο οποίος εν γνώσει του συμπράττει στην υποβολή ανακριβούς δήλωσης και ιδίως στην παράλειψη δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών και με χρηματική ποινή, εκτός αν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη.