Διαταραχή μετατραυματικού στρες: Τι είναι, σε τι διαφέρει από το στρες και τι να προσέχετε

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (Post-traumatic stress disorder – PTSD) είναι μια πάθηση ψυχικής υγείας κατά την οποία οι άνθρωποι βιώνουν μια ποικιλία συμπτωμάτων μετά από έκθεση σε ένα τραυματικό γεγονός. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν αναδρομές στο παρελθόν, εφιάλτες, ενοχλητικές σκέψεις, άγχος, αποφυγή και αλλαγές στη διάθεση και τη σκέψη.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν την επαν-εμπειρία του τραυματικού γεγονότος, την αποφυγή υπενθυμίσεων του τραύματος και την ύπαρξη αρνητικών σκέψεων και πεποιθήσεων.

Οι αιτίες του PTSD περιλαμβάνουν την κακοποίηση, τη βία, τις φυσικές καταστροφές, τα ατυχήματα, την τρομοκρατία, την ασθένεια, ή τον ξαφνικό θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου.

Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (cognitive-behavioral therapy – CBT), η θεραπεία έκθεσης, η θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης και η απευαισθητοποίηση και επανεπεξεργασία των κινήσεων των ματιών (eye movement desensitization and reprocessing – EMDR).

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) εμφανίζεται μετά από ένα τραυματικό γεγονός και παρεμβαίνει στην ικανότητα του ατόμου να λειτουργήσει. Μπορεί να αναρωτιέστε, εάν εσείς ή κάποιο δικό σας άτομο έχει PTSD και αν χρειάζεται να λάβετε επαγγελματική βοήθεια.

Σε τι διαφέρει η διαταραχή μετατραυματικού στρες από το στρες

Δεν θα αναπτύξουν διαταραχή μετατραυματικού στρες όλοι όσοι έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός. Μετά από ένα τραυματικό γεγονός, είναι φυσιολογικό να έχετε έντονα συναισθήματα άγχους, λύπης, ή στρες. Μερικοί μπορεί ακόμη και να βιώσουν εφιάλτες, αναμνήσεις σχετικά με το γεγονός, ή προβλήματα ύπνου τη νύχτα, τα οποία είναι κοινά χαρακτηριστικά του PTSD.

Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι έχετε διαταραχή μετατραυματικού στρες. Σκεφτείτε το ως εξής: Οι πονοκέφαλοι μπορεί να είναι σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος, όπως η μηνιγγίτιδα. Ωστόσο, το να έχετε πονοκέφαλο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε μηνιγγίτιδα.

Το ίδιο ισχύει και για το PTSD. Πολλά από τα συμπτώματα αποτελούν μέρος της φυσιολογικής απόκρισης του οργανισμού στο στρες, αλλά το να τα έχετε δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Πότε να δείτε έναν επαγγελματία

Τα εξουθενωτικά συμπτώματα του PTSD μπορεί να κάνουν τη ζωή, την εργασία και την αλληλεπίδραση με τους άλλους δύσκολη. Μάλιστα, πολλοί που παλεύουν με διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορεί να στραφούν σε ανθυγιεινές δεξιότητες αντιμετώπισης, όπως η κατάχρηση ουσιών, ή ο αυτοτραυματισμός, σε μια προσπάθεια να ελαχιστοποιήσουν, ή να ξεφύγουν από τη συναισθηματική τους εσωτερική πάλη.

Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα για περισσότερο από ένα μήνα, είναι σώφρον να μιλήσετε με έναν επαγγελματία. Όταν αντιμετωπίζετε εφιάλτες, αναδρομές στο παρελθόν και μια αρνητική άποψη για τον εαυτό σας και τους άλλους, μπορεί να αρχίσετε να νιώθετε ότι τα πράγματα δεν θα αλλάξουν ποτέ.

Η εύρεση ενός ειδικευμένου επαγγελματία μπορεί να κάνει τη διαφορά, φέρνοντας πίσω την ελπίδα μέσω της ανταλλαγής των εμπειριών σας και βοηθώντας σας να μάθετε υγιείς, αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης.

Διαταραχή μετατραυματικού στρες: Ο χρόνος δεν βοηθά πάντα

Μερικές φορές μετά από μια τραυματική εμπειρία, οι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα συμπτώματά τους θα εξαφανιστούν τελικά με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η τελική μείωση των ενοχλητικών συμπτωμάτων μπορεί να συμβεί σε μερικούς ανθρώπους, αλλά όχι σε όλους.

Μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα πολύ μετά την εκδήλωση του τραυματικού συμβάντος, καθιστώντας δύσκολο να συσχετίσετε τα συμπτώματά σας με τη διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Ακόμα κι αν έχουν περάσει μήνες, ή χρόνια, μπορεί να είναι χρήσιμο να μιλήσετε με έναν εξειδικευμένο επαγγελματία για να κατανοήσετε με ακρίβεια τι σας συμβαίνει.

Διαταραχή μετατραυματικού στρες: Άλλες σχετικές παθήσεις

Αν και το χαρακτηριστικό γνώρισμα του PTSD είναι ότι ο ασθενής έχει βιώσει ή είναι μάρτυρας ενός τραυματικού συμβάντος, υπάρχει μια ποικιλία ενοχλητικών συμπτωμάτων που κάποιος διαταραχή μετατραυματικού στρες θα εμφανίσει μετά το συμβάν.

Κατανοώντας ότι ορισμένα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να επικαλύπτονται με άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας, είναι σημαντικό να γίνει μια ενδελεχής αξιολόγηση για να βεβαιωθείτε ότι η διάγνωση του PTSD είναι ακριβής.

Άλλες καταστάσεις, που θα μπορούσαν να συζητηθούν, ή να διερευνηθούν, λόγω των συμπτωμάτων που μπορεί να αντιμετωπίζετε, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Διαταραχή ακραίου στρες
• Διαταραχή προσαρμογής
• Διαταραχή πανικού
• Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή
• Μείζονα κατάθλιψη
• Κατάχρηση ουσιών
• Διατροφικές διαταραχές

Και πάλι, επειδή ορισμένα από τα οδυνηρά συμπτώματα μπορεί να επικαλύπτονται λίγο με άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας, είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν εξειδικευμένο επαγγελματία για να βεβαιωθείτε ότι θα λάβετε μια ακριβή διάγνωση και ότι σας παρέχονται οι κατάλληλοι πόροι για φροντίδα και θεραπεία.

Το να είστε ειλικρινείς και ανοιχτοί με τον γιατρό σας σχετικά με τα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε είναι κρίσιμο για να τον βοηθήσετε να κατανοήσει τι σας συμβαίνει και να καθορίσει το σωστό μονοπάτι για τη θεραπεία σας.

φωτό: iStock