Γνωριμία με την ομάδα ακουστικών περιγραφών της ΠΑΕ Ολυμπιακός (ΦΩΤΟ+video)

Στις 28 Μαρτίου του 2023, η ΠΑΕ Ολυμπιακός έκανε γνωστή την απόφασή της να προχωρήσει σε μια πολύ ενδιαφέρουσα και καινοτόμο πρωτοβουλία, και να γίνει η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα στην Ευρώπη που θα προσφέρει στα άτομα με οπτική αναπηρία την υπηρεσία της ακουστικής περιγραφής σε όλους τους αγώνες στο “Γ.Καραϊσκάκης”.

Η πρώτη φορά που τέθηκε σε εφαρμογή το συγκεκριμένο σύστημα, ήρθε λίγες μέρες αργότερα, στις 3 Απριλίου, στην αναμέτρηση με τον Άρη για τα Play Offs της Super League και συνεχίζεται, βεβαίως, μέχρι σήμερα, ενώ υιοθετείται σταδιακά και από άλλες ομάδες.

Η δημιουργία της ομάδας ακουστικών περιγραφών προέκυψε από τη συνεργασία της ΠΑΕ Ολυμπιακός με το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Υπήρχε ήδη το ραδιόφωνο του Πανεπιστημίου (Radio Panteion) και το αθλητικό σκέλος αυτού (Radio Panteion Sports), το οποίο είναι ουσιαστικά η πλατφόρμα μέσω της οποίας παρέχεται δωρεάν η συγκεκριμένη υπηρεσία. Ποιοι είναι λοιπόν οι άνθρωποι, που αφιερώνουν τον χρόνο και τον κόπο, αλλά καταθέτουν και όλη τους την αφοσίωση και την καλή διάθεση, για να έρθει εις πέρας η συγκεκριμένη αποστολή; Μέσα από μια πολύ ευχάριστη διαδικασία, το ertsports ήρθε σε επαφή με αρκετούς από αυτούς, σας τους συστήνει, και σας παρουσιάζει με μεγάλη λεπτομέρεια, μέσα από τα δικά τους λόγια, το έργο το οποίο επιτελούν.

Υπεύθυνος είναι ο Βασίλης Βουτσινάς, απόφοιτος του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, από το οποίο προέρχονται και τα περισσότερα παιδιά που έχουν περάσει από την ομάδα. Ο ίδιος έδωσε αρχικά μια εικόνα για το εύρος της δράση της ομάδας: «Έχουμε μεταδώσει 200 παιχνίδια σε πάρα πολλά σπορ, και καταφέραμε να πετύχουμε αυτήν τη συνεργασία. Η συνεργασία με την ΠΑΕ Ολυμπιακός είναι μια από τις σπουδαιότερες ανταμοιβές που έχουμε όλοι μας, γιατί πρόκειται για κάτι που ανοίγει πολλούς ορίζοντες, πόρτες και ευκαιρίες».

Όσον αφορά τους στόχους και τις ιδιαιτερότητες μιας ακουστικής περιγραφής, ανέφερε τα εξής: «Είναι μια πολύ σημαντική εμπειρία για εμάς, κάνουμε μια εξειδικευμένη μετάδοση για αυτούς τους ανθρώπους, μια ακουστική περιγραφή. Στόχος μας είναι να περιγράψουμε με ακρίβεια αυτό που βλέπουμε. Από την ατμόσφαιρα που υπάρχει στο γήπεδο, μέχρι τις κινήσεις των παικτών και του προπονητή. Προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε ρήματα κίνησης, τοπικά επιρρήματα, και γενικά να σκηνοθετήσουμε αυτό που βλέπουμε. Κάποιοι μπορεί να θεωρούμε δεδομένο ότι για παράδειγμα υπάρχει κόσμος στο γήπεδο, ή ότι υπάρχει ο φωτεινός πίνακας, κάτι που δεν ισχύει για τους ανθρώπους με μειωμένη όραση, στους οποίους πρέπει να μεταφέρουμε όλη την εικόνα του γηπέδου όσο πιο πιστά γίνεται. Από την εξέδρα, μέχρι ό,τι γίνεται εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου. Ήταν μια μεγάλη πρόκληση το να μάθουμε τη μεθοδολογία μιας ακουστικής περιγραφής, γιατί διαφέρει από μια ραδιοφωνική. Αξίζει να ευχαριστήσουμε τον κο Θανάση Παπαντωνόπουλο και τον κο Μιχάλη Λολίδη, δύο ανθρώπους που μας βοήθησαν σε αυτό το κομμάτι. Ήταν βασικό και για μένα να λάβω αυτήν την ειδική γνώση και να τη μεταλαμπαδεύσω και στα παιδιά. Θεωρώ ότι το έχουμε καταφέρει σε ένα βαθμό, ωστόσο προσπαθούμε συνεχώς να γίνουμε καλύτεροι. Παίρνουμε τη γνώμη των ανθρώπων με μειωμένη όραση, ακούμε το τι θα ήθελαν και το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν, όπως και τις επισημάνσεις των καθηγητών που έχουμε δίπλα μας».

Περισσότερο απ’ όλα, όμως, θέλησε να σταθεί στην κοινωνική και ανθρώπινη όψη αυτού του εγχειρήματος: «Αυτή η συνεργασία είναι μια μεγάλη ανταμοιβή γιατί έχει κοινωνικό αντίκτυπο. Για αυτούς τους ανθρώπους είναι μια μεγάλη διέξοδος, να ξέρουν ότι έρχονται στο γήπεδο και υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που κάνει μετάδοση ειδικά για αυτούς. Είναι τεράστια χαρά για αυτούς και για αυτό έχουν αγκαλιάσει το εγχείρημα. Υπάρχει μια ιστορία την οποία ανακαλώ σε κάθε ευκαιρία. Στο πρώτο γκολ το οποίο περιέγραψα, ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, ο οποίος έχει έρθει από τότε και σε άλλα παιχνίδια, άρχισε να κλαίει. Βλέποντάς τον, ένιωσα και εγώ πως ίσως κάτι κάνουμε καλά και πως όλη αυτή η προσπάθεια που καταβάλλουμε αξίζει τον κόπο. Το “ευχαριστώ” αυτό των ανθρώπων είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση».

Ο Βαγγέλης Βαλαβάνης, που μαζί με τον Βασίλη Βουτσινά αποτελούν τα παλαιότερα μέλη της ομάδας και αυτούς που έχουν τις περισσότερες ευθύνες, έδωσε μια δική του, ειλικρινή και ενδιαφέρουσα προσέγγιση, με σκοπό να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τον τρόπο λειτουργίας τους και το συλλογικό όραμα που έχουν.

«Η ομάδα αυτή οφείλει την ύπαρξή της στη στήριξη του πανεπιστημίου, και σε κάποιους κατάλληλους ανθρώπους που βρέθηκαν στο δρόμο μας. Ο κος Θανάσης Παπαντωνόπουλος είναι καθηγητής συνεργαζόμενος με το Πάντειο, από τους πρωτοπόρους στο αναπηρικό κίνημα και κάνει χρόνια κινηματογράφο για τυφλούς ανθρώπους. Αυτός είναι ο επιστημονικός μας υπεύθυνος και ο άνθρωπος που μας έχει δώσει τις σπουδαιότερες βάσεις πάνω σε αυτό που κάνουμε. Συνεργάζεται στο εργαστήριο ραδιοφωνίας του Παντείου, με την κα Αγγελική Γαζή, μία εκ των δύο υπεύθυνων καθηγητών. Άλλος ένας άνθρωπος με σημαντικό ρόλο ήταν ο κος Νίκος Γαβαλάς, διευθυντής επικοινωνίας της ΠΑΕ Ολυμπιακός, που έριξε την ιδέα στο τραπέζι όταν μας είδε πρώτη φορά στο γήπεδο, ως διαπιστευμένους εκ μέρους του Radio Panteion. Ο κος Μιχάλης Λολίδης, έτερος σύμβουλος προσβασιμότητας, μας προσέφερε τα δικά του φώτα και μας έδωσε κάποιες κατευθύνσεις. Ακολουθούμε καθαρά επιστημονική ορολογία που χρησιμοποιείται στον κινηματογράφο και την εφαρμόζουμε στο ποδόσφαιρο. Η προσέγγισή μας είναι αυστηρά επιστημονική και με σεβασμό στους ανθρώπους για τους οποίους το κάνουμε».

Ως μεγαλύτερη επιτυχία και αναγνώριση μέχρι σήμερα, μέσα από αυτήν τη διαδικασία, ξεχωρίζει την παρουσία του, μαζί με τον Βασίλη Βουτσινά, στον τελικό του Conference League του Ολυμπιακού με τη Φιορεντίνα, με διαπίστευση μάλιστα από το δίκτυο της UEFA.

Αξίζει βέβαια, να σταθούμε και σε ορισμένα κακώς κείμενα τα οποία δε δίστασε να επισημάνει, όπως και στους στόχους που έχει θέσει η ομάδα για την εξέλιξη και την εδραίωσή της.

«Ως ομάδα αναδεικνύουμε ότι υπάρχουν 70-100 χιλιάδες άτομα με μειωμένη όραση (όπως προκύπτει από επίσημα στοιχεία), και υπάρχει ένα μεγάλο κενό της πολιτείας ως προς την προσβασιμότητα των ανθρώπων αυτών», τονίζει αρχικά και προσθέτει «Εμείς θέλουμε αυτή η εργασία που κάνουμε να θεσμοθετηθεί και να αμείβεται. Είμαστε εδώ για αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι το έχουν ανάγκη όλο αυτό. Έχουμε ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών γιατί πιστεύουμε ότι και η ΕΠΟ και οι ομάδες πρέπει να σκύψουν πάνω σε αυτό, να εκπαιδευτούν αθλητικογράφοι, και να προκηρυχθούν θέσεις. Ταυτόχρονα, αξίζει να διευκρινίσουμε ότι η περιγραφή μας μπορεί με την ίδια ευκολία να απευθυνθεί και σε όσους έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν κανονικά».

Φυσικά, εξίσου ενδιαφέρουσες ήταν και οι συζητήσεις με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, μέσα από τις οποίες δείχνουν τόσο τον ενθουσιασμό για αυτό που κάνουν, όσο και τη σοβαρότητα με την οποία το αντιμετωπίζουν.

Ο Χρήστος Κώτσιος μας εξηγεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις μιας ακουστικής περιγραφής: «Η βασική ιδιαιτερότητα μιας ακουστικής περιγραφής σε σχέση με μια ραδιοφωνική είναι η μεγαλύτερη λεπτομέρεια που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε ένα γεγονός. Δεδομένου του ότι περιγράφουμε για άτομα με μειωμένη όραση, οφείλουμε στην εικόνα που θα δώσουμε να υπάρχει όσο το δυνατόν περισσότερη λεπτομέρεια γίνεται, από τον αγωνιστικό χώρο τους πάγκους και τις εξέδρες μέχρι και το που βρίσκεται η μπάλα στην εξέλιξη μιας φάσης. Σίγουρα οι δυσκολίες και οι απαιτήσεις μιας τέτοιας περιγραφής έχουν να κάνουν με το πώς αυτό συνδυάζεται με την περιγραφή ενός αγώνα, καθώς απαιτεί αναλυτικότητα σε μια φάση η οποία εξελίσσεται. Εγώ συγκεκριμένα, από την φετινή σεζόν έγινα μέρος αυτού του εγχειρήματος, ωστόσο σίγουρα νιώθω να βελτιώνομαι με τον καιρό και σίγουρα το θεωρώ παραγωγικό και χρήσιμο. Το να δίνουμε την ευκαιρία σε τέτοια άτομα να έρχονται στο γήπεδο για να παρακολουθούν την αγαπημένη τους ομάδα, προσφέρει μεγάλη χαρά τόσο στους ίδιους όσο και σε εμάς».

Τις δυσκολίες και το άγχος αυτής της αποστολής, αλλά και τα εφόδια που δίνει, περιέγραψε από την πλευρά της και η Τζωρτζίνα Μπασλή, αρκετά νέο μέλος της ομάδας: «Είμαι λίγο καιρό σε αυτό το project, και η αλήθεια είναι ότι όταν έμαθα ότι υπάρχει δίστασα να γίνω μέλος του. Οι απαιτήσεις σε μια περιγραφή για άτομα με μειωμένη όραση είναι πολύ υψηλές, καθώς είμαστε κυριολεκτικά τα μάτια του άλλου ανθρώπου. Θυμάμαι την πρώτη μου μετάδοση ότι είχα αγχωθεί μην πω κάτι λάθος ή μη δεν δώσω σωστά την εικόνα που επικρατεί στο γήπεδο. Ακόμα και το pre game που κάνω εγώ είναι απαιτητικό.. Δεν μπορώ να φανταστώ πόσο δύσκολη θα είναι μια περιγραφή 90’. Η συνεργασία με τα παιδιά θεωρώ ότι μέχρι τώρα είναι αρκετά καλή. Με έχουν βοηθήσει και με έχουν διορθώσει, με ωραίο πάντα τρόπο, ώστε να γίνομαι καλύτερη. Οι άνθρωποι που βρίσκονται εκεί και μας ακούνε είναι πάντα με το χαμόγελο και νομίζω ότι αυτό είναι το πιο ωραίο κομμάτι των μεταδόσεων. Είναι πολύ όμορφη στιγμή για εμένα προσωπικά αλλά και για όλα τα παιδιά να βλέπουν τους ανθρώπους να παθιάζονται και να απολαμβάνουν που βρίσκονται εκεί. Το να μεταδίδεις με λέξεις εικόνες που για αυτούς τους ανθρώπους μετατρέπονται σε συναισθήματα και πάθος για την ομάδα που έχουν έρθει να παρακολουθήσουν είναι κάτι πολύ δυνατό. Οι απαιτήσεις σαφώς είναι υψηλές και το να περιγράφεις εικόνες που ένας άλλος άνθρωπος δεν μπορεί να δει είναι αρκετά δύσκολο, αφού πρέπει να είσαι πολύ λεπτομερής ώστε να καταλάβουν όλα όσα λες. Πάρα τις απαιτήσεις που έχει αυτό το εγχείρημα, νιώθω περήφανη που είμαι μέρος του και που με τον δικό μας τρόπο συμβάλλουμε θετικά σε μια τόσο όμορφη εμπειρία, όπως είναι αυτή του γηπέδου».

Η Σταυρίνα Σταματοπούλου μάς έδωσε μια πολύ ολοκληρωμένη εικόνα της δικής της εμπειρίας και των ευχάριστων και ξεχωριστών στιγμών που της προσφέρει: «Η πρώτη φορά που βρέθηκα στο γήπεδο στο πλαίσιο ακουστικών περιγραφών, ήταν την περσινή σεζόν, στον αγώνα μεταξύ Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ, και σίγουρα αυτό που θα θυμάμαι για πάντα ήταν οι αντιδράσεις των ατόμων με μειωμένη όραση που βρίσκονταν εκεί. Αρκετό καιρό μετά, μπορώ να πω με σιγουριά ότι οι αντιδράσεις αυτές είναι και η μεγαλύτερη ανταμοιβή μας. Οι περιγραφές αγώνων για άτομα με δυσκολία στην όραση απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή διότι καλούμαστε να γίνουμε “τα μάτια” άλλων ανθρώπων και να τους μεταδώσουμε τον παλμό του γηπέδου. Από την άφιξη τους σε αυτό, φροντίζουμε να είμαστε δίπλα τους και να τους παρέχουμε οτιδήποτε χρειαστούν, ενώ επιδιώκουμε κάθε φορά την καλύτερη δυνατή περιγραφή του αγώνα ώστε να απολαμβάνουν στο μέγιστο την εμπειρία τους στο γήπεδο. Η δική μας ευχαρίστηση, ως ομάδα, πηγάζει πρωτίστως από τη διάθεσή μας να συμβάλουμε στην ισότιμη ένταξη των ατόμων με μειωμένη όραση στον αθλητισμό και να διασφαλίσουμε την πρόσβασή τους στον χώρο χωρίς εμπόδια. Η χαρά στα πρόσωπά τους, οι αντιδράσεις τους κατά την διάρκεια των αγώνων, τα σχόλιά τους στο τέλος και τα “συγχαρητήρια”, αποτελούν για εμάς ισχυρό κίνητρο στο να βελτιωνόμαστε και να εξελισσόμαστε. Η αίσθηση άλλωστε ότι προσφέρουμε στους συνανθρώπους μας, κάνοντάς τους να αισθάνονται ισότιμα μέλη της κοινωνίας, είναι ανεκτίμητη. Προσωπικά νιώθω ιδιαίτερα τυχερή που μου έχει δοθεί η ευκαιρία να είμαι μέρος αυτής της ομάδας διότι πρόκειται για μια εμπειρία που σίγουρα δεν θα άλλαζα».

Τέλος, η Σίλια Προφήτη τόνισε πόσο ξεχωριστή και σημαντική είναι η σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στα μέλη της ομάδας και τους ανθρώπους με οπτική αναπηρία:  «Η μετάδοση των αγώνων σε άτομα με μειωμένη όραση, είναι μια μοναδική εμπειρία τόσο για εμάς, όσο και για τα άτομα που βοηθάμε. Μέσω των ακουστικών περιγραφών μας, τους δίνεται η δυνατότητα να συνδεθούν με τον αθλητισμό και την ψυχαγωγία, γεγονός που λειτουργεί ως κίνητρο για κοινωνικοποίηση και ενσωμάτωση μικρών στιγμών χαράς στην καθημερινότητά τους, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Η ομάδα μας καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη δημιουργία των καλύτερων συνθηκών. Στόχος μας είναι να τους προσφέρουμε τη δυνατότητα να “δουν μέσα από τα μάτια μας” αλλά και να νιώσουν τον “παλμό” του γηπέδου. Από τη στιγμή που φτάνουν στο γήπεδο, φροντίζουμε να τους καθοδηγήσουμε στις θέσεις τους και να καλύψουμε κάθε τους ανάγκη, ώστε να απολαύσουν τον αγώνα στο έπακρο. Η σχέση μας έχει πλέον αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό που αναγνωρίζουν τις φωνές μας και νιώθουν άνετα να μας εκφράσουν τις επιθυμίες ή τις ανάγκες τους. Η μεγαλύτερη ανταμοιβή μας είναι το πρώτο χαμόγελο ευχαρίστησης στα πρόσωπά τους αλλά κυρίως η συμπεριφορά και οι αντιδράσεις τους κατά τη διάρκεια του αγώνα που αποδεικνύουν πως πετυχαίνουμε τον στόχο μας: τη ζωντανή, ακριβή και ουσιαστική μετάδοση των εικόνων και της ατμόσφαιρας του γηπέδου. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσφέρουμε βοήθεια και στήριξη σε συνανθρώπους μας που χρειάζονται να νιώσουν ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Μέσα από την πρωτοβουλία μας, επιδιώκουμε να τους ενισχύσουμε, όχι ως μέλη μιας μειονότητας, αλλά ως ισότιμα και ενεργά μέλη της κοινότητάς μας».

Φυσικά, η ομάδα είναι πολυπληθής και περιλαμβάνει πολλά ακόμη, εξίσου σημαντικά μέλη. Νίκος Ναούμ, Αντώνης Χαλάς, Μάνος Αγγουριδάκης, Βασίλης Γκουλέζος, Αλέξανδρος Κωνσταντώνης, Χρύσα Μαργαρώνη, Εσμεράλντα Μαργκεγκάι, Ραφαέλα Μητροπούλου, Σοφία Σακαβέλη και Μάρθα Χωριανοπούλου, καταβάλλουν όλοι την ίδια προσπάθεια για το συνολικό αποτέλεσμα και την επιτυχία του εγχειρήματος.

Αυτή ήταν λοιπόν η πρώτη μας γνωριμία με την ομάδα ακουστικών περιγραφών της ΠΑΕ Ολυμπιακός, η παρουσία της οποίας μόνο θετικές εντυπώσεις μπορεί να προκαλεί στο φίλαθλο κοινό. Κάθε οργανισμός και κάθε ομάδα ανθρώπων που επιτελεί έναν τέτοιο σκοπό πρέπει να απολαμβάνει την ανάλογη στήριξη και να εισπράττει τα εύσημα. Καλό θα είναι ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι, να εμπνέονται και να κινητοποιούνται από τέτοιου είδους δράσεις, μέσα ή έξω από τον χώρο του αθλητισμού, και να ευαισθητοποιηθούν απέναντι σε κοινωνικές ομάδες που μπορεί να χρειάζονται οποιουδήποτε είδους βοήθεια. Πράγματα που για μας είναι δεδομένα, μπορεί για κάποιους συνανθρώπους μας να μην είναι, και να είμαστε σε θέση να τους τα παρέχουμε. Αυτή είναι μια φιλοσοφία που μπορούμε να υιοθετήσουμε και να βελτιώσουμε πολλές πτυχές της συνύπαρξής μας και της κοινωνικής μας στάσης.

Επιμέλεια: Ανδρέας Φούντας