Οι επικρατέστεροι καλοκαιρινοί μύθοι για τον κορωνοϊό καταρρίπτονται από τις επίσημες πηγές

Δείτε τους επικρατέστερους μύθους, αλλά και τις τεκμηριωμένες επιστημονικές αλήθειες για τον κορωνοϊό, με πληροφορίες από την επίσημη κρατική ιστοσελίδα covid19.gov.gr. Στη σελίδα υπάρχουν συγκεντρωμένα όλα τα fake news, οι ατεκμηρίωτες απόψεις, οι υπερβολές και οι αντιεπιστημονικές θεωρίες που αφορούν τη νόσο.

Ειδικοί επιστήμονες* απαντούν σε όλες,  παραθέτοντας τις τεκμηριωμένες, επιστημονικά έγκυρες απαντήσεις που δίνουν διεθνείς οργανισμοί Υγείας, με πρώτον τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO).

ΜΥΘΟΣ: Ο ιός θα εξαφανιστεί το καλοκαίρι με τη ζέστη

Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα ξεκάθαρη εικόνα για την επίδραση της θερμότητας στον νέο κορονοϊό. Αν και γνωρίζουμε ότι ο ιός της γρίπης δεν επιβιώνει καλά έξω από το σώμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι αυτό ισχύει και για τον COVID-19. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια πανδημιών οι ιοί συχνά δεν ακολουθούν τα ίδια μοτίβα όπως κατά τις εποχικές εξάρσεις. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας γρίπης του 1918 τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, που ανέλυσαν την εξάπλωση του νέου κορονοϊού στην Κίνα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι απίθανο να οδηγήσει σε μείωση των κρουσμάτων. Ο Δρ. Miguel Araújo, από το Εθνικό Μουσείο Φυσικών Επιστημών στη Μαδρίτη, ο οποίος μελετά τις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών αλλαγών στη βιοποικιλότητα, εξηγεί: «Δεν πρόκειται για εξίσωση μιας μεταβλητής. Ο ιός εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όσο περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε κάθε τόπο και όσο περισσότερο έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, τόσο περισσότερες μολύνσεις θα υπάρξουν. Η συμπεριφορά τους είναι το κλειδί για την κατανόηση της διάδοσης του ιού». Γι’ αυτό ακριβώς τα προληπτικά μέτρα ατομικής υγιεινής θα πρέπει να λαμβάνονται πάντα και να μην εφησυχάζουμε.

ΜΥΘΟΣ: Ο ιός μεταδίδεται με τα τσιμπήματα εντόμων (π.χ. κουνουπιών)

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται από οποιοδήποτε έντομο, συμπεριλαμβανομένων των κουνουπιών. Όπως εξηγεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «o νέος κορονοϊός είναι ένας ιός της αναπνευστικής οδού, που εξαπλώνεται κυρίως μέσω των σταγονιδίων που δημιουργούνται όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει ή φτερνίζεται, ή μέσω σταγονιδίων σάλιου ή εκροής από τη μύτη. Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, καθαρίστε συχνά τα χέρια σας με απολυμαντικό με βάση το οινόπνευμα ή πλύνετε με σαπούνι και νερό. Επίσης, αποφύγετε στενή επαφή με καθέναν που βήχει και φτερνίζεται».

Ωστόσο, έντομα όπως τα κουνούπια είναι πιθανό να μεταφέρουν άλλες μολυσματικές νόσους στην Ελλάδα (όπως ο Ιός του Δυτικού Νείλου, ελονοσία, Δάγκειο, Chikungunya κ.ά.). Για περισσότερες πληροφορίες και μεθόδους προστασίας έναντι κουνουπιών και άλλων εντόμων, ενημερωθείτε εδώ.

ΜΥΘΟΣ: H κατανάλωση αλκοόλ προσφέρει προστασία από λοιμώξεις

Πρόκειται για έναν επικίνδυνο ισχυρισμό. Η κατανάλωση αλκοόλ όχι μόνο δεν προστατεύει από τον COVID-19 αλλά εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει την αντίσταση σας έναντι πιθανής λοίμωξης. Άλλωστε, η ικανότητα του ιού να εισέλθει και να διαδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος δεν επηρεάζεται από το αλκοόλ και την εισχώρησή του στο πεπτικό σύστημα. Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών δεν αντιστοιχεί σε χρήση αλκοολούχων αντισηπτικών για την απολύμανση. Επίσης, η κατάποση εργοστασιακού οινοπνεύματος είναι πολύ επικίνδυνη και προκαλεί δηλητηρίαση.

ΜΥΘΟΣ: Η λυχνία απολύμανσης υπεριώδους ακτινοβολίας αδρανοποιεί τον ιό

Κανείς δεν γνωρίζει αν οποιοδήποτε είδος υπεριώδους φωτός επηρεάζει ή απενεργοποιεί τον κορονοϊό. Υπάρχουν τρία είδη υπεριώδους (UV) φωτός: UVA και UVB, τα οποία μπορούν να βλάψουν το δέρμα από το ηλιακό έγκαυμα αλλά μπορούν να μπλοκαριστουν από το αντηλιακό, και UVC, το οποίο είναι εξαιρετικά ισχυρό και μπορεί να καταστρέψει το ανθρώπινο γενετικό υλικό, αλλά φιλτράρεται από το όζον στην ατμόσφαιρα. Είναι πιθανό ότι τα UVA και UVB θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον ιό, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να το υποστηρίζουν με βεβαιότητα. Αν κάτι τέτοιο είναι αλήθεια, είναι πιθανό ο ιός να πρέπει να εκτεθεί στο φως για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Τεχνητά παραγόμενο UVC μπορεί να σκοτώσει μικροοργανισμούς και οι επιστήμονες πειραματίζονται με τη χρήση μιας συμπυκνωμένης μορφής UVC για την απολύμανση επιφανειών που έχουν μολυνθεί με COVID-19. Ωστόσο, το UVC είναι πολύ επικίνδυνο και δεν διατίθεται στο εμπόριο σε λαμπτήρες, καθώς μόλις λίγα δευτερόλεπτα της έκθεσης θα κάψει το ανθρώπινο δέρμα.

Όπως αναφέρουν οι ειδικοί “η ενημέρωση και η γνώση είναι δύναμη και απέναντι στην πανδημία, αλλά αν οι σχετικές πληροφορίες δεν προέρχονται από έγκυρες και αξιόπιστες πηγές, ο κίνδυνος είναι συχνά μεγαλύτερος και από αυτόν της ίδιας της νόσου”.

Απαντά ο: Θεοκλής Ζαούτης, MD, MSCE, PhD

Καθηγητής Επιδημιολογίας, Ιατρική Σχολή Perelman, Πανεπιστήμιο Pennsylvania
Τομέας Λοιμώξεων, The Children’s Hospital of Philadelphia / Καθηγητής Παιδιατρικής, Werner και Gertrude Henle

Μπορείτε να δείτε και άλλα fake news για τον κορωνοϊό ΕΔΩ