Η ιστορία του θρυλικού και επιβλητικού Χίλτον των Αθηνών

Το αγέραστο ξενοδοχείο είναι μέλος της διεθνούς αλυσίδας ξενοδοχείων «Hilton Worldwide» και τα επίσημα εγκαίνιά του αποτέλεσαν ορόσημο για την για την κοινωνική και πολιτιστική ιστορία της Αθήνας και το πέρασμα σε ένα κοσμοπολίτικο στάτους που η πρωτεύουσα ξεκινούσε να αποκτά.

Άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό το 1963 σηματοδοτώντας μια νέα εποχή ευημερίας και ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό. Με τριήμερες εορταστικές εκδηλώσεις που συγκέντρωσαν καλεσμένους της οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής ελίτ απ’ όλον τον κόσμο, τα επίσημα εγκαίνια αποτέλεσαν ένα πρωτοφανές γεγονός για τα κοσμικά χρονικά της πόλης.

Η δήλωση του ιδρυτή της γνωστής ξενοδοχειακής αλυσίδας, Κόνραντ Χίλτον, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων ήταν ενδεικτική για τη σημασία του ανοίγματος του ξενοδοχείου στην Αθήνα: «Συμφωνώ με όσους πιστεύουν ότι το ξενοδοχείο Hilton Αθηνών είναι το ωραιότερο Hilton του κόσμου»

Το εμβληματικό κτίριο με την βαριά ιστορία

Η σύλληψη της ανέγερσης του Hilton στην Αθήνα θεωρούνταν ένα τόλμημα για την εποχή. Η διαδικασία για την ανέγερσή του ξεκίνησε το 1959 σε ένα οικόπεδο έκτασεις 17.011,50 τετραγωνικών μέτρων και θεωρούταν ένα πρωτόγνωρο σε έκταση εγχείρημα που ξεκίνησε η οικογένεια Πεζά.

Η οικογένεια Πεζά ωστόσο κατά τη διάρκεια του έργου δήλωσε αδυναμία για να αποπερατώσει την ανέγερση. Τότε η κυριότητα των μετοχών της εταιρείας περιήλθε στην Ιονική τράπεζα η οποία χρηματοδότησε την υπόλοιπη κατασκευή του ξενοδοχείου

Σύμβουλοι αρχιτέκτονες ήταν οι κ.κ. Warners, Burus, Ioan και Lunde από την Νέα Υόρκη σε συνεργασία με το Αρχιτεκτονικό Τμήμα της Hilton International. Ενδεικτικό του μεγέθους του έργου ήταν και το κόστος κατασκευής το οποίο, συμπεριλαμβανομένης και της αξίας του οικοπέδου, ανήλθε σε 15.000.000 δολάρια ΗΠΑ. Φυσικά το κόστος πρέπει να υπολογιστεί και με τα οικονομικά δεδομένα της εποχής εκείνης.

To Χίλτον κατέχει την πρωτιά του πρώτου παραρτήματος διεθνούς ξενοδοχειακής αλυσίδας που άνοιξε ποτέ στην Αθήνα. Από αρχιτεκτονικής άποψης συνδύαζε την επιβλητική μεγαλοπρέπεια με την αρχαιοελληνική λιτή γραμμή.

Η αρχιτεκτονική «επιτυχία» συνίσταται στο στήσιμο «ενός περίοπτου κτιρίου αξιώσεων σε ένα δύσκολο οικόπεδο», όπου ο κοίλος άξονας και άλλες λύσεις που επελέγησαν, καταφέρνουν ως ένα βαθμό να μειώσουν την ακαμψία του όγκου.

Τα σχέδια οφείλονται στους αρχιτέκτονες Εμμανουήλ Βουρέκα, Προκόπη Βασιλειάδη, Σπύρο Στάικο και Αντώνη Γεωργιάδη. Το Hilton Αθηνών ήταν ανάμεσα στα κτήρια που καθόρισαν την αρχιτεκτονική αισθητική της δεκαετίας του ’60 και, παρά τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του, είχε έντονα ελληνικά στοιχεία χάρη στη χρήση του Πεντελικού μαρμάρου και τις μνημειώδεις ανάγλυφες συνθέσεις του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη με την αρχαϊκή τους θεματολογία.

Στην περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 έγινε η έδρα της Ολυμπιακής Επιτροπής ενώ την περίοδο πριν τους Ολυμπιακούς έγιναν έργα ανακαίνισης και προσθήκης μίας νέας εξαώροφης πτέρυγας από τα αρχιτεκτονικά γραφεία των Αλέξανδρου Τομπάζη και Χάρη Μπουγαδέλη.

Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο περιλαμβάνονταν 960 δωμάτια, αίθουσες χορού, καταστήματα, εστιατόρια, θέσεις στάθμευσης, πισίνα και αναψυχή στην ταράτσα. Στην πραγματικότητα αυτό που άλλαξε στην Αθήνα του τότε αλλά σε μεγάλο βαθμό παραμένει και σήμερα είναι ότι η πρωτεύουσα μπήκε πολύ δυνατά στο χώρο της κοσμοπολίτικης και business κατηγορίας ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων.

Από τον Αριστοτέλη Ωνάση και τα πάρτι της ελίτ στο σημείο συνάντησης με την τρόικα

Το Hilton μπορεί να έδωσε έναν κοσμοπολίτικο αέρα στην πρωτεύουσα αλλά τα πράγματα, δεν υπήρξαν και τόσο ρόδινα στην αρχή. Προτού καν δημοσιευθούν τα σχέδια, αν λάβουμε υπόψην μας και την ιδιαιτερότητα του οικοπέδου η οποία υπαγόρευσε κοίλο άξονα που θεωρήθηκε ότι δεν συμβάδιζε με το προφίλ του αστικού τοπίου, ο κ. Γ. Κορομηλάς θα αποκαλέσει το Hilton «ουρανοξύστη» που θα καταστρέψει το εν λόγω τοπίο. Έτσι, η ανέγερσή του θα αντιμετωπιστεί ως οικονομικο-πολιτικό σκάνδαλο από μεγάλη μερίδα του Τύπου και της αντιπολίτευσης.

Υπήρξαν πολλές φωνές εναντίον του, που έφταναν στο σημείο να μιλούν για καταστροφή του αστικού τοπίου της Αθήνας και «βεβήλωση» του Παρθενώνα. Και αυτό γιατί το ύψος του νέου κτιρίου θα το έθετε αυτομάτως σε αντιπαραβολή με την ιστορική κορυφή της Αθήνας. Οι ειδικοί είχαν επίσης διχαστεί ως προς την τάση εκμοντερνισμού. Από το πρώτο διάστημα, όμως, της λειτουργίας του Hilton, οι αντιρρήσεις εξαφανίστηκαν.

Το Hilton από την αρχή της δημιουργίας του είχε τον χαρακτήρα του ξενοδοχείου το οποίο θα γινόταν πόλος έλξης για υψηλά πρόσωπα της πολιτικής σκηνής παγκοσμίως αλλά και του παγκόσμιου τζετ σετ. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η υψηλή κοινωνία της πόλης δεν είχε το ξενοδοχείο ανάμεσα στα αγαπημένα του στέκια.

Όλα αυτά τα χρόνια, το κατώφλι του Hilton Αθηνών έχουν διαβεί πλήθος μεγάλων προσωπικοτήτων όπως αρχηγοί κρατών, διάσημοι καλλιτέχνες αλλά και επιστήμονες διεθνούς κύρους. Από τον Αριστοτέλη Ωνάση και τον Φρανκ Σινάτρα ως τον Ίνγκμαρ Μπεργκμαν με την σύζυγό του, τον Άντονι Κουίν, την Χίλαρι Κλίντον, την κόρη του Ρίτσαρντ Νίξον, Τζούλι, τον Χιου Χέφνερ και τον Χουάν Κάρλος.

Από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, το Hilton Αθηνών διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης εγκαινιάζοντας τη συνεργασία του με τη Μαριλένα Λιακοπούλου, η οποία ίδρυσε τη γκαλερί «Χίλτον» οργανώνοντας μια σειρά από ιστορικές εκθέσεις την περίοδο 1968-1972. Σήμερα, το Hilton ενσωματώνει στην ίδια του την υπόσταση μια σειρά εξαιρετικών έργων τέχνης μεγάλων Ελλήνων καλλιτεχνών όπως η Chryssa, η Αφροδίτη Λύτη, ο Stephen Antonakos.

Από το 2015 ωστόσο και μετά το Hilton απέκτησε και άλλον έναν χαρακτήρα. Κάπως… ιδιαίτερο. Έγινε το κέντρο επιχειρήσεων των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με την τρόικα (αργότερα «θεσμούς») για την πορεία των προγραμμάτων στήριξης της χειμαζόμενης ελληνικής οικονομίας.

Για αρκετά χρόνια μπροστά από το εμβληματικό ξενοδοχείο υπήρχε μία εικόνα ανοίκεια σε σχέση με την κοσμοπολίτικη αύρα που διαχρονικά είχε. Διμοιρίες των ΜΑΤ φυλούσαν τις εισόδους του ξενοδοχείου για το «φόβο των Ιουδαίων» ενώ κλούβες της αστυνομίας κρατούσαν μακριά τις δεκάδες διαδηλώσεις που είχαν και ως στόχο το Hilton.

Η απόκτηση από την ΤΕΜΕΣ της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου και τα επόμενα βήματα

Η κοινοπραξία ΤΕΜΕΣ – Dogus είχε αποκτήσει την Ιονική Ξενοδοχειακή από την Alpha Bank τον Οκτώβριο του 2016 έναντι τιμήματος 142 εκατ. Ευρώ. Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τουρκικός κολοσσός ωστόσο την οδήγησαν στην ρευστοποίηση της συμμετοχής της στο Hilton αλλά και στην πώληση διαφόρων περιουσιακών της στοιχείων σε όλο τον κόσμο.

Οι κινήσεις αυτές έγιναν στο πλαίσιο συμφωνίας αναδιάρθρωσης δανεισμού που έχει υπογράψει με τις πιστώτριες τράπεζες, λόγω των σημαντικών οικονομικών προβλημάτων που «φούντωσαν» από την κρίση στην τουρκική λίρα.

Στον πλήρη έλεγχο ελληνικής εταιρείας πέρασε το ξενοδοχείο Hilton της Αθήνας στα τέλη Φεβρουαρίου του 2019. Η ελληνική εταιρεία ΤΕΜΕΣ της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου, στην οποία ανήκει και το Costa Navarino, αύξησε το ποσοστό που κατέχει στο ξενοδοχείο στο 51%. Την ίδια ώρα ο τουρκικός όμιλος Dogus, ο οποίος κατείχε το 49% του Hilton μέσω της D Hospitality B.V. αποχώρησε από το σχήμα. Το ποσοστό της απέκτησε εταιρεία συνδεδεμένη με τον Όμιλο Olayan, μέτοχο της ΤΕΜΕΣ.

Δεν έχουν γίνει γνωστές οι οικονομικές λεπτομέρειες του εν λόγω deal ωστόσο η ΤΕΜΕΣ στοχεύει να ξαναβάλει το Hilton δυνατά στον επιχειρηματικό χάρτη. Στόχος είναι η αναβάθμιση και επανατοποθέτηση του ακινήτου στην ελληνική και διεθνή αγορά, ώστε να δημιουργηθεί ένας μοναδικός προορισμός πόλης που θα περιλαμβάνει εκτός από τις ξενοδοχειακές υποδομές κορυφαίας ποιότητας, πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες εξυπηρετούμενες από το ξενοδοχείο, εμβληματικούς χώρους γαστρονομίας, θεματικούς εμπορικούς χώρους και άλλες υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.