Καρκίνος του μαστού: Πώς το μυαλό βοηθά το σώμα

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ, περίπου 310.270 γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μάθουν ότι έχουν καρκίνο του μαστού το 2024. Επειδή σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ή κάποιος άλλος γνωστός παράγοντας κινδύνου, η διάγνωση μπορεί να προκαλέσει σοκ και η συναισθηματική αναταραχή που ακολουθεί μπορεί να επηρεάσει τη σωματική αλλά και ψυχολογική υγεία του ασθενούς. Πώς ενισχύεται η συναισθηματική ανθεκτικότητα όταν διαγιγνώσκεται ο καρκίνος;

Καρκίνος του μαστού και ψυχολογική ευεξία

Η δυσφορία των ασθενών τείνει να συνεχίζεται και μετά την παρέλευση του αρχικού σοκ της διάγνωσης. Καθώς οι ασθενείς ξεκινούν μια διαδικασία θεραπείας, μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με νέα προβλήματα. Οι προσωπικές σχέσεις ενδέχεται για παράδειγμα να επηρεαστούν. Χαρακτηριστικά, η έρευνα δείχνει ότι οι γυναίκες ασθενείς έχουν 6 φορές περισσότερες πιθανότητες σε σύγκριση με τους άνδρες να εγκαταλειφθούν από τους συντρόφους τους. Ύστερα, υπάρχει η εξάντληση και η έντονη ανησυχία για τα συμπτώματα, τη θεραπεία, την ίδια τη ζωή. Παράγοντες όπως αυτοί μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνιο στρες, ακόμα και κατάθλιψη.

Όταν ο καρκίνος διαγιγνώσκεται, τα αρνητικά συναισθήματα είναι μια φυσιολογική απάντηση του οργανισμού. Αλλά αυτά μπορεί να μας οδηγήσουν στο να σταματήσουμε να κάνουμε πράγματα που μας ευχαριστούν και αντίθετα, να επικεντρωθούμε σε όσα τα εντείνουν. Μπορεί κανείς να αρχίσει για παράδειγμα να θρέφεται ανθυγιεινά ή να τρώει λιγότερο. Μπορεί να μειώσει την άσκηση. Να μην κοιμάται καλά τη νύχτα. Να απομακρυνθεί από την οικογένεια και τους φίλους.

Όλες αυτές οι συμπεριφορές που συνδέονται με προβλήματα ψυχικής υγείας, ενδέχεται να μειώσουν τα ποσοστά επιβίωσης, όπως επιβεβαιώνει η έρευνα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση 17 μελετών κοόρτης, η κατάθλιψη συσχετίστηκε με 30% αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Συσχετίστηκε επίσης με 29% αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας λόγω καρκίνου και 24% αυξημένο κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου του μαστού.

Η σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης

Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να βοηθήσουν καθώς εστιάζουν στο να μάθουν σταδιακά οι ασθενείς πώς να αντιμετωπίζουν τις σωματικές, συναισθηματικές και άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής που σχετίζονται με τον καρκίνο, καθώς και με ιατρικές θεραπείες που μπορεί να είναι επώδυνες.

Για ορισμένους ασθενείς, η εστίαση της ψυχολογικής θεραπείας μπορεί να είναι στο πώς να εξηγήσουν την ασθένειά τους στα παιδιά τους ή στο πώς να αντιμετωπίσουν την ανταπόκριση του συντρόφου στη διάγνωσή τους. Για άλλους, μπορεί να έχει να κάνει με τον τρόπο επιλογής του κατάλληλου νοσοκομείου ή μπορεί να αφορά τον τρόπο ελέγχου του άγχους ή της κατάθλιψης.

Η εκμάθηση στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων και αντιμετώπισης του φόβου και της θλίψης σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον, μπορεί να οδηγήσει τελικά σε προσωπική ανάπτυξη και μια πιο ικανοποιητική ζωή.

Οι ίδιοι οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού δεν είναι οι μόνοι που μπορούν να επωφεληθούν από την ψυχολογική θεραπεία. Σε μια μελέτη κοόρτης με πάνω από 3 εκατομμύρια ανθρώπους, οι σύζυγοι ασθενών με καρκίνο είχαν αυξημένο κίνδυνο ψυχιατρικών διαταραχών και είχαν 14% περισσότερες πιθανότητες να αναζητήσουν θεραπεία από ό,τι οι σύζυγοι ατόμων που δεν νοσούσαν. Τα παιδιά, οι γονείς και οι φίλοι φαίνεται λοιπόν πως χρειάζονται υποστήριξη και μπορούν επίσης να επωφεληθούν από ψυχολογικές παρεμβάσεις.

Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθεί πως η ανάγκη για ψυχολογική θεραπεία μπορεί να μην τελειώνει όταν τελειώνει η ιατρική θεραπεία. Στην πραγματικότητα, η συναισθηματική αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από τη σωματική και μερικές φορές είναι λιγότερο προβλέψιμη. Όταν κανείς νικά τον καρκίνο του μαστού χρειάζεται συχνά χρόνο για να αγκαλιάσει τυχόν σωματικές αλλαγές και να διαχειριστεί ενδεχόμενους φόβους.

Καρκίνος: Γιατί είναι απαραίτητο να μειώσουμε το άγχος

Η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου δημιουργούν άγχος το οποίο επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ατόμων. Το άγχος μπορεί ακόμα και να επιδεινώσει τα συμπτώματα και να επηρεάσει δυνητικά την ανάπτυξη και την εξάπλωση του όγκου. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να παρέμβουν για την καλύτερη διαχείριση του στρες, προτείνοντας πρακτικές που ανακουφίζουν.

Εν ολίγοις, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να ασχοληθούν περισσότερο με τη θεραπεία τους. Το αποτέλεσμα είναι μια βελτιωμένη κατανόηση της νόσου και της θεραπείας της και μια μεγαλύτερη προθυμία να κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε για να γίνουμε καλά. Όπως έχουν δείξει έρευνες, η ψυχολογική θεραπεία μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης για τα άτομα με καρκίνο του μαστού. Χαρακτηριστικά, μελέτη εξέτασε τον αντίκτυπο των μικρών ομαδικών συνεδριών με ψυχολόγους που πρόσφεραν στρατηγικές για τη μείωση του στρες, τη βελτίωση της διάθεσης, την αλλαγή συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία και την τήρηση της θεραπείας και της φροντίδας και τα ευρήματα έδειξαν ότι οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού που συμμετείχαν στις ομάδες είχαν 45% χαμηλότερο κίνδυνο να επανεμφανιστεί ο καρκίνος τους και 56% χαμηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από καρκίνο του μαστού. Τα αποτελέσματα ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακά όταν οι ερευνητές απέκλεισαν ασθενείς που παρακολούθησαν λιγότερο από το 20% των συνεδριών: ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του μαστού των υπόλοιπων συμμετεχόντων ήταν 68% χαμηλότερος.

Η αναπαραγωγή αυτών των αποτελεσμάτων ήταν ασυνεπής σε πιο πρόσφατες έρευνες, ιδιαίτερα για τον μεταστατικό καρκίνο του μαστού. Ωστόσο, μια μελέτη που επικεντρώθηκε σε γυναίκες με μη μεταστατικό καρκίνο του μαστού διαπίστωσε ότι οι μη καταθλιπτικές γυναίκες είχαν μεγαλύτερη συνολική επιβίωση από εκείνες με συμπτώματα κατάθλιψης (13,56 έτη έναντι 11,45 ετών).

Τέτοια ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία των ψυχολογικών παρεμβάσεων.

Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού μπορεί να βλάψει σοβαρά την ψυχική υγεία μιας γυναίκας. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την σωματική. Γι’ αυτό είναι σημαντικό, καμιά μας να μην διστάζει να ζητά βοήθεια και υποστήριξη.