Κατά μισή ώρα συντομότερο ήταν το 24ωρο πριν από 70 εκατ. χρόνια

Η Γη περιστρεφόταν ταχύτερα στο τέλος της εποχής των δεινοσαύρων –πριν από περίπου 70 εκατ. χρόνια– από ό,τι σήμερα, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα το 24ωρο της ημέρας να είναι κατά περίπου μισή ώρα μικρότερο (23,5 ώρες) και το έτος να περιλαμβάνει 372 αντί για 365 ημέρες, καθώς ο πλανήτης πραγματοποιούσε περισσότερες περιστροφές στη διάρκεια ενός έτους.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας ευρωπαϊκής επιστημονικής έρευνας, που βασίστηκε στη μελέτη των απολιθωμάτων ενός αρχαίου μαλάκιου της ύστερης κρητιδικής περιόδου. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωχημικό Νιλς ντε Βίντερ του Ελευθέρου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, προχώρησαν στη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό παλαιοωκεανογραφίας και παλαιοκλιματολογίας Paleoceanography & Paleoclimatology.

Το αρχαίο μαλάκιο, σαν αχιβάδα, που βρέθηκε στα σημερινά βουνά του Ομάν (μια περιοχή που τότε ήταν τροπικά ρηχά νερά), αναπτυσσόταν γρήγορα και κάθε ημέρα προσέθετε στο σώμα του δακτυλίους ανάπτυξης, όπως συμβαίνει με τους κορμούς των δέντρων, κάτι που επιτρέπει τη δενδροχρονολόγηση. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν λέιζερ για να μετρήσουν με ακρίβεια τους δακτυλίους αυτούς και να κάνουν νέες εκτιμήσεις για τη διάρκεια της ημέρας πριν από 70 εκατ. χρόνια.

Επιπλέον, η ανάλυση δείχνει ότι οι θερμοκρασίες των ωκεανών εκείνης της εποχής ήταν πολύ υψηλότερες από τις σημερινές, φθάνοντας ακόμη και τους 40 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι και ξεπερνώντας τους 30 βαθμούς τον χειμώνα. Τα εν λόγω μαλάκια εξαφανίστηκαν μαζί με τους δεινόσαυρους της ξηράς μετά την πτώση μεγάλου αστεροειδούς στην περιοχή του Μεξικού, πριν από 66 εκατ. έτη.

Η διάρκεια του έτους δεν έχει αλλάξει κατά την εξέλιξη της Γης, όμως ο αριθμός των ημερών του έτους συνεχώς μικραίνει, καθώς οι ημέρες μεγαλώνουν, κάτι που οφείλεται στην επιβράδυνση της περιστροφής του πλανήτη μας, αφού η Σελήνη απομακρύνεται με ρυθμό 3,82 εκατοστών ετησίως. Οσο πιο μακριά βρίσκεται το φεγγάρι, τόσο πιο αργά κινείται η Γη γύρω από τον εαυτό της και άρα τόσο μεγαλώνει η διάρκεια μιας πλήρους περιστροφής, δηλαδή μιας ημέρας.

Σπάνια δεδομένα

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα λέιζερ για να δημιουργήσουν μικροσκοπικές τρύπες στο μαλάκιο και στη συνέχεια να ερευνήσουν για ίχνη στοιχείων. Αυτά, με τη σειρά τους, παρείχαν πληροφορίες για τη θερμοκρασία και τη χημική σύνθεση του νερού. «Εχουμε τέσσερα έως πέντε στοιχεία την ημέρα, κάτι που σπάνια εξασφαλίζεις στη γεωλογική ιστορία», εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας Νιλς ντε Βίντερ, ο γεωχημικός του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών που έκανε την ανακοίνωση. «Βασικά, μπορούμε να δούμε μία ημέρα πριν από 70 εκατ. χρόνια». Επειδή το αρχαίο απολίθωμα εμφάνιζε μεγάλες εποχικές διαφοροποιήσεις ή αλλαγές στο μαλάκιο, οι ερευνητές κατάφεραν να αναγνωρίσουν τις εποχές και να μετρήσουν τα χρόνια. Ηταν γνωστό και παλαιότερα ότι οι ημέρες ήταν συντομότερες στο παρελθόν, αλλά αυτή είναι η πιο ακριβής καταμέτρηση για την ύστερη κρητιδική περίοδο.