Κορωνοϊός: Πώς επηρεάζει την εγκυμοσύνη – Τι έχουν δείξει οι μελέτες
Οι έγκυοι δεν φαίνεται να είναι πιο ευάλωτες στις συνέπειες του κορωνοϊού απ’ ό,τι ο γενικός πληθυσμός. Ούτε φαίνεται να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης του ιού από την έγκυο στο αγέννητο μωρό της.
Ωστόσο ο κορονοϊός Covid-19 είναι ένας καινούργιος παθογόνος μικροοργανισμός και οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί. Τα υπάρχοντα στοιχεία, όμως, υποδηλώνουν πως στην εγκυμοσύνη συνήθως προκαλεί ήπια έως μέτρια συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού.
«Είναι γεγονός ότι η εγκυμοσύνη εξασθενεί το ανοσοποιητικό, αφήνοντας τις εγκύους ευάλωτες στις ιώσεις του αναπνευστικού, όπως η γρίπη», λέει ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και ιδρυτικό μέλος του Institute of Life. «Γι’ αυτό τον λόγο ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για επιπλοκές στη γρίπη και συνιστάται να εμβολιάζονται γι’ αυτήν. Ορισμένα άλλα αναπνευστικά νοσήματα, εξάλλου, μπορεί να προκαλέσουν βαριά νόσο στα νεογέννητα μωρά.
»Ωστόσο ο κορωνοϊός Covid-19 φαίνεται ότι είναι ξεχωριστή περίπτωση. Καμία από τις παραπάνω τάσεις δεν έχει παρατηρηθεί με αυτόν. Επιπλέον, παγκοσμίως έχει αναφερθεί μόνο μία περίπτωση κάθετη μετάδοσης του ιού, δηλαδή από τη γυναίκα στο έμβρυο. Ακόμα και αυτή η περίπτωση, όμως, ήταν πιθανή και όχι σίγουρη. Παρότι λοιπόν ακόμα μαθαίνουμε πως συμπεριφέρεται ο συγκεκριμένος κορωνοϊός, όσα γνωρίζουμε ως τώρα γι’ αυτόν είναι αρκετά καθησυχαστικά».
Ευρήματα στην Κίνα
Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) στην τελική έκθεσή του για την επιδημία του Covid-19 στην Κίνα, η διερεύνηση 147 εγκύων που μολύνθηκαν από αυτόν έδειξε ότι πάνω από εννέα στις δέκα είχαν ήπια έως μέτρια συμπτώματα. Σοβαρά συμπτώματα εξ άλλου είχε το 8%. Μία γυναίκα χρειάστηκε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και άλλη μία δεν εκδήλωσε κανένα σύμπτωμα.
Σε όλες τις περιπτώσεις, οι γυναίκες ανάρρωσαν. Επιπλέον, εκείνη με τη μηχανική υποστήριξη της αναπνοής γέννησε με καισαρική ένα υγιές μωρό. Από αυτές τις 147 εγκύους, οι 64 ήταν επιβεβαιωμένα περιστατικά και οι 82 ύποπτα.
«Η μελέτη αυτή είναι μικρή. Επομένως δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα για το πώς επηρεάζει ο κορωνοϊός την εγκυμοσύνη», σχολιάζει ο Δρ. Βασιλόπουλος. «Είναι όμως ενδεικτικά, δεδομένου ότι η Κίνα είναι η χώρα με τα περισσότερα κρούσματα ως τώρα».
Άγνωστο παραμένει επίσης τι επιδράσεις θα μπορούσε να έχει ενδεχόμενη λοίμωξη κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της κυήσεως. Ο κορωνοϊός εμφανίστηκε τον Δεκέμβριο στην Κίνα. Έκτοτε έχουν γεννηθεί ελάχιστα μωρά. Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Lancet, οι επιστήμονες παρακολούθησαν 9 εγκύους από το Wuhan που μολύνθηκαν κατά το τρίτο τρίμηνο. Το Wuhan είναι η πόλη απ’ όπου ξεκίνησε η πανδημία.
Όταν γέννησαν οι γυναίκες διαπιστώθηκε ότι κανένα μωρό δεν είχε μολυνθεί (όλες γέννησαν με καισαρική). Επίσης δεν βρέθηκαν ίχνη του ιού στο γάλα, το ομφαλικό αίμα ή το αμνιακό υγρό.
Άλλες μελέτες για την εγκυμοσύνη
Σε μία άλλη σειρά μελετών, πάλι στην Κίνα, ελέγχθηκαν για τον ιό Covid-19:
- Επιχρίσματα από τον λαιμό νεογέννητων βρεφών
- Πλακούντες μολυσμένων γυναικών
Και αυτά τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά και γι’ αυτό πιστεύεται ότι ο κορωνοϊός δεν μεταδίδεται από την μητέρα στο μωρό της. «Τα ευρήματα αυτά δημιουργούν την υπόνοια ότι μερικά κρούσματα μόλυνσης σε νεογέννητα που αναφέρθηκαν στον Τύπο, πιθανώς συνέβησαν μετά τη γέννηση, στο μαιευτήριο», σχολιάζει ο Δρ. Βασιλόπουλος.
Η αλήθεια είναι ότι η εμπειρία με τους παλαιότερους επικίνδυνους κορωνοϊούς δεν ήταν θετική. Οι κορωνοϊοί SARS και MERS επίσης προκάλεσαν παγκόσμιο συναγερμό τον 21ο αιώνα. Ο SARS πρωτοεμφανίστηκε το 2002 και ο MERS το 2012. Και οι δύο επιδημίες είχαν ελάχιστα κρούσματα και θύματα συγκριτικά με την παρούσα πανδημία.
Αυτοί οι κορωνοϊοί είχαν συσχετιστεί με αρνητικές εκβάσεις της κύησης και ιδιαίτερα με απώλειά της λόγω αποβολής ή γέννησης νεκρού του μωρού. Τίποτα τέτοιο όμως δεν έχει παρατηρηθεί με το νέο ιό. Ο κορωνοϊός Covid-19 φαίνεται πως έχει μια εντελώς διαφορετική βιολογική συμπεριφορά.
«Αυτό αντανακλάται και στις κατευθυντήριες οδηγίες που εξέδωσε προσφάτως το Βρετανικό Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων-Γυναικολόγων (RCOG)», εξηγεί ο Δρ. Βασιλόπουλος. «Σύμφωνα με αυτές, οι έγκυες πρέπει να τηρούν όλους τους κανόνες που ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό. Πρέπει επίσης να έχουν το νου τους για ύποπτα συμπτώματα (κυρίως πυρετό, βήχα, δύσπνοια). Αυτό συνιστάται ειδικά αν έχουν ταξιδέψει, έχουν έρθει σε επαφή με ύποπτο κρούσμα ή υπάρχουν κρούσματα στην περιοχή τους. Απαραίτητο είναι ακόμα να τηρούν όλες τις διαδικασίες προστασίας των άλλων, αν εκδηλώσουν τέτοια συμπτώματα».
Τι συνιστάται για την εγκυμοσύνη
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι:
- Δεν θα τρέξουν στο μαιευτήριο μόνες τους, αλλά θα επικοινωνήσουν με τις υγειονομικές Αρχές (με τον ΕΟΔΥ) ή με τον μαιευτήρα τους για οδηγίες.
- Αν βρεθούν θετικές στον κορωνοϊό, πρέπει να ακολουθήσουν τις συστάσεις ή/και τη θεραπεία που θα τους συστηθεί
- Αν βρεθούν θετικές, θα αναβάλλουν τον προληπτικό μαιευτικό έλεγχο έως ότου αναρρώσουν
Θα λαμβάνουν όλα τα μέτρα προστασίας (καλό πλύσιμο χεριών, αποφυγή της συνύπαρξης με πολλά άτομα, αποφυγή των ασθενών). Και αυτό γιατί ενδεχόμενος υψηλός πυρετός κατά το πρώτο τρίμηνο της κυήσεως μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ορισμένων γενετικών ανωμαλιών, σύμφωνα με τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου & Πρόληψης Ασθενειών (CDC).
Η εξωσωματική
Τι ισχύει, όμως, για την εξωσωματική; Μπορεί ο κορωνοϊός Covid-19 να επηρεάσει την έκβασή της ή την αναπαραγωγική ικανότητα του ζευγαριού; «Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα ή την έκβαση της εξωσωματικής», απαντά ο Δρ. Βασιλόπουλος. «Ούτε για τους παλαιότερους ιούς υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Πρέπει όμως να το επιβεβαιώσουμε κι αυτό. Ας μην ξεχνάμε ότι ο κορωνοϊός είναι ένας νέος ιός και, όπως συμβαίνει συνήθως, θα τον μελετήσουμε πληρέστερα όταν τελειώσει η πανδημία και συλλεχθούν περισσότερα στοιχεία».