Ο μύθος με τους Δροσουλίτες στο Φραγκοκάστελο
Στη θέση Θυμέ Κάμπος, σε μια μικρή πεδιάδα με τα Λευκά Όρη να ορθώνονται επιβλητικά, κάθε τέλη Μαΐου και αρχές Ιουνίου, λίγο πριν ανατείλει ο ήλιος, εμφανίζονται οι Δροσουλίτες. Η στρατιά των νεκρών πολεμιστών με τις αστραφτερές πανοπλίες που προελαύνουν προς τη θάλασσα πάνω από το Φραγκοκάστελο.
Ο παραθαλάσσιος οικισμός του Φραγκοκάστελου βρίσκεται περίπου 80 χιλιόμετρα από τα Χανιά, κοντά στη Χώρα Σφακίων και είναι διάσημος για το περίφημο ενετικό κάστρο και τους Δροσουλίτες. Άλλωστε, το βενετσιάνικο κάστρο του «σφραγίζει» το τοπίο και, καθώς διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση, ταξιδεύει τον επισκέπτη στο παρελθόν, αλλά και σε ένα ταξίδι… μεταφυσικής εμπειρίας με ιππότες και φαντάσματα.
Ο μύθος με τους Δροσουλίτες
Ο Χατζή Μιχάλης Νταλιάνης μαζί με τους πολεμιστές του υπερασπίστηκαν το κάστρο Φραγκοκάστελλο από τους Τούρκους. Εξακόσια παλικάρια πολέμησαν ενάντια σε 8.000 τούρκους κι άντεξαν περισσότερο από μια βδομάδα, αλλά στο τέλος σκοτώθηκαν οι 335 από αυτούς, μαζί και ο Νταλιάνης.
Σύμφωνα με το θρύλο, τα άψυχα σώματα των πολεμιστών έμειναν άταφα, ώσπου φύσηξε δυνατός άνεμος κι έφερε την άμμο από τούς αμμόλοφους της παραλίας «Ορθή Άμμος» και τα σκέπασε. Κάθε χρόνο, τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου και τις πρώτες του Ιουνίου, σκιές με ανθρώπινες μορφές εμφανίζονται να προχωράνε η μία πίσω από την άλλη για 10 λεπτά περίπου την ανατολή του ήλιου, μόνο με άπνοια και αυξημένη υγρασία στην ατμόσφαιρα. Προχωρούν αργά προς το κάστρο και χάνονται στη θάλασσα.
Η ιστορία με τις σκιές σύντομα έγινε γνωστή και πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι τις έχουν δει. Σε αυτό υπάρχει μία ερμηνεία, ότι δηλαδή πρόκειται για αντικατοπτρισμό που οφείλεται στη διάθλαση των ηλιακών ακτίνων στο νέφος της πρωινής δροσιάς. Άλλωστε, τα άκακα – όπως λένε – «φαντάσματα» εμφανίζονται μόνο πολύ νωρίς το πρωί με τη δροσιά, γι’ αυτό και τους έδωσαν το όνομα «Δροσουλίτες».