Ο «μύθος» του Ταμείου Ανάκαμψης – Απορροφήσαμε μόνο το 4% των πόρων το 2022

«Μύθος» αποδεικνύεται η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης προς… ανάταση της πραγματικής οικονομίας, στήριξη και  ενίσχυση των δημόσιων έργων και ιδιωτικών project. Μόλις το 4% των διαθέσιμων κονδυλίων από το Ταμείο, απορροφήθηκαν εντός το 2022, όπως προκύπτει από τη μελέτη Focus Report του Παρατηρητηρίου Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και ΕΣΠΑ 2021-2027, που δημοσίευσε το Ινστιτούτο ΕΝΑ.

Πρόκειται για σημαντική υστέρηση-αστοχία που λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις αν ληφθεί υπόψιν το εξής: η εθνική οικονομία βασίζει πολλά στη μέγιστη απορρόφηση και αξιοποίηση των κονδυλιών από το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να επιστρέψει με γοργά και σταθερά βήματα στην κανονικότητα. Το εθνικό σχέδιο που έχει εκπονήσει το οικονομικό επιτελείο έχει ως θεμέλιο λίθο επιτυχίας και αποτελεσματικότητας, την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, που θα λειτουργήσει ως προωθητικός μηχανισμός για την ανάπτυξη της οικονομίας.

Αυτό, σύμφωνα με το τρίτο κατά σειρά report του Παρατηρητηρίου, όχι μόνο δεν φαίνεται στον ορίζοντα, αλλά απέχει παρασάγγας από τον αρχικό και φιλόδοξο σχεδιασμό. Όπως προαναφέρθηκε, η πραγματική απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης το 2022, έφτασε μόλις στο 4%.Το ύψος των πόρων που λιμνάζουν και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων- είναι πολύ υψηλό και φτάνει  στα 6,76 δισ. ευρώ. 

Όπως επεξηγεί το Ινστιτούτο ΕΝΑ, το οποίο επεξεργάστηκε και δημοσίευσε τη μελέτη, οι πληρωμές του Ταμείου μέχρι και 31.12.2022 υπολογίζονται σε 4,35 δισ. ευρώ και περιλαμβάνουν Λογιστικές Πληρωμές 3,2 δισ. ευρώ και Πραγματικές Πληρωμές 1,25 δισ. ευρώ. Με βάση τα παραπάνω, η πραγματική απορρόφηση των συνολικών πόρων του «Ελλάδα 2.0» υπολογίζεται σε 4% ενώ η λογιστική απορρόφηση σε 14%.

Με τον όρο λογιστικές πληρωμές νοούνται οι (ενδιάμεσες) μεταφορές μεταξύ λογαριασμών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδας και όχι πληρωμές προς τους δικαιούχους των δράσεων και έργων. Οι λογιστικές πληρωμές (περισσότερο γνωστές ως «παρκάρισμα πόρων») δεν συμμετέχουν στον υπολογισμό του ΑΕΠ και δεν έχουν επίπτωση στην πραγματική οικονομία.  
Με βάση την επεξεργασία του ΕΝΑ που βασίζεται σε αναλυτικό πίνακα πληρωμών ανά έργο, οι λογιστικές πληρωμές εκτιμώνται περίπου σε 2 δισ. ευρώ για το σκέλος των επιχορηγήσεων και 1,2 δισ. ευρώ για το σκέλος των δανείων.

Πρέπει να απορροφηθεί από την Ελλάδα το 17% των πόρων του ΕΣΠΑ μέσα στο 2023
Η συνολική πραγματική απορρόφηση όλων των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, πλην του ΠΑΑ, μέχρι τέλος του 2022 ήταν 83%. Επομένως απαιτείται εντός του 2023, τελευταία επιλέξιμη χρονιά, απορρόφηση ενός σημαντικού ποσοστού της τάξης του 17% των πόρων, που αντιστοιχούν σε περίπου 3,2 δισ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής.

Προγράμματα υψηλής επικινδυνότητας απώλειας πόρων

Σημαντική υστέρηση αναφορικά με την αξιοποίηση των πόρων και εκτεθειμένα στον κίνδυνό απώλειας αυτών, είναι τα ακόλουθα προγράμματα

• Πρόγραμμα Υποδομών Μεταφορών και Περιβάλλον απορρόφηση 65%.
• Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης Δημοσίου Τομέα απορρόφηση 66%.
• Πρόγραμμα Θάλασσας και Αλιείας μόλις 53%.
• Περιφερειακό Πρόγραμμα Δυτικής Μακεδονίας απορρόφηση 69%.
• Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης απορρόφηση 67%.

Όλο το Focus Report: https://bit.ly/3yf7G85