Πως επηρεάζει ο διαβήτης τη σεξουαλική ζωή των ασθενών

Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στη σεξουαλική ζωή των ασθενών, ειδικά αν είναι αρρύθμιστος ή πολυετής.

Μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να επηρεάσει κάθε παράμετρό της, από την ερωτική επιθυμία έως τον οργασμό. Ευτυχώς, με τον καλό έλεγχο του σακχάρου και άλλα μέτρα, η σεξουαλική ζωή των πασχόντων μπορεί να βελτιωθεί αισθητά.

Όπως εξηγεί ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και ιδρυτικό μέλος του Institute of Life, οι επιπτώσεις που έχει ο διαβήτης στη σεξουαλική ζωή σχετίζονται με τις βλάβες που προκαλεί το αυξημένο σάκχαρο στα αγγεία και τα νεύρα.

Ρόλο παίζουν επίσης τα συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας που συχνά έχουν οι ασθενείς με διαβήτη, καθώς και οι ορμονικές αλλαγές που προκαλεί η νόσος.

«Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 συχνά έχουν ταυτοχρόνως υπέρταση, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο ή δυσλιπιδαιμία», εξηγεί. «Τα προβλήματα αυτά από μόνα τους αποτελούν παράγοντες κινδύνου για σεξουαλική δυσλειτουργία».

Στις γυναίκες

Πολλές μελέτες, π.χ., έχουν δείξει ότι ο σακχαρώδης διαβήτης διπλασιάζει τον κίνδυνο σεξουαλικής δυσλειτουργίας στις γυναίκες.

Η δυσλειτουργία αυτή μπορεί να είναι απόρροια πολλών παραγόντων. Παραδείγματος χάριν, οι βλάβες  του διαβήτη σε αγγεία και νεύρα μπορεί να επηρεάσουν αντίστοιχα:

• Την παραγωγή φυσικών υγραντικών ουσιών του κόλπου, οδηγώντας στην κολπική ξηρότητα
• Την ικανότητα ερωτικής διέγερσης

Ο συνδυασμός αυτών των δύο προβλημάτων μπορεί να οδηγήσει σε πόνο κατά την ερωτική επαφή και σε δυσκολία στην επίτευξη οργασμού.

Στην πραγματικότητα, η κολπική ξηρότητα αποτελεί το συχνότερο σεξουαλικό πρόβλημα στις γυναίκες με τύπου 2 διαβήτη. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι εκδηλώνεται σε τουλάχιστον τέσσερις στις δέκα ασθενείς.

Οι βλάβες στα νεύρα της ουροδόχου κύστεως, εξάλλου, μπορεί να προκαλέσουν μικρή ακράτεια ούρων στη διάρκεια του σεξ. Επιπλέον, οι γυναίκες με διαβήτη διατρέχουν  αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν:

• Λοιμώξεις και φλεγμονή στον κόλπο (κολπίτιδες)
• Ουρολοιμώξεις

Οι λοιμώξεις αυτές επίσης αυξάνουν την πιθανότητα πόνου κατά τη σεξουαλική επαφή.

Ειδικά μετά την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες είναι επίσης πιθανότερο να παρουσιάσουν υπογλυκαιμία στη διάρκεια του σεξ και μερικές χρειάζεται ακόμα και να μετρούν το σάκχαρό τους πριν την ερωτική επαφή.

Για πολλές ασθενείς, όλ’ αυτά τα προβλήματα καθιστούν το σεξ περισσότερο ενοχλητικό, παρά απολαυστικό και έτσι το αποφεύγουν.

Στους άνδρες

Αντίστοιχα στους άνδρες, ο σακχαρώδης διαβήτης πλήττει τη σεξουαλική ζωή οδηγώντας σε μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης, με συνέπεια μείωση της ερωτικής επιθυμίας. Το κυριότερο σεξουαλικό πρόβλημα των διαβητικών ανδρών, όμως, είναι η στυτική δυσλειτουργία.

Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο σακχαρώδης διαβήτης τριπλασιάζει τον κίνδυνο στυτικής δυσλειτουργίας στους διαβητικούς άνδρες. Σύμφωνα με μεγάλη, πρόσφατη συνδυασμένη ανάλυση δεκάδων ερευνών, η στυτική δυσλειτουργία εκδηλώνεται σε περισσότερους από τους μισούς διαβητικούς άνδρες ηλικίας άνω των 45 ετών.

Εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν στυτική δυσλειτουργία είναι οι ασθενείς με τύπου 2 διαβήτη. Ο διαβήτης αυτός συνήθως σχετίζεται με την παχυσαρκία και τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής.

Η στυτική δυσλειτουργία είναι η αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης της στύσης. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί το λόγο για τον οποίο οι άνδρες απευθύνονται στο γιατρό και, στο πλαίσιο της διερεύνησής της, μαθαίνουν ότι έχουν διαβήτη. Ο σακχαρώδης διαβήτης οδηγεί στη στυτική δυσλειτουργία προκαλώντας βλάβες στα νεύρα του πέους και μειώνοντας τη ροή του αίματος προς αυτό.

Η παλίνδρομη εκσπερμάτιση είναι μία ακόμα πιθανή σεξουαλική επιπλοκή του διαβήτη. Εκδηλώνεται όταν το σπέρμα αντί να αποβάλλεται μέσω της ουρήθρας, βρίσκει διέξοδο προς την ουροδόχο κύστη. Η παλίνδρομη εκσπερμάτιση προκαλείται από δυσλειτουργία των εσωτερικών σφιγκτήρων μυών της κύστης. Η δυσλειτουργία αυτή οφείλεται στις βλάβες που προκαλεί το αυξημένο σάκχαρο στα νεύρα τους.

Τέλος, οι βλάβες στα νεύρα του πέους εξαιτίας του διαβήτη μπορεί να οδηγήσουν και στην καθυστερημένη εκσπερμάτιση, δηλαδή στη δυσκολία ή αδυναμία του άνδρα να φτάσει στον οργασμό και την εκσπερμάτιση.

Δεν συζητούν το θέμα

«Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί επίσης να επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή ανδρών και γυναικών μέσω άλλων προβλημάτων που προκαλεί, όπως η έντονη κόπωση και οι ψυχολογικές επιπτώσεις του», τονίζει ο Δρ. Βασιλόπουλος. «Για παράδειγμα, το άγχος, η κατάθλιψη και η ανησυχία για το σωματικό βάρος μπορεί εύκολα να υπονομεύσουν  την ερωτική ζωή των ασθενών».

Δυστυχώς, όμως, λίγοι διαβητικοί ασθενείς συζητούν με το γιατρό τους τα προβλήματα που προκαλεί ο διαβήτης στη σεξουαλική ζωή τους.

Σύμφωνα με μελέτη σε σχεδόν 2.000 εθελοντές ηλικίας άνω των 57 ετών, που δημοσιεύθηκε το 2010 στην ιατρική επιθεώρηση Diabetes Care,  μόνο το 19% των γυναικών και το 47% των ανδρών με διαγνωσμένο διαβήτη συζητούν τα σεξουαλικά προβλήματά τους με το γιατρό τους.

Ωστόσο αυτό είναι μεγάλο λάθος. Με τις κατάλληλες παρεμβάσεις, οι διαβητικοί ασθενείς συνήθως μπορούν να βελτιώσουν την σεξουαλική ζωή τους, τονίζει ο Δρ. Βασιλόπουλος. Οι παρεμβάσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

• Βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου
• Ειδικά φάρμακα (π.χ. για τη στυτική δυσλειτουργία)
• Επεμβατικές θεραπείες για διόρθωση της αιμάτωσης του πέους (π.χ. αντλίες, εγχύσεις)
• Εμφυτεύματα πέους
• Θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης
• Ασκήσεις του πυελικού εδάφους
• Βελτίωση του τρόπου ζωής (π.χ. υγιεινή διατροφή, άσκηση, αδυνάτισμα)
• Τεχνικές καταπολέμησης του στρες

«Το θεραπευτικό πλάνο εξατομικεύεται αναλόγως με το πρόβλημα σε κάθε ασθενή ξεχωριστά», τονίζει ο ειδικός. «Αυτό που πρέπει να θυμούνται οι ασθενείς είναι ότι τα σεξουαλικά προβλήματα δεν είναι αναπόφευκτα. Στο χέρι τους είναι να εμποδίσουν τον σακχαρώδη διαβήτη να καταστρέψει τη σεξουαλική ζωή τους. Αυτό όμως προϋποθέτει να μιλήσουν ανοικτά για τη σεξουαλική λειτουργία τους τόσο με τον/την σύντροφό τους όσο και με το γιατρό τους, ώστε από κοινού να αναζητήσουν μια λύση».