Τελικά τα σκυλιά έχουν αχρωματοψία;
Είναι αλήθεια ότι τα σκυλιά βλέπουν τον κόσμο ασπρόμαυρο, δηλαδή έχουν αχρωματοψία; Ή πως μπορούν να δουν μόνο κάτι που κινείται – σαν έναν καρχαρία που εντοπίζει τα ψάρια που θα κυνηγήσει από την κίνησή τους μέσα στο νερό; Οι ειδικοί ανατρέπουν τους μύθους και λύνουν τις απορίες μας.
«Είναι μύθος ότι τα σκυλιά βλέπουν μόνο σε άσπρο και μαύρο, ωστόσο μπορούν να δουν ένα διαφορετικό φάσμα χρωμάτων από το δικό μας», εξηγεί η Αυστραλή κτηνίατρος-χειρουργός Dr. Kate Bruce.
Επιπλέον, όπως προσθέτει ο Αμερικανός κτηνίατρος Dr. Ben J. Carter, έχουν μεγαλύτερο οπτικό πεδίο, που εκτείνεται περίπου στις 240-250 μοίρες, «20% ευρύτερο από το ανθρώπινο. Αυτό τους επιτρέπει να εντοπίζουν την κίνηση αντικειμένων και μπροστά και στα πλάγια. Ωστόσο, λόγω του συγκεκριμένου χαρακτηριστικού, έχουν φτωχότερη αντίληψη του βάθους σε σχέση με τους ανθρώπους».
Η βασική διαφορά ανάμεσα στην ανθρώπινη και τη σκυλίσια όραση
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, αυτή εντοπίζεται στη δομή του αμφιβληστροειδή χιτώνα: στα σκυλιά έχει περισσότερα ραβδία ή ραβδιοφόρα κύτταρα παρά κωνία (κωνιοφόρα κύτταρα), ενώ στους ανθρώπους περισσότερα κωνία παρά ραβδία.
«Τα ραβδία δίνουν ευαισθησία στις στιγμιαίες αλλαγές της έντασης φωτός και την ανίχνευση της κίνησης, αλλά δεν βοηθούν στην αντίληψη του χρώματος και στην πιστότητα, επομένως χρησιμεύουν περισσότερο στην όραση σε χαμηλό φωτισμό», εξηγεί η κτηνίατρος Dr. Brooke Schampers.
Από την άλλη, όπως προσθέτει ένας άλλος ειδικός, ο κτηνίατρος Dr. James White, «τα κωνία προσφέρουν υψηλή πιστότητα, λεπτομέρεια, γρήγορη ανταπόκριση και αντίληψη του χρώματος, αλλά έχουν χαμηλή ευαισθησία στις διακυμάνσεις της έντασης του φωτός. Χρησιμεύουν περισσότερο στην όραση κάτω από το φως της ημέρας».
Επομένως, παρόλο που τα σκυλιά βλέπουν ικανοποιητικά στη διάρκεια της ημέρας, στο νυχτερινό ημίφως είναι πραγματικά στο στοιχείο τους. Άλλωστε, σε αντίθεση με εμάς, βασίζονται σε μεγάλο βαθμό και στις άλλες αισθήσεις τους, για να αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους. Όπως στην όσφρηση: χάρη στα 300 εκατομμύρια οσφρητικών υποδοχέων που έχουν στη μύτη τους, μπορούν να βρουν άνετα το δρόμο τους ακόμα και σε ένα σκοτεινό χώρο.
Και τι γίνεται με τα χρώματα;
Οι σκύλοι δεν βλέπουν τα πάντα ασπρόμαυρα, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς, έχουν διχρωματική όραση, δηλαδή βλέπουν τα χρώματα του φάσματος από το κίτρινο μέχρι το μπλε, αλλά δυσκολεύονται να επεξεργαστούν το κόκκινο, το πράσινο και το πορτοκαλί. Εμείς, από την άλλη, έχουμε τριχρωματική όραση, πράγμα που σημαίνει ότι αντιλαμβανόμαστε τα τρία βασικά χρώματα (κόκκινο, πράσινο και μπλε), καθώς και τις παραλλαγές τους.
Η όραση των σκύλων βασίζεται στην κίνηση;
Ο αμφιβληστροειδής των πιστών μας τετράποδων δεν τους επιτρέπει να διακρίνουν λεπτομέρειες όπως το ανθρώπινο μάτι. Έτσι, οι σκύλοι βασίζονται περισσότερο στην κίνηση (και φυσικά στην όσφρηση) για να αντιληφθούν τι συμβαίνει στο περιβάλλον τους.
«Οι σκύλοι βασίζονται κυρίως στην κίνηση και στην αντίθεση για να αναγνωρίσουν αντικείμενα», λέει ο Dr. Carter. «Η μεγάλη ποσότητα ραβδίων τους τούς βοηθάει να διακρίνουν το φως και το σκοτάδι και να ανιχνεύσουν τις εναλλαγές του φωτός και την κίνηση ακόμα και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού».
Όταν λοιπόν ο σκύλος σου κυνηγάει ένα μπαλάκι στην αυλή, πιθανότατα καθοδηγείται περισσότερο από την κίνηση του αντικειμένου παρά π.χ. από το χρώμα του. Επιπλέον, χάρη στην ικανότητά του να εντοπίσει και να ακολουθήσει την κίνηση, είναι εξαιρετικός στο κυνήγι γρήγορων θηραμάτων όπως ένας σκίουρος αλλά και στην… παρακολούθηση τηλεόρασης, καθώς δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη γρήγορη εναλλαγή των εικόνων! Την επόμενη φορά λοιπόν που θα τον πιάσεις να έχει «κολλήσει» με μια τηλεοπτική εκπομπή, μπορείς να ρίξεις την ευθύνη στα ραβδία του αμφιβληστροειδή του.