Θετική στάση ζωής
Έχουμε συνηθίσει να εστιάζουμε στα προβλήματα, στα αρνητικά και στα όσα μας δυσκολεύουν. Τι θα λέγατε να ασχολούμασταν με όσα μας βοηθούν να γίνουμε καλύτεροι και πιο ευτυχισμένοι; Να βάλουμε δηλαδή τα θετικά στο κέντρο του μεγεθυντικού φακού μέσω του οποίου βλέπουμε τη ζωή μας. Με στόχο να απολαμβάνουμε πιο πολύ τη ζωή μας και να λειτουργούμε έτσι εύρυθμα και αποτελεσματικά, σε αρμονία με το φυσικό και το κοινωνικό μας περιβάλλον. Αλλωστε, η θετική ψυχολογία είναι μία απόπειρα ευτυχίας. Η προσπάθεια να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και δρούμε δεν σημαίνει ότι ο στόχος μας θα είναι να μη στενοχωριόμαστε και να μην παίρνουμε στα σοβαρά τα όσα αρνητικά μάς συμβαίνουν, αλλά να προσπαθούμε να ξεπερνάμε την εγγενή μας πιθανώς τάση για τα στενόχωρα ψάχνοντας έστω και ψήγματα θετικών στοιχείων, που πάντα υπάρχουν και που – σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες – κάνουν πολύ καλό στη σωματική και ψυχική μας υγεία καθώς και στην προοπτική της μακροζωίας μας.
Οι θετικοί άνθρωποι είναι πιο επιτυχημένοι
Θεωρούμε, επειδή έτσι μας έχουν μάθει, ότι για να είμαστε ευτυχισμένοι θα πρέπει πρώτα να πετύχουμε. Οτι θα είμαστε δηλαδή χαρούμενοι όταν πια θα μπορούμε να απολαμβάνουμε τους καρπούς των κόπων μας. Σύμφωνα με τους ειδικούς που ασχολούνται και μελετούν την ψυχολογία των θετικών συναισθημάτων, αυτό δεν ισχύει. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι, που βιώνουν θετικά συναισθήματα (χαρά, γαλήνη, υπερηφάνεια, θαυμασμό, διασκέδαση, αγάπη, ευγνωμοσύνη, ελπίδα, ενδιαφέρον κ.λπ.), ξεκινούν ως ευτυχισμένοι και μετά καταφέρνουν τα όσα καταφέρνουν. Δεν γίνονται ευτυχισμένοι επειδή πετυχαίνουν αλλά πετυχαίνουν επειδή ξεκινούν ως ευτυχισμένα άτομα. Οι άνθρωποι αυτοί ονειρεύονται όνειρα μεγάλα, που θα αλλάξουν τον κόσμο. Βάζουν στόχους στο εδώ και στο τώρα, στην καθημερινή ζωή, ώστε να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Μάλιστα, οι στόχοι αυτοί είναι συνήθως δύσκολοι, μεγαλεπήβολοι, θέλουν δέσμευση, προτεραιότητες και προσπάθεια.
Η θετικότητα μας κάνει καλό
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι θετικοί άνθρωποι ζουν 5 με 7 χρόνια περισσότερο από τους υπόλοιπους. Εχουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία. Είναι πιο ανθεκτικοί ψυχικά, πράγμα που σημαίνει ότι προσαρμόζονται ευκολότερα στις νέες καταστάσεις. Επιπλέον, φαίνεται ότι έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν καρδιοπάθειες, είναι πιο παραγωγικοί, έχουν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις, είναι πιο δημιουργικοί, έχουν λιγότερα γνωστικά προβλήματα και λιγότερες πιθανότητες να πάθουν Αλτσχάιμερ.
Τι λένε οι ειδικοί
Σύμφωνα με τους ειδικούς που ασχολούνται με τη θετική ψυχολογία και θέλουν να μας μάθουν πώς θα την κατακτήσουμε, το 90% της πραγματικότητας έχει να κάνει με το πώς τη βλέπουμε εμείς και πώς ερμηνεύουμε τις καταστάσεις, και το 10% έχει να κάνει με το πώς είναι πράγματι η πραγματικότητα. Ετσι, θέλουν να μας πουν, αν μάθουμε να εστιάζουμε στα θετικά και να αποφεύγουμε τα αρνητικά θα μπορέσουμε να βιώνουμε θετικά συναισθήματα. Αυτό βέβαια αναγνωρίζουν ότι δεν είναι εύκολο. Είμαστε γενετικά, κοινωνικά, οικογενειακά, παραδοσιακά και θρησκευτικά προγραμματισμένοι να εστιάζουμε στο κακό, στο αρνητικό, στο απαισιόδοξο. Η φύση προσπάθησε να μας προστατέψει κάνοντάς μας να έχουμε τον νου μας στους κινδύνους και η κοινωνία, η θρησκεία, η οικογένειά μας κ.λπ. μας εμφύσησαν τη ροπή στην τραγωδία, στη «σοβαρότητα» και στην ενοχή.
Ασκήσεις για να γίνουμε πιο θετικοί
Σύμφωνα με έρευνες, ο εγκέφαλός μας χρειάζεται 21 συναπτές ημέρες για να αλλάξει οπτική γωνία και να μάθει να βλέπει τα πράγματα θετικά. Ετσι, οι ειδικοί μας προτείνουν 3 απλές ασκήσεις για να μας βοηθήσουν στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη ζωή. Αυτές είναι:
1. Παίρνουμε ένα σημειωματάριο και το έχουμε δίπλα στο κρεβάτι μας και κάθε νύχτα προτού κοιμηθούμε σημειώνουμε τα 3 πράγματα που μας έκαναν να βιώσουμε θετικά συναισθήματα στη μέρα που πέρασε (π.χ. «Ο διευθυντής μου μού είπε ότι τα κατάφερα πολύ καλά σε μία δύσκολη υπόθεση»).
2. Να κάνουμε 3 καλές πράξεις στη διάρκεια της ημέρας μας (π.χ. κρατάω την πόρτα για να περάσει η ηλικιωμένη κυρία στο μαγαζί).
3. Να κάνουμε καθημερινά 3 ειλικρινά κομπλιμέντα/σχόλια (π.χ. λέμε στη σύζυγό μας πόσο ωραία μαγείρεψε το φαγητό).
Οι ειδικοί θέλουν να μας τονίσουν ότι η θετικότητα κατασκευάζεται, αναπτύσσεται ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις και όπως όλα τα θετικά στη ζωή μας χρειάζεται προσπάθεια, που όμως αξίζει τον κόπο για να έχουμε καλύτερη προσωπική ζωή, επαγγελματική πορεία, ψυχική και σωματική υγεία.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Αναστάσιο Σταλίκα, καθηγητή στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας.