Ανάμεσα στους ορεινούς, επιβλητικούς όρους των Τζουμέρκων, στην Ήπειρο, χωριά- κοσμήματα ξεπηδούν σαν φυσική συνέχεια του αφοπλιστικού τοπίου ολόγυρά τους, αποτελώντας μικρές και ευχάριστες εκπλήξεις σε όσους τα ανακαλύψουν.
Άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο δημοφιλή, με κοινό χαρακτηριστικό τους στοιχείο την τοπική, παραδοσιακή αρχιτεκτονική κλέβουν τις εντυπώσεις του επισκέπτη τόσο με την εικόνα, όσο και με τις αξέχαστες εμπειρίες που του προσφέρουν.
Συρράκο
Σε απόσταση 54 χλμ. περίπου από τα Ιωάννινα, φωλιασμένο σε μια πλαγιά του όρους Λάκμος, σε υψόμετρο 1.150 μέτρων, το Συρράκο γοητεύει με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά του.
Ο χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός, που αποτελεί στην κυριολεξία ένα «διαμάντι» για την λαϊκή, ηπειρώτικη αρχιτεκτονική ξεχωρίζει στις επιλογές του κοινού για τα τρεχούμενα νερά, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα πέτρινα γεφύρια και σπίτια, που συνθέτουν την συγκλονιστική εικόνα του, η οποία το κάνει να μοιάζει σαν να έχει ξεπηδήσει από σελίδες παραμυθιού.
Η βόλτα στα πέτρινα καλντερίμια και την πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια που προστατεύουν με τον ίσκιο τους το ναό του Αγίου Νικολάου στα όσα σίγουρα συστήνουν το Συρράκο και την αυθεντική ομορφιά της ηπειρωτικής γης στους ταξιδιώτες με τον καλύτερο τρόπο.
Ροδαυγή
Χτισμένο σε μια υπέροχη και κατάφυτη πλαγιά στον ορεινό όγκο των Τζουμέρκων, η Ροδαυγή είναι το κρυμμένο στολίδι της Άρτας, που αξίζει κανείς να ανακαλύψει.
Ένα υπέροχο χωριό σε απόσταση μόλις 24 χλμ. από την Άρτα, σε υψόμετρο 740 μέτρων και με ελάχιστους κατοίκους, που αποτελεί ιδανικό ορμητήριο για την εξερεύνηση της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων με την παρθένα και ανέγγιχτη φυσική ομορφιά των βουνών, καθώς και την επίσκεψη στον ποταμό Άραχθο, που γοητεύει τους πάντες όλες τις εποχές του χρόνου με τις υπέροχες διαδρομές του.
Ο γέρικος πλάτανος στην κεντρική πλατεία του χωριού μετρά ύψος 17 μέτρων και έχει χαρακτηριστεί ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, ενώ σημείο αναφοράς του χωριού η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής του 1804, μία από τις παλαιότερες ολόκληρης της Ηπείρου.
Πράμαντα
Αμφιθεατρικά χτισμένα τα Πράμαντα αποτελούν το κεφαλοχώρι των Τζουμέρκων και συναντώνται στους πρόποδες της κορυφής Στρογγούλας στην κεντρική Πίνδο, σε απόσταση 58 χλμ. από τα Ιωάννινα και 66 χλμ. από την Άρτα.
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι οι αμέτρητες φυσικές ομορφιές που μπορεί να απολαύσει κανείς σε αυτό, μιας κι από το χωριό περνάνε τρία ρέματα, χωρίζοντάς το σε πέντε συνοικίες.
Στην κεντρική του πλατεία δεσπόζει ένας υπεραιωνόβιος πλάτανος με την ιστορική βρύση «Αράπης, ενώ από τα σημεία αναφοράς του και η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, το στολίδι του χωριού, όπως θεωρείται από τους κατοίκους του.
