«Πάντα ήμουν τύπος αυτοκινήτου. Όταν ήμουν νεότερος, μου άρεσε να οδηγώ γρήγορα… μερικές φορές πολύ γρήγορα», εξομολογείται σε ανάρτησή του ο εκ των ιδρυτών της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς. «Παρόλα αυτά, είμαι ενθουσιασμένος για την ημέρα που θα παραδώσω τον έλεγχο του αυτοκινήτου μου σε μια μηχανή», παραδέχεται.
Σύμφωνα με τον Γκέιτς η μέρα που θα παραδώσουμε το… τιμόνι του αυτοκινήτου μας έρχεται νωρίτερα απ’ ότι θα περιμέναμε. «Έχουμε κάνει τεράστια πρόοδο στα αυτόνομα οχήματα, ή AV, τα τελευταία χρόνια και πιστεύω ότι θα φτάσουμε σε ένα οριακό σημείο μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όταν συμβεί αυτό, τα AV θα αλλάξουν τη μεταφορά τόσο δραματικά όσο ο υπολογιστής άλλαξε την εργασία γραφείου. Μεγάλο μέρος αυτής της εξέλιξης έχει επιτραπεί από την πρόοδο που σημειώθηκε στην τεχνητή νοημοσύνη ευρύτερα», αναφέρει.
Τα επίπεδα της αυτόνομης οδήγησης
Στη συνέχεια της ανάρτησής του ο Γκέιτς παραθέτει κάποιες γενικές πληροφορίες για να κατανοήσει ο αναγνώστης τα επίπεδα της αυτόνομης οδήγησης. Δηλαδή πόσο αυτόνομο είναι ένα όχημα.
Στα επίπεδα 0-2, ένας άνθρωπος οδηγός έχει τον πλήρη έλεγχο του αυτοκινήτου, αλλά το όχημα μπορεί να παρέχει βοήθεια μέσω λειτουργιών όπως το cruise control και το κεντράρισμα στη λωρίδα. Επίπεδο 3 είναι όταν η τεχνολογία αρχίζει να κινείται από τον οδηγό που έχει τον έλεγχο στο όχημα που έχει τον έλεγχο. Μέχρι να φτάσετε στο υψηλότερο επίπεδο, το αυτοκίνητο μπορεί να είναι πλήρως αυτόνομο ανά πάσα στιγμή και υπό όλες τις συνθήκες—τα οχήματα επιπέδου 5 του μέλλοντος μπορεί να μην έχουν καθόλου τιμόνι.
«Αυτήν τη στιγμή, βρισκόμαστε κοντά στο σημείο καμπής – μεταξύ των επιπέδων 2 και 3 – όταν γίνονται διαθέσιμα αυτοκίνητα που επιτρέπουν στον οδηγό να πάρει τα χέρια του από το τιμόνι και να αφήσει το σύστημα να οδηγήσει σε ορισμένες περιπτώσεις», λέει ο Μπιλ Γκέιτς. «Το πρώτο αυτοκίνητο επιπέδου 3 εγκρίθηκε πρόσφατα για χρήση στις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και μόνο σε πολύ συγκεκριμένες συνθήκες: επιτρέπεται η αυτόνομη λειτουργία εάν πηγαίνετε κάτω από 40 mph σε έναν αυτοκινητόδρομο στη Νεβάδα μια ηλιόλουστη μέρα», συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τον γκουρού της τεχνολογίας, την επόμενη δεκαετία, θα αρχίσουμε να βλέπουμε περισσότερα οχήματα να περνούν αυτό το όριο. «Πλέον, η εστίαση είναι στη βελτίωση των αλγορίθμων και στην τελειοποίηση της μηχανικής» σημειώνει τονίζοντας παράλληλα ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξαν τεράστιες εξελίξεις «ειδικά στους αισθητήρες, οι οποίοι σαρώνουν το περιβάλλον και ενημερώνουν το όχημα για πράγματα στα οποία πρέπει να αντιδράσει, όπως πεζοί που διασχίζουν το δρόμο ή άλλος οδηγός που παρέρχεται στη λωρίδα σας».
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις
Σημειώνεται ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις ανάπτυξης για τα αυτόνομα οχήματα. Πολλοί κατασκευαστές οχημάτων—όπως η GM, η Honda και η Tesla—εργάζονται σε μοντέλα που μοιάζουν με κανονικά αυτοκίνητα, αλλά διαθέτουν αυτόνομα χαρακτηριστικά. Έπειτα, υπάρχουν εταιρείες που επικεντρώνονται εξ ολοκλήρου στα AV, ορισμένα από τα προϊόντα των οποίων ξεπερνούν τα όρια του τι μπορεί να είναι ένα όχημα—όπως ένα απόλυτα συμμετρικό robotaxi ή θέσεις δημόσιας συγκοινωνίας. Πολλοί άλλοι αναπτύσσουν εξαρτήματα που μπορούν να εγκατασταθούν για να δώσουν σε ένα υπάρχον όχημα αυτόνομες δυνατότητες.
«Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω το αυτοκίνητο —ή να κάνω δοκιμαστική βόλτα, υποθέτω— ένα όχημα κατασκευασμένο από τη βρετανική εταιρεία Wayve» λέει ο Γκέιτς, «το οποίο έχει μια αρκετά νέα προσέγγιση. Ενώ πολλά AV μπορούν να πλοηγηθούν μόνο σε δρόμους που έχουν φορτωθεί στο σύστημά τους, το όχημα Wayve λειτουργεί περισσότερο σαν άτομο. Μπορεί να οδηγήσει οπουδήποτε μπορεί να οδηγήσει ένας άνθρωπος».
«Όταν μπαίνεις πίσω από το τιμόνι ενός αυτοκινήτου, βασίζεσαι στη γνώση που έχεις συγκεντρώσει από κάθε άλλη διαδρομή που έχεις κάνει ποτέ. Γι’ αυτό ξέρετε τι να κάνετε σε μια πινακίδα στάσης, ακόμα κι αν δεν έχετε ξαναδεί τη συγκεκριμένη πινακίδα στον συγκεκριμένο δρόμο. Το Wayve χρησιμοποιεί τεχνικές βαθιάς μάθησης για να κάνει το ίδιο πράγμα. Ο αλγόριθμος μαθαίνει με το παράδειγμα. Εφαρμόζει μαθήματα που αποκτήθηκαν από την οδήγηση και προσομοιώσεις στον πραγματικό κόσμο για να ερμηνεύσει το περιβάλλον και να ανταποκριθεί σε πραγματικό χρόνο».
Σύμφωνα με τον Γκέιτς το αποτέλεσμα ήταν να έχει «μια αξέχαστη βόλτα» καθώς το αυτοκίνητο τον οδήγησε στο κέντρο του Λονδίνου, το οποίο είναι ένα από τα πιο απαιτητικά περιβάλλοντα οδήγησης που μπορεί κανείς να φανταστεί, και «ήταν λίγο σουρεαλιστικό να βρίσκεσαι στο αυτοκίνητο καθώς απέφευγε όλη την κίνηση», παραδέχεται.
Πώς θα μοιάζει η μετάβαση στην αυτόνομη οδήγηση;
«Δεν είναι ακόμη σαφές ποιες προσεγγίσεις θα είναι οι πιο επιτυχημένες, καθώς μόλις αρχίζουμε να φτάνουμε στο κατώφλι όπου τα αυτοκίνητα γίνονται πραγματικά αυτόνομα. Αλλά μόλις φτάσουμε εκεί, πώς θα μοιάζει στην πραγματικότητα η μετάβαση στα AV;», διερωτάται ο Μπιλ Γκέιτς.
Ο ίδιος διαπιστώνει ότι τα επιβατικά αυτοκίνητα θα είναι πιθανότατα ένας από τους τελευταίους τύπους οχημάτων που θα γνωρίσουν ευρέως διαδεδομένη αυτόνομη οδήγηση. Οι μεταφορές μεγάλων αποστάσεων θα είναι πιθανώς ο πρώτος τομέας, ακολουθούμενος από τις παραδόσεις. «Όταν τελικά μπείτε σε ένα AV, πιθανότατα θα είναι ένα ταξί ή ένα ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Καθώς τα AV γίνονται πιο κοινά, θα πρέπει να επανεξετάσουμε πολλά από τα συστήματα που έχουμε δημιουργήσει για την υποστήριξη της οδήγησης», λέει ο Μπιλ Γκέιτς αναφέροντας σαν πρώτο παράδειγμα την ασφάλιση του αυτοκινήτου. «Ποιος είναι υπεύθυνος όταν ένα αυτόνομο όχημα πάθει ατύχημα, το άτομο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο ή η εταιρεία που προγραμμάτισε το λογισμικό;», αναρωτιέται. «Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δημιουργήσουν νέους νόμους και κανονισμούς», συμπεραίνει ενώ αναφέρει ότι αλλαγές ίσως γίνουν και στους αυτοκινητόδρομους, καθώς μια μέρα θα έχουμε λωρίδες «μόνο για αυτόνομα οχήματα».
Ωστόσο, όπως παραδέχεται και ο ίδιος όλα αυτά πιθανότατα βρίσκονται δεκαετίες μακριά καθώς οι άνθρωποι μπορεί να μην αισθάνονται άνετα όταν οδηγούν ένα αυτοκίνητο χωρίς τιμόνι. Παρόλα αυτά πιστεύει ότι τα οφέλη θα είναι αυτά που θα μεταπείσουν το κοινό ενώ προβλέπει ότι τα αυτόνομα οχήματα θα γίνουν τελικά φθηνότερα από τα κανονικά οχήματα.
Στα οφέλη χρήσης των αυτόνομων οχημάτων παραθέτει και τον χρόνο που χάνουμε οδηγώντας. «Αντ’ αυτού, θα μπορούσατε να παρακολουθείτε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, να διαβάσετε ένα καλό βιβλίο ή να παρακολουθήσετε το νέο επεισόδιο της αγαπημένης σας εκπομπής – όλα όσα είναι δυνατά σε πλήρως αυτόνομα οχήματα».
«Το πιο σημαντικό», καταλήγει ο Μπιλ Γκέιτς, «είναι ότι τα AV θα συμβάλουν στη δημιουργία περισσότερης δικαιοσύνης για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρίες παρέχοντάς τους περισσότερες επιλογές μεταφοράς. Και θα μας βοηθήσουν ακόμη και να αποφύγουμε μια κλιματική καταστροφή».
«Η ανθρωπότητα έχει προσαρμοστεί στο παρελθόν σε νέους τρόπους μεταφοράς. Πιστεύω ότι θα το ξανακάνουμε», καταλήγει στην ανάρτησή του ο Μπιλ Γκέιτς.
