Στη Μόσχα και σε δεκάδες άλλες πόλεις, συνελήφθησαν πάνω από εκατό άτομα σύμφωνα με Ρώσους ακτιβιστές.
«Σε αυτοσχέδιο μνήμα οι άνθρωποι έχουν αφήσει φωτογραφίες του Αλεξέι Ναβάλνι, τριαντάφυλλα, γαρύφαλλα και κεριά», λέει στο δελτίο του το BBC.
Λίγο αργότερα, αστυνομικοί με πολιτικά μάζεψαν σε μεγάλες μαύρες σακούλες ό,τι είχε αφήσει ο κόσμος στην μνήμη του.
«Έβλεπα τις ειδήσεις στο κινητό μου και η πρώτη αντίδρασή μου ήταν ότι επρόκειτο για αστείο, ότι μπορεί να μην ήταν αλήθεια. Όμως μετά έρχονταν κι άλλες, κι άλλες ειδήσεις που το επιβεβαίωναν. Έκλαιγα επί μία ώρα».
Ερωτηματικά
Σε βίντεο, 24 ώρες πριν οι ρωσικές Αρχές ανακοινώσουν τον θάνατό του, ο Ναβάλνι αστειευόταν με τον δικαστή από το κελί του στη φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Σιβηρία.
«Αξιότιμε κ. δικαστά, θα σας στείλω τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού μου ώστε με τον μεγάλο μισθό που παίρνετε ως ομοσπονδιακός δικαστής, να συνεισφέρετε στον δικό μου επειδή τα χρήματά μου λιγοστεύουν και χάρη στις αποφάσεις θα τελειώσουν ακόμα πιο γρήγορα».
Σε κατάσταση σοκ η οικογένεια και οι συνεργάτες του Ναβάλνι έμαθαν το νέο από τις ειδήσεις. Σε μια έκτακτη εμφάνισή της στη σύνοδο ασφαλείας του Μονάχου, η σύζυγός του, Ιούλια, καταχειροκροτήθηκε όταν ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να ενωθεί εναντίον του Βλάντιμιρ Πούτιν.
«Εάν αυτό αληθεύει θα ήθελα ο Πούτιν, ο περίγυρός του, η κυβέρνησή του, οι φίλοι του, να ξέρουν ότι θα τιμωρηθούν για ό,τι έκαναν με τη χώρα μας, με την οικογένεια και τον σύζυγό μου».
Διεθνείς αντιδράσεις
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, κατηγόρησε ευθέως τον Βλάντιμιρ Πούτιν για τον θάνατο του Ναβάλνι.
«Μην κάνετε λάθος. Ο Πούτιν ευθύνεται για τον θάνατο του Ναβάλνι. Δεν γνωρίζω τι ακριβώς συνέβη, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο θάνατος του Ναβάλνι ήταν συνέπεια των ενεργειών του Πούτιν και της συμμορίας του».
Σύσσωμη η διεθνής κοινότητα καλεί το Κρεμλίνο να δώσει άμεσα εξηγήσεις για τα αίτια θανάτου του υπ’ αριθμόν 1 πολιτικού κρατούμενου στη Ρωσία.
«Η Ρωσία έχασε στρατηγικά γιατί στέλνει σε γκουλάγκ τα ελεύθερα πνεύματά της, γιατί τα καταδικάζει σε θάνατο, με παράδειγμα τον Ναβάλνι», είπε ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συναντήθηκε με την σύζυγο του Ναβάλνι.
«Ο Πούτιν και οι φίλοι του δε φοβούνται τίποτα περισσότερο από τους ανθρώπους που ορθώνουν το ανάστημά τους, που υψώνουν τη φωνή τους, που αγωνίζονται για την ελευθερία και που αγωνίζονται κατά της διαφθοράς».
Ενοχλημένο το Κρεμλίνο
Η Μόσχα δε δίνει απαντήσεις σχετικά με τα αίτια του θανάτου και δείχνει ενοχλημένη από τις αντιδράσεις των ξένων ηγετών που δείχνουν προς το Κρεμλίνο.
«Δεν υπάρχει καμία πληροφορία για τα αίτια θανάτου και γίνονται τέτοιες δηλώσεις. Είναι προφανώς εντελώς υστερικές. Για εμάς αυτές οι δηλώσεις είναι απολύτως απαράδεκτες», λέει ο εκπρόσωπος, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Διαδηλώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο
Φωνάζοντας συνθήματα κατά του Πούτιν, χιλιάδες άνθρωποι σε πολλές χώρες διαμαρτύρονται για τον θάνατο του Ναβάλνι. Στο Μόναχο, εκατοντάδες άνθρωποι με ένα κερί στο χέρι θρηνούν για τον θάνατο του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης.
Αίσθηση προκαλεί απόσπασμα του ντοκιμαντέρ «Ναβάλνι», που εξιστορεί την υπόθεση δηλητηρίασής του το 2020 και την επιστροφή του στη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2021, που κέρδισε πέρυσι το Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ. Σε αυτό, ο σφοδρότερος επικριτής του Βλάντιμιρ Πούτιν λέει στους Ρώσους τι να κάνουν σε περίπτωση που χάσει τη ζωή του στη φυλακή.
«Το μήνυμά μου σε περίπτωση που με σκοτώσουν είναι πολύ απλό: Μην τα παρατάτε. (…) Αν αποφασίσουν να με σκοτώσουν, σημαίνει ότι είμαστε δυνατοί».
Επιβεβαιώθηκε ο θάνατός του
Το μεσημέρι του Σαββάτου, η εκπρόσωπος του Ναβάλνι επιβεβαίωσε, μέσω «Χ» (πρώην Twitter) τον θάνατό του, επικαλούμενη ένα έγγραφο που παραδόθηκε στη μητέρα του, η οποία ταξίδεψε στη φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Σιβηρία όπου κρατούνταν τους τελευταίους περίπου δύο μήνες.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι της επιδόθηκε επίσημα έγγραφο από τις ρωσικές Αρχές στο οποίο αναφέρεται ότι ο γιος της είναι νεκρός.
Θέμα συζήτησης στη Ρωσία είναι επίσης η ταχύτητα με την οποία μεταδόθηκε η είδηση του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ώρα θανάτου εμφανίζεται η 14.17, ενώ δύο λεπτά αργότερα η συγκεκριμένη ανακοίνωση αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της φυλακής. Δύο λεπτά μετά από την ανάρτηση, η είδηση βρισκόταν σε όλα τα ρωσικά ΜΜΕ.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πηγές, αιτία θανάτου εμφανίζεται η θρόμβωση, με ακτιβιστές να αναφέρουν πως η θρόμβωση είναι η πιο συχνή αιτία θανάτου που αναφέρεται όταν κάποιος κρατούμενος πεθαίνει στις ρωσικές φυλακές.
