Το σώμα αντιδρά στα συναισθήματα. Πού ακριβώς τα νιώθουμε; Ποια μέρη επηρεάζουν; Σε έρευνα, η επιστημονική ομάδα ζήτησε από τους συμμετέχοντες να σκεφτούν ένα συγκεκριμένο συναίσθημα και στη συνέχεια να ζωγραφίσουν τα σημεία του σώματος όπου το ένιωσαν να ενεργοποιείται πάνω σε μια κενή σιλουέτα. Σε μια δεύτερη σιλουέτα, τους ζητήθηκε επίσης να ζωγραφίσουν τα μέρη του σώματος που ένιωσαν αποδυναμωμένα από το συναίσθημα.
Ενώ οι πίνακες όλων φαίνονταν ελαφρώς διαφορετικοί, τα αποτελέσματα φανέρωσαν ορισμένα μοτίβα για κάθε ένα από 14 κοινά συναισθήματα.
Η πλειονότητα των σχεδίων έδειξε ότι η ευτυχία και η αγάπη ενεργοποιούν και εξαπλώνονται σε σχεδόν ολόκληρο το σώμα. Ο φόβος «χτυπά» στο στήθος, προκαλώντας μια έντονη αίσθηση καθώς ο μηχανισμός μάχης ή φυγής μπαίνει σε πλήρη λειτουργία, ενώ ο θυμός αναφέρθηκε να «κυλά» κυρίως στην περιοχή των χεριών. Η κατάθλιψη φάνηκε να προκαλεί μουδιάσματα στα άκρα και το κεφάλι.
Οι ερευνητές δημοσίευσαν την εικόνα του συναισθηματικού σώματος στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences πριν από περίπου μια δεκαετία.
Πρόσφατα, αυτή η εικόνα χρησιμοποιήθηκε σε μια άλλη μελέτη με σκοπό να διερευνηθεί αν οι φυσιολογικές θέσεις των ανθρώπινων συναισθημάτων έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου.
Βιώνουμε πλέον διαφορετικά τα συναισθήματα στο σώμα;
Οι ερευνητές ανέλυσαν ένα εκατομμύριο λέξεις από αρχαία κείμενα για να αποκτήσουν μια εικόνα του πώς οι πρόγονοί μας ένιωθαν τα συναισθήματά τους. Αυτά τα κείμενα γράφτηκαν μεταξύ 934 και 612 π.Χ. και οι ερευνητές αναζήτησαν ειδικά λέξεις που περιέγραφαν πώς οι άνθρωποι στην αρχαία Μεσοποταμία ένιωθαν τα συναισθήματα στο σώμα τους.
Πολλά συναισθήματα ταίριαζαν με τις σύγχρονες αντιλήψεις, αλλά κάποια ήταν πολύ διαφορετικά.
Για παράδειγμα, οι αρχαίοι Μεσοποτάμιοι συνέδεαν την ευτυχία με το ήπαρ και τον θυμό με τα πόδια, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις σύγχρονες εμπειρίες.
«Αν συγκρίνουμε τον αρχαίο χάρτη του σώματος όταν το άτομο ευτυχεί με τους σύγχρονους, είναι παρόμοιοι, εκτός από το σημείο του ήπατος», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης και γνωστικός νευροεπιστήμονας, Γιούχα Λαχνακόσκι.
«Παρόμοια, έρευνες έχουν δείξει ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι βιώνουν τον θυμό στο άνω μέρος του σώματος και τα χέρια, ενώ οι αρχαίοι ένιωθαν τη ζεστασιά, την οργή ή το θυμό στα πόδια τους. Ακόμα και ο τρόπος που οι άνθρωποι βιώνουν την αγάπη έχει αλλάξει ελαφρώς. Η σύγχρονη φυσική αίσθηση είναι κατά βάση η ίδια με αυτή των αρχαίων, αλλά για τους προγόνους μας, αυτό το συναίσθημα συνδεόταν ιδιαίτερα με το ήπαρ, την καρδιά και τα γόνατα. Σήμερα, οι σύγχρονοι άνθρωποι αναφέρουν ότι η αγάπη επηρεάζει όλο το σώμα», εξήγησε ο ίδιος.
Τα ευρήματα αυτά, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό iScience, υποδηλώνουν ότι ο τρόπος που οι άνθρωποι βιώνουν τα συναισθήματα έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου.
«Μένει να δούμε αν στο μέλλον μπορούμε να πούμε κάτι παραπάνω για το είδος των συναισθηματικών εμπειριών που είναι τυπικές για τους ανθρώπους γενικά και αν, για παράδειγμα, ο φόβος πάντα βιωνόταν στα ίδια μέρη του σώματος», είπε η κύρια συγγραφέας Σάανα Σβαρντ από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.
«Επίσης, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι τα κείμενα είναι κείμενα και τα συναισθήματα είναι κάτι ζωντανό», επεσήμανε η ίδια.