Τα Απόβλητα Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ) δεν είναι απλώς «καμένα λάδια». Πρόκειται για ένα επικίνδυνο μείγμα που, αν διαφύγει στο περιβάλλον ή καεί ανεξέλεγκτα, μετατρέπεται σε σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία.
Τα ΑΛΕ περιέχουν βαρέα μέταλλα, πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ) και χλωριωμένες ενώσεις. Οι ουσίες αυτές είναι τοξικές και καρκινογόνες, με αποδεδειγμένα σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Επομένως, η λανθασμένη διαχείριση οδηγεί όχι μόνο σε ρύπανση αλλά και έκθεση σε κίνδυνο για την υγεία όλων.
Εδώ ακριβώς παρεμβαίνει η ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε., το Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΛΕ, το οποίο σχεδιάζει, συντονίζει και καταγράφει κάθε στάδιο, από τη συλλογή και μεταφορά μέχρι την αναγέννηση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων.
Η ΕΝΔΙΑΛΕ έχει συμβάλει ώστε η Ελλάδα να είναι «πρωταθλήτρια» στην Ευρώπη, καθώς το 2024 πέτυχε ποσοστό συλλογής 82% των παραγόμενων αποβλήτων λιπαντικών και ποσοστό αναγέννησης 100% των συλλεγόμενων ΑΛΕ, ξεπερνώντας κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (79% συλλογή και 62% αναγέννηση).
Ο αντίκτυπος του έργου της ΕΝΔΙΑΛΕ στην υγεία είναι μετρήσιμος και απτός. Κάθε χρόνο, η ΕΝΔΙΑΛΕ αποτρέπει τη διασπορά περίπου 27.000 τόνων επικίνδυνων αποβλήτων λιπαντικών, μειώνοντας κατά 74% τις εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων, που συνδέονται με αναπνευστικές παθήσεις και μειώνοντας κατά 96,8% τις εκπομπές αποδεδειγμένα καρκινογόνων ενώσεων.
Αυτή η «αλυσίδα ασφάλειας» μειώνει την έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες, και προστατεύει τη ζωή μας. Η σωστή διαχείριση των ΑΛΕ με την τεχνογνωσία και το αποδεδειγμένο έργο της ΕΝΔΙΑΛΕ αποτελεί μια δημόσια πολιτική υγείας πρώτης γραμμής. Είναι ένα ελληνικό παράδειγμα που δείχνει ότι η υπεύθυνη διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να είναι σύμμαχος στη μάχη για την υγεία των πολιτών.
Σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια ο ρόλος των ίδιων των πολιτών είναι καθοριστικός. Μέσα από την ιστοσελίδα www.endiale.gr, οι οδηγοί οχημάτων μπορούν εύκολα να εντοπίσουν το πλησιέστερο από τα 43.000 συνεργαζόμενα σημεία αλλαγής λιπαντικών (συνεργεία, πρατήρια, κ.λπ.) σε όλη την Ελλάδα και να επιλέξουν να κάνουν εκεί την αλλαγή των λιπαντικών του οχήματός τους.
Είναι μια μικρή κίνηση με σημαντικά μεγάλο όμως θετικό αποτύπωμα στις ζωές όλων μας και στις επόμενες γενιές. Όταν η προσωπική ευθύνη αποκτά πρακτική εφαρμογή μέσα από πετυχημένα παραδείγματα όπως αυτό της ΕΝΔΙΑΛΕ τότε δεν ωφελείται σε βάθος χρόνου μόνο το περιβάλλον, αλλά και η υγεία του καθενός μας και των αγαπημένων μας.
Δεν κοστίζει τίποτα. Αξίζει όμως πολλά!
