Δε ξυπνάς ένα πρωί και λες «σήμερα θα είμαι συναισθηματικά διαθέσιμος». Αν συνέβαινε έτσι, οι σχέσεις θα ήταν πολύ πιο απλές και τα ραντεβού πολύ λιγότερο εξαντλητικά. Η συναισθηματική διαθεσιμότητα δεν είναι στάση ζωής που κρατάς μόνιμα, είναι κατάσταση που αλλάζει, επηρεάζεται, κουράζεται και ξαναχτίζεται. Άλλες φορές είσαι ανοιχτός, παρών, έτοιμος να συνδεθείς και άλλες απλώς δεν αντέχεις ούτε να εξηγήσεις πώς νιώθεις, πόσο μάλλον να το μοιραστείς. Και αυτό δεν σε κάνει προβληματικό, σε κάνει άνθρωπο.
Τι σημαίνει πραγματικά να είσαι συναισθηματικά διαθέσιμος
Συναισθηματική διαθεσιμότητα δε σημαίνει ότι λες τα πάντα, σε όλους, ανά πάσα στιγμή. Σημαίνει ότι έχεις επαφή με όσα νιώθεις και αν χρειαστεί μπορείς να τα επικοινωνήσεις χωρίς να κλείνεις την πόρτα ή να εξαφανίζεσαι. Είσαι παρών, όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά. Ακούς χωρίς να περιμένεις τη σειρά σου να μιλήσεις, ενδιαφέρεσαι χωρίς να παίζεις ρόλους, αναγνωρίζεις το συναίσθημα του άλλου χωρίς να το ακυρώνεις. Δε χρειάζεται να είσαι τέλειος, χρειάζεται να είσαι αληθινός. Και αυτό, όσο απλό κι αν ακούγεται, θέλει δουλειά.
Γιατί δεν είναι πάντα εφικτή
Υπάρχουν περίοδοι που δεν μπορείς να δώσεις γιατί προσπαθείς να κρατήσεις τον εαυτό σου όρθιο. Άγχος, πένθος, εξουθένωση, παλιά τραύματα που δεν έχουν κλείσει, όλα αυτά μειώνουν τη διαθεσιμότητα χωρίς να σου ζητήσουν άδεια. Αν δεν καταλαβαίνεις τι νιώθεις εσύ, πώς να αντέξεις το συναίσθημα του άλλου; Πολλές φορές η απόσταση δεν είναι αδιαφορία αλλά άμυνα. Δεν κλείνεσαι επειδή δεν σε νοιάζει, κλείνεσαι επειδή δεν αντέχεις άλλο βάρος. Και εδώ είναι που μπερδεύουμε τη συναισθηματική ωριμότητα με την υποχρέωση. Δε χρωστάς σε κανέναν πρόσβαση στον εσωτερικό σου κόσμο αν δεν έχεις χώρο.
Πώς καλλιεργείται χωρίς πίεση
Η συναισθηματική διαθεσιμότητα δε χτίζεται με μεγάλες δηλώσεις αλλά με μικρές κινήσεις. Με το να παρατηρείς πότε αποσύρεσαι και γιατί, με το να λες «αυτό με δυσκολεύει» αντί να σωπαίνεις, με το να ζητάς χρόνο αντί να κόβεις την επαφή. Μαθαίνεις να αντέχεις τη δυσφορία, τη δική σου και του άλλου, χωρίς να βιάζεσαι να τη διορθώσεις. Μαθαίνεις να βάζεις όρια χωρίς ενοχές και να ακούς χωρίς να παίρνεις τα πάντα προσωπικά. Η ενσυναίσθηση ξεκινά από μέσα σου και μετά απλώνεται. Και ναι, κάποιες φορές θα φοβηθείς, θα εκτεθείς, θα πεις κάτι αδέξιο. Αυτό όμως είναι σύνδεση, όχι λάθος.
Στο τέλος, η συναισθηματική διαθεσιμότητα δεν είναι τίτλος που αποκτάς αλλά σχέση που διατηρείς με τον εαυτό σου και τους άλλους. Δεν είναι δεδομένη γιατί αλλάζεις, κουράζεσαι, μεγαλώνεις και ξαναμαθαίνεις από την αρχή. Όταν όμως υπάρχει πρόθεση, ειλικρίνεια και λίγη αυτογνωσία, τότε γίνεται επιλογή. Και αυτή η επιλογή, όσο εύθραυστη κι αν είναι, κάνει τις σχέσεις πιο αληθινές, πιο ήσυχες και τελικά πιο ανθρώπινες.
Κεντρική εικόνα και εικόνα άρθρου: iStock
