Η εκτροφή σε κλουβιά μπορεί να καταργηθεί με βιώσιμο και οικονομικό τρόπο, τουλάχιστον στην περίπτωση των κοτόπουλων και των χοίρων, είναι το συμπέρασμα επιστημονικής έκθεσης που παρήγγειλε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαντώντας στις ανησυχίες οργανώσεων και πολιτών.
Περίπου 1,4 εκατομμύρια Ευρωπαίοι υπέγραψαν τη διετία 2018-20 αίτημα για να μπει «Τέλος στην Εποχή των Κλουβιών», τα οποία στερούν από τα εκτρεφόμενα ζώα μια φυσιολογική ζωή.
«Εστιάσαμε κυρίως στις κότες ωοπαραγωγής και τους χοίρους, καθώς αυτά είναι τα είδη που εκτρέφονται σε μεγαλύτερους αριθμούς. Εναλλακτικές λύσεις είναι ήδη διαθέσιμες ή βρίσκονται υπό ανάπτυξη για αυτά τα είδη» δήλωσε ο Μπας Ρόντενμπουργκ, καθηγητής Ευζωίας Ζώων στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης που εκπόνησε τη μελέτη.
Για άλλα ζώα, όπως οι αγελάδες και τα κουνέλια, η κατάσταση είναι πιο σύνθεση και η μελέτη περιορίζεται στην ανασκόπηση της παρούσας κατάστασης και τη διατύπωση προτάσεων. Για ορισμένα άλλα είδη, όπως τα μικνκ και οι χήνες που εκτρέφονται για φουά γκρα, εναλλακτικοί τρόποι εκτροφής δεν υπάρχουν και η μόνη λύση θα ήταν η απαγόρευση παραγωγής και εισαγωγής των συγκεκριμένων προϊόντων.
Μια μεγάλη αλλαγή για τις εκτρεφόμενες κότες στην ΕΕ ήρθε το 2012, όταν η ΕΕ απαγόρευσε τις κλωβοστοιχίες μικρού μεγέθους – συχνά τόσο μικρές ώστε οι κότες περνούν όλη τους τη ζωή όρθιες, χωρίς να μπορούν να κινηθούν, ούτε καν να τεντώσουν τα φτερά τους. Ο περιορισμός αυτός μεταξύ άλλων μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση και επιθετικότητα -τα ράμφη των πτηνών συχνά κόβονται στην άκρη ώστε να μην τραυματίζουν το ένα το άλλο.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει ότι οι κότες πρέπει να ζουν σε «εμπλουτισμένα» μεγαλύτερα κλουβιά, εξοπλισμένα με χώρους για φωλιά και κούρνιασμα και ειδικά υλικά όπου μπορούν να ξύνουν τα νύχια τους.
Ο χώρος για κάθε κότα δεν πρέπει να είναι μικρότερος από 750 τετραγωνικά εκατοστά -λίγο μεγαλύτερος δηλαδή από μια σελίδα Α4.
«Η έκθεσή μας δείχνει ότι η κατάργηση των κλουβιών έχει θετικές επιδράσεις στη συμπεριφορά και την ευζωία» λέει ο Ρόντενμπουργκ. «Κι αυτό επειδή τα ζώα που εκτρέφονται εκτός κλουβιών μπορούν να εκδηλώνουν τη φυσική συμπεριφορά τους. Οι κότες και τα γουρούνια είναι παμφάγα, που σημαίνει ότι περνούν όλη την ημέρα τους ψάχνοντας για τροφή. Η συμπεριφορά αυτή έχει μεγάλη σημασία για αυτά τα ζώα, χρειάζονται όμως τα κατάλληλα υλικά για να σκαλίζουν, όπως άμμο, άχυρο ή πριονίδι. Αυτό είναι δύσκολο έως αδύνατο να επιτευχθεί σε κλουβιά» εξήγησε.
Σύμφωνα με την έκθεση του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, η κατάργηση των κλουβιών «δεν θα είχε σημαντικές διαφορές όσον αφορά τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις».
Οι συντάκτες της μελέτης αναγνωρίζουν πάντως ότι οι καταναλωτές πρέπει να πειστούν να πληρώνουν λίγο παραπάνω για προϊόντα από ζώα που πέρασαν καλά όσο έζησαν.
Για να συμβεί η μετάβαση σε νέες μεθόδους «θα πρέπει να είναι ελκυστική για τους εκτροφείς» λέει ο Ρόντενμπουργκ. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιδοτούν την αναβάθμιση των εκτροφείων και να καθιερώσουν σήμανση «ευζωίας» στα ζωικά προϊόντα.
Η μελέτη παρουσιάστηκε την Τρίτη το Ευρωκοινοβούλιο, ενώ η συζήτηση για τις υπογραφές πολιτών που συγκεντρώθηκαν προγραμματίζεται για την Πέμπτη.