Περίπου ένα στα τρία άτομα που προσβάλλονται από την COVID-19 συνεχίζουν να υφίστανται κάποια μορφή εγκεφαλικής βλάβης, λόγω της νόσου. Τώρα, μια νέα μελέτη μπορεί να έχει την απάντηση στο γιατί συμβαίνει αυτό.
Ερευνητές στο Stanford Medicine υποστηρίζουν ότι έχουν ανακαλύψει “αναμφίβολα σημάδια” φλεγμονής και κατεστραμμένων εγκεφαλικών κυκλωμάτων σε ασθενείς COVID-19 που έχουν πεθάνει κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτό που είναι ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτή η φλεγμονή φαίνεται να μοιάζει πολύ με τα σημάδια σε ασθενείς που πάσχουν από νόσο του Αλτσχάιμερ και άλλες νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Ερευνητές από τη Σχολή Ιατρικής του Στάνφορντ στις ΗΠΑ και από το Πανεπιστήμιο του Σάαρλαντ στη Γερμανία επισημαίνουν ότι αυτά τα ευρήματα πιθανώς εξηγούν το γιατί τόσοι πολλοί ασθενείς με COVID-19 αντιμετωπίζουν προβλήματα, όπως η ομίχλη εγκεφάλου, τόσο κατά τη διάρκεια της ασθένειας, όσο και αφότου την ξεπεράσουν (μακρά COVID). Ο δρ. Tony Wyss-Coray του Στάνφορντ σημειώνει ότι το ένα τρίτο των νοσηλευόμενων ασθενών με κορονοϊό αναφέρουν συμπτώματα όπως ασαφή σκέψη, ξεχνάνε εύκολα, δυσκολία συγκέντρωσης και κατάθλιψη. Αυτά τα προβλήματα είναι επίσης κλασικά στην μακρά COVID, όπου οι ασθενείς συνεχίζουν να έχουν παρενέργειες εβδομάδες και μήνες μετά την ανάρρωση από τον κορονοϊό.
Παρά την αδιαμφισβήτητη εγκεφαλική επιπλοκή της COVID-19, οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να βρουν σημάδια του ιού SARS-CoV-2 στον εγκεφαλικό ιστό οκτώ νεκρών ασθενών λόγω COVID-19. Ωστόσο, καθώς συνέκριναν αυτά τα δείγματα με τον εγκέφαλο 14 άλλων ανθρώπων που πέθαναν από αιτίες που δεν ήταν COVID-19, εντόπισαν κάτι απρόσμενο.
“Οι εγκέφαλοι των ασθενών που πέθαναν από σοβαρή COVID-19 έδειξαν βαθιές μοριακές ενδείξεις φλεγμονής, παρόλο που αυτοί οι ασθενείς δεν είχαν κλινικά συμπτώματα νευρολογικής δυσλειτουργίας”, λέει ο δρ. Wyss-Coray.
Επί του παρόντος, οι επιστήμονες συνεχίζουν να διαφωνούν σχετικά με το εάν η COVID-19 φτάνει στον εγκέφαλο ενός ασθενούς, ή όχι.
COVID-19: Διαπερνάει ο κορονοϊός το αιματοεγκεφαλικό φράγμα;
Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι αυτό που κάνει την επίδραση της COVID-19 στον εγκέφαλο τόσο αινιγματική είναι η φαινομενική ικανότητα του κορονοϊού να διαπερνάει το αιματοεγκεφαλικό φράγμα. Είναι μια δομή που προστατεύει τον εγκέφαλο και επιτρέπει πολύ “επιλεκτικά” το ποια κύτταρα και ουσίες μπορούν να περάσουν στον εγκέφαλο.
Ωστόσο, οι επιστήμονες απέδειξαν ότι αιμοφόροι παράγοντες έξω από τον εγκέφαλο εξακολουθούν να στέλνουν σήματα μέσω του φράγματος. Αυτά τα σήματα μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στον εγκέφαλο χωρίς απευθείας έκθεσή του σε επιβλαβή σωματίδια.
Για παράδειγμα, η ομάδα του δρ. Wyss-Coray έδειξε ότι γενετικοί παράγοντες στο αίμα των νεαρών ποντικών μπορούν να αναζωογονήσουν τις γνωστικές ικανότητες σε ποντίκια μεγαλύτερης ηλικίας. Το αίμα από τα μεγαλύτερης ηλικίας ποντίκια μπορεί επίσης να βλάψει τη δύναμη σκέψης των νεαρότερων ποντικών.
Αφού είδαν τις αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με την ικανότητα του κορονοϊού να εισέλθει στον εγκέφαλο, οι ερευνητές άρχισαν να εξετάζουν πιο προσεκτικά τα νευρολογικά συμπτώματα της COVID-19. Δυστυχώς, η λήψη δειγμάτων εγκεφάλου από θύματα κορονοϊού είναι δύσκολη, λόγω του κινδύνου έκθεσης στον ιό. Ευτυχώς, ο συν-συγγραφέας της μελέτης δρ. Andreas Keller μπόρεσε να αποκτήσει πρόσβαση σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού από αυτοψίες που πραγματοποιήθηκαν από το Πανεπιστήμιο Saarland.
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της λοίμωξης COVID-19;
Οι επιστήμονες μελέτησαν την ενεργοποίηση χιλιάδων γονιδίων σε καθένα από τα 65.309 εγκεφαλικά κύτταρα των δειγμάτων ιστού COVID-19 και μη-COVID-19. Αυτά τα ευρήματα αποκαλύπτουν σημαντικές διαφορές στον εγκέφαλο των ανθρώπων που πεθαίνουν από COVID-19 σε σύγκριση με εκείνους που πεθαίνουν από άλλες αιτίες.
Πολλά από τα ενεργοποιημένα γονίδια στον εγκέφαλο των θυμάτων κορονοϊού είχαν σχέση με την πρόκληση φλεγμονής. Αυτοί οι εγκέφαλοι έδειξαν επίσης σημάδια προβλημάτων στους νευρώνες μέσα στον εγκεφαλικό φλοιό, την περιοχή που ελέγχει την λήψη αποφάσεων, την μνήμη και την λογική. Αυτοί οι νευρώνες σχηματίζουν επίσης μια πολύπλοκη σειρά λογικών κυκλωμάτων μέσα στον εγκέφαλο, που χειρίζονται υψηλότερες εγκεφαλικές λειτουργίες.
Οι συγγραφείς της μελέτης ανακάλυψαν επίσης μοριακές αλλαγές στα εξωτερικά στρώματα του εγκεφαλικού φλοιού των ασθενών με COVID-19. Υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να καταστέλλει την φυσιολογική σηματοδότηση νευρώνων στον εγκέφαλο. Είναι σαν να πατάμε φρένο στο αυτοκίνητο.
Αυτό το είδος ανισορροπίας στην σηματοδότηση του εγκεφάλου τυχαίνει να συνδέεται με τα ψυχικά προβλήματα σε ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον.
Επιπλέον, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι εγκέφαλοι που επηρεάστηκαν από την COVID-19 περιείχαν περισσότερα Τ-κύτταρα. Αυτά τα ανοσοκύτταρα περιπολούν το σώμα ψάχνοντας παθογόνα και εμφανίζονται σε πολύ λιγότερους αριθμούς σε υγιείς εγκέφαλους. “Η ιογενής λοίμωξη φαίνεται να προκαλεί φλεγμονώδεις αποκρίσεις σε όλο το σώμα. Έτσι μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονώδη σηματοδότηση σε όλο το αιματοεγκεφαλικό φράγμα. Αυτό, με την σειρά του, θα μπορούσε να σταματήσει την νευροφλεγμονή στον εγκέφαλο”, αναφέρει ο δρ. Wyss-Coray.
“Είναι πιθανό ότι πολλοί ασθενείς με COVID-19, ειδικά εκείνοι που αναφέρουν ή παρουσιάζουν νευρολογικά προβλήματα ή εκείνοι που νοσηλεύονται, να έχουν αυτούς τους νευροφλεγμονώδεις δείκτες που είδαμε σε εγκεφάλους θυμάτων λόγω COVID-19”, προσθέτει ο ίδιος.
«Τα ευρήματά μας μπορεί να βοηθήσουν στην εξήγηση της ομίχλης του εγκεφάλου, της κόπωσης και άλλων νευρολογικών και ψυχιατρικών συμπτωμάτων της μακράς COVID”, κατέληξε.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Πηγές: iatropedia.gr
