Το φαγόπυρο είναι ένα ψευδοδημητριακό και οι σπόροι του μοιάζουν με τους σπόρους των σιτηρών. Τα δύο βασικότερα είδη φαγόπυρου που μπορείτε να βρείτε είναι το Fagopyrum esculentum ή αλλιώς γλυκό φαγόπυρο και το ταταρικό φαγόπυρο (Fagopyrum tataricum) ή αλλιώς πικρό φαγόπυρο.
Το φαγόπυρο είναι ένα τρόφιμο με καταγωγή από την Ανατολή. Το φαγόπυρο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Κίνα, την Ιαπωνία, την Κορέα, καθώς και σε άλλες ασιατικές χώρες, όπου οι άνθρωποι απολαμβάνουν ζυμαρικά, φτιαγμένα από αλεύρι φαγόπυρου. Το φαγόπυρο μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα αποτελούσε ένα από τα βασικότερα συστατικά της διατροφής στη Βρετανία, τη Νορμανδία, τη Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη.
Σε σχέση με τα δημητριακά, το φαγόπυρο είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες με την περιεκτικότητά του σε αυτές να κυμαίνεται στο 13%. Παράλληλα, περιέχει φολικό οξύ, αλλά και αρκετά μέταλλα, όπως ασβέστιο, σίδηρο, χαλκό, μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο, σελήνιο, αλλά και ψευδάργυρο.
Υπάρχουν πολλές επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν ότι το φαγόπυρο έχει θετικές επιδράσεις στην υγεία.
Αρχικά, η κατανάλωση φαγόπυρου βελτιώνει σημαντικά το προφίλ των λιπιδίων στο αίμα σας. Ένα κακό λιπιδαιμικό προφίλ αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, ενώ αντίθετα η βελτίωσή του μπορεί να αποτελέσει ασπίδα προστασίας κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Πρόσφατη μελέτη αποδεικνύει ότι η κατανάλωση 100γρ φαγόπυρου / ημέρα συσχετίζεται με χαμηλότερη ολική χοληστερόλη, χαμηλότερη LDL “κακή” χοληστερόλη και υψηλότερη HDL “καλή” χοληστερόλη. Οι θετικές επιδράσεις του φαγόπυρου στην υγεία της καρδιάς αποδίδονται σε ένα από τα συστατικά του, τη ρουτίνη που αποτελεί ισχυρό αντιοξειδωτικό. Η ρουτίνη μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, αποτρέποντας τον σχηματισμό θρόμβων αίματος και μειώνοντας τη φλεγμονή και την αρτηριακή πίεση.
Το φαγόπυρο εκτός από τις θετικές επιδράσεις που έχει στην υγεία της καρδιάς, συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μελέτες συνδέουν την κατανάλωση φαγόπυρου με τη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Αφενός, οι επιδράσεις αυτές οφείλονται στο χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη του φαγόπυρου και αφετέρου σε ένα από τα συστατικά που περιέχονται σε αυτό, την ινοσιτόλη. Η ινοσιτόλη αυξάνει την ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη, γεγονός που οδηγεί σε καλύτερη απορρόφηση της γλυκόζης από τα κύτταρα και τελικά σε καλύτερο έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Όλα τα παραπάνω καθιστούν το φαγόπυρο μία εξαιρετική επιλογή και για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Ακόμη, το φαγόπυρο επιδρά και στα επίπεδα κόπωσης. Μελέτη σε ποντίκια έδειξε πώς τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στο φαγόπυρο συμβάλλουν στην απομάκρυνση των ελεύθερων ριζών που προκαλούν κόπωση μετά την άσκηση.
Το φαγόπυρο είναι εξαιρετική πηγή κουερσετίνης η οποία αποτελεί ισχυρό αντιοξειδωτικό. Οι δύο αυτές πολυφαινόλες που περιέχονται στο φαγόπυρο του δίνουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και δρουν ηπατο-προστατευτικά. Προς το παρόν υπάρχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα μελετών σε ποντίκια. Μένει ωστόσο να επαληθευτούν μέσω μελετών στον άνθρωπο.
Τέλος, το φαγόπυρο έχει θέση και στη διατροφή για κοιλιοκάκη. Όντας ψευδοδημητριακό δεν περιέχει γλουτένη. Ως εκ τούτου, δεν πυροδοτεί τα σύμπτωμα ατόμων που πάσχουν από κοιλιοκάκη – δυσανεξία στη γλουτένη. Για τον λόγο αυτό μπορεί να αποτελέσει μία καλή εναλλακτική αμυλούχου συνοδευτικού στη διατροφή ατόμων με κοιλιοκάκη.
