Η υπερμετάδοση του SARS-CoV-2 σε εργοστάσια είναι πρόβλημα που απασχόλησε από την πρώτη φάση της πανδημίας, πολλές χώρες σε ολόκληρο τον πλανήτη. Για την Ελλάδα, αυτό το υγειονομικό μέτωπο είναι καινούργιο και σαφώς απαιτεί σειρά νέων μέτρων, ώστε να προληφθεί και να περιοριστεί η εξάπλωση της επιδημίας, σ’ αυτούς τους ευάλωτους χώρους.
Σοκ προκάλεσε στις υγειονομικές αρχές η επιβεβαίωση 114 κρουσμάτων στην κονσερβοποιία των Γιαννιτσών, επί συνόλου 680 εργαζομένων, αλλά και της νέας εστίας υπερμετάδοσης του κορονοϊού, με 29 κρούσματα σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο.
Οι νέες αυτές εστίες, μαζί με τα 133 θετικά κρούσματα στην Αττική, εκτόξευσαν την Πέμπτη 10/9 τα επιβεβαιωμένα ημερήσια περιστατικά, στον αριθμό-ρεκόρ για τη χώρα μας, των 372 λοιμώξεων.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην εξάπλωση του κορονοϊού στην Κεντρική Μακεδονία -εκτός από την κονσερβοποιία στην Πέλλα- έχουν ακόμη τρία εργοστάσια με έδρα την Ημαθία και την Καστοριά. Πρόκειται για εργοστάσια επεξεργασίας φρούτων.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι περιοχές αυτές, μαζί με την Πιερία και το Κιλκίς, τέθηκαν από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας κάτω από καθεστώς εφαρμογής αυστηρών περιοριστικών μέτρων, ενώ το εργοστάσιο στα Γιαννιτσά υποχρεώθηκε σε αναστολή λειτουργίας 7 ημερών.
Τι προκαλεί, όμως, τη ραγδαία και ανεξέλεγκτη μετάδοση του κορονοϊού στα εργοστάσια;
Κορονοϊός: Τρόμος στα εργοστάσια κρεάτων, πουλερικών και τροφίμων
Μεγάλες επιδημίες σε εργοστάσια, που οδήγησαν στη συνέχεια σε εκτροχιασμό τον αριθμό των κρουσμάτων στις περιοχές όπου εμφανίστηκαν, καταγράφηκαν από τον Φεβρουάριο και μέχρι σήμερα, στη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ.
Οι περισσότερες λοιμώξεις του SARS-CoV-2 έχουν περιγραφεί κυρίως σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας κρέατος, πουλερικών και τροφίμων σε διάφορες χώρες.
Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020, αναδείχθηκαν τα περίπλοκα προβλήματα δημόσιας υγείας που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σε εργοστάσια επεξεργασίας τροφίμων και κυρίως κρέατος, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τους εργάτες αυτούς, ως «βασικούς εργαζόμενους», εξαναγκάζοντας τα εργοστάσια αυτά -κατά την πρώτη φάση της πανδημίας στις ΗΠΑ- να παραμείνουν ανοιχτά για να εξασφαλίσουν τη συνέχεια της ανεφοδιαστικής αλυσίδας.
Oι εργάτες στα εργοστάσια τροφίμων, ωστόσο, εργάζονται σε συνθήκες που προσομοιάζουν σε επικινδυνότητα με αυτές των γηροκομείων και των νοσοκομείων, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους στη μόλυνση και μετάδοση του COVID-19.
Δείτε για ποιους λόγους το εργοστασιακό περιβάλλον ευνοεί την μετάδοση του κορονοϊού στους χώρους αυτούς.
Συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια που ευνοούν την υψηλή μετάδοση του κορονοϊού
Τα εργοστάσια -και γενικότερα οι κρύοι και υγροί εσωτερικοί χώροι- όπως οι συγκεκριμένοι που διαθέτουν ψυγεία, αποτελούν ιδανικό περιβάλλον για την εξάπλωση του κορονοϊού.
Έτσι, σταγονίδια από κάποιο θετικό στον ιό άτομο, τα οποία περιέχουν τον ιό SARS-CoV-2 είναι περισσότερο πιθανό να εξαπλωθούν, να επικαθίσουν σε επιφάνειες και να παραμείνουν ενεργά για πολλές μέρες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, επίσης, δεν τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ των εργατών, στην γραμμή της παραγωγής.
Ένας άλλος πιθανός παράγοντας σε αυτούς τους χώρουςμείναι η λειτουργία των μηχανημάτων, που προκαλούν πολύ θόρυβο και αναγκάζουν τους εργαζόμενους για να μπορούν να επικοινωνήσουν, να μιλούν πιο δυνατά ή να φωνάζουν, κάτι που μπορεί να αυξήσει την εξάπλωση των μολυσμένων σταγονιδίων.
Πολύ συχνά στα εργοστάσια το εργατικό δυναμικό είναι ιδιαίτερα ευάλωτο και χαμηλόμισθο και σε καθεστώς διαρκούς πίεσης να συνεχίσει να εργάζεται, παρά τα συμπτώματα του COVID-19.
Η απουσία ή κακή συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού μπορεί να διαδραματίσουν, επίσης, σημαντικό ρόλο στη διάδοση του κορονοϊού, καθώς και τα ακατάλληλα συστήματα αποχέτευσης.
Τέλος, ο προσωπικός προστατευτικός εξοπλισμός (μάσκες-γάντια), αν χρησιμοποιείται σωστά, μπορεί να μειώσει το ενδεχόμενο μετάδοσης του ιού στα εργοστάσια. Ωστόσο, συνήθως αυτός ο εξοπλισμός δεν παρέχεται ή ακόμη κι αν χορηγείται στους εργαζόμενους μπορεί να μην υπάρχει επαρκής εκπαίδευση ή εποπτεία για τη σωστή και συνεπή χρήση του.
Δεν υπάρχουν ασφαλείς “κλειστοί” χώροι
Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το Αμερικανικό Κέντρο Λοιμώξεων CDC, στην πραγματικότητα η εξάπλωση του COVID-19 σε εσωτερικούς χώρους είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφευχθεί εντελώς, γεγονός το οποίο θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη καθώς πλησιάζουμε προς το φθινόπωρο και τον χειμώνα, οπότε ολοένα και περισσότερο θα συγχρωτιζόμαστε σε κλειστούς χώρους.
Ο ρυθμός μετάδοσης του κορονοϊού στην κοινότητα είναι ο παράγοντας που θα καθορίσει τι θα συμβεί και στους χώρους εργασίας και στα σχολεία και επομένως είναι απαραίτητη μια εθνική στρατηγική «Zero Covid». Πρόκειται για τα μέτρα που οδηγούν στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μείωση της κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα.
Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι μπορούμε να κάνουμε τους εσωτερικούς χώρους ασφαλέστερους τηρώντας τα μέτρα υγιεινής, τις αποστάσεις, τη χρήση της μάσκας και τον σωστό αερισμό.
