Αναφορά στον εκσυγχρονιστικό χαρακτήρα του Κώστα Σημίτη έκανε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τονίζοντας ότι εισήγαγε στην πολιτική συνείδηση μια μέθοδο με έμφαση στον προγραμματισμό, τη χαμηλότονη συστηματική εργασία, μακριά από λαϊκίστικές ευκολίες.
«Αποχαιρετάμε σήμερα με θλίψη και τιμή μία μεγάλη προσωπικότητα της σύγχρονης ιστορίας μας», τόνισε στον επικήδειο που εκφώνησε στην κηδεία του Κώστα Σημίτη στη Μητρόπολη Αθηνών, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Ο Κώστας Σημίτης υπερασπίστηκε, με συνέπεια και πεποίθηση, πάθος και λογική, λέξεις και πράξεις, σε όλη του τη ζωή, τη δημοκρατία και τις αρχές της. Αγωνιστής κατά της δικτατορίας, διακεκριμένος ακαδημαϊκός δάσκαλος, άνθρωπος των ιδεών και του πρακτικού λόγου, άφησε το βαθύ αποτύπωμά του στη Μεταπολίτευση με το δικό του, ξεχωριστό και διαχρονικό, πολιτικό παράδειγμα.
»Με κύρια αναφορά του την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το ρεύμα του εκσυγχρονισμού, ο Κώστας Σημίτης εισήγαγε στην πολιτική μας συνείδηση και κουλτούρα μία νέα μέθοδο και αντίληψη της διακυβέρνησης. Με έμφαση στον ορθολογισμό, τον προγραμματισμό, την προσήλωση σε στόχους υψηλούς και την ηθική του καθήκοντος, τη χαμηλότονη, καθημερινή και συστηματική εργασία. Μακριά από δημοφιλείς, ανέξοδες ρητορείες και λαϊκίστικες ευκολίες. Με λόγο μετριοπαθή και μετρημένο και ήθος δημοκρατικό. Ο εκσυγχρονισμός του δεν υπήρξε μόνον ένα πολιτικό και επίκαιρο πρόγραμμα, αλλά και διαρκής θεσμική και κοινωνική άσκηση, μια συνεχής και ανοικτή μέχρι σήμερα μεταρρυθμιστική πρόκληση. Έθεσε ψηλά και τολμηρά τον πήχη και υπηρέτησε το όραμα μιας ισχυρής και ισότιμης Ελλάδας μέσα στην Ευρώπη. Η οκταετής θητεία του Κώστα Σημίτη στην πρωθυπουργία έφερε σημαντικές κατακτήσεις στο Κράτος Δικαίου και την κοινωνία, σπουδαία έργα υποδομών και επενδύσεις. Συνοδεύθηκε από κορυφαίες στιγμές, που ενίσχυσαν τη θέση της χώρας, διεύρυναν τους ορίζοντές μας και καθόρισαν τον τρόπο ζωής μας. Η ένταξη στην Ευρωζώνη και η είσοδος της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπερβαίνουν τη συγκυρία και λάμπουν ως εθνικά επιτεύγματα στον μακρύ ιστορικό μας χρόνο.
Η δημόσια παρουσία του Κώστα Σημίτη τελούσε σε συνέχεια και ενότητα με τον ιδιωτικό του βίο. Ήταν πράος, λιτός και αυτάρκης, με αγάπη για τον πολιτισμό, τα βιβλία και τις τέχνες, αφοσιωμένος και δοτικός στη σύζυγό του Δάφνη και τις κόρες του, τη Μαριλένα και τη Φιόνα, πιστός και υποστηρικτικός στους φίλους και τους συνεργάτες του. Οι συγκινητικές, αδιαμεσολάβητες καταθέσεις και μαρτυρίες τους, αυτές τις μέρες, καταδεικνύουν πόσο θα λείψει, αλλά και ότι το υπόδειγμά του θα παραμείνει ζωντανό, ως παρακαταθήκη, για τους ίδιους και για τον τόπο μας», είπε ακόμη στον επικήδειό της η κ. Σακελλαροπούλου.
Ο επικήδειος του Κυριάκου Μητσοτάκη για τον Κώστα Σημίτη
«Η θεσμική μου θέση επιβάλει να τον τιμήσω όπως αξίζει. Έναν μαχητή της Ελευθερίας. Και έναν άξιο πολιτικό αντίπαλο.
Η ιστορία θα ζυγίσει την πολυκύμαντη συνεισφορά του. Θα επιμείνω σε τρία από τα χαρακτηριστικά που τον ξεχώριζαν:
Η πίστη του στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό.
Ο τρόπος διακυβέρνησής του, με πρωταγωνιστή το περίφημο μπλοκάκι, που καταγράφονταν οι προτεραιότητες που από διακηρύξεις έπρεπε να γίνουν πράξεις.
Είχε την ιδιότητα του πολιτικού που δίπλα στα καθημερινά πολιτικά του καθήκοντα έβρισκε πάντα χρόνο να διαβάζει, να πηγαίνει θέατρο να συζητά με συνομιλητές.
Επιμένω να σταθώ σε μικρά αποστάγματα της πορείας του πρώην πρωθυπουργού.
Η κυβέρνηση υπάρχει όχι για να διαιωνίζει την παρουσία της αλλά να επιδιώκει μία καλύτερη κοινωνία. Πολλές φορές κόντρα στο
ρεύμα, έλεγε ο Κ. Σημίτης.
Θα επαναλάβω τις επιτυχίες και όχι τις όποιες αποτυχίες μίας σημαντικής πορείας που θα πάρει καιρό για να εκτιμηθεί».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη συμβολή του Κώστα Σημίτη στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και της Κύπρου, και επεσήμανε ότι ο πρώην πρωθυπουργός επέλεξε έναν επίλογο με νόημα.
Ο επικήδειος του Νίκου Ανδρουλάκη για τον Κώστα Σημίτη
Ο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ εμφανώς συγκινημένος εκφώνησε:
«Ανήκεις πλέον στον πάνθεον των μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών, υπήρξες υπόδειγμα σεμνότητας, ήσουν το πολιτικό αντίδοτο στην εξουσία του.
Η Πατρίδα μας τιμά σήμερα τον Πρωθυπουργό που έκανε πράξη την ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη και σφράγισε ανεξίτηλα τη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου.
Το ΠΑΣΟΚ αποχαιρετά τον δεύτερο Ιστορικό του Ηγέτη, μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου.
O πολιτικός κόσμος γίνεται φτωχότερος, καθώς έχασε μια σπουδαία προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας, που εμπλούτιζε δημιουργικά και με ορθό λόγο τον δημόσιο διάλογο.
Αγαπημένε μου Πρόεδρε,
Με βαθιά συγκίνηση θυμάμαι το μικρό βιβλιαράκι που μου δώρισες σε μια από τις πρώτες μας συζητήσεις.
Μια έκδοση του Ομίλου Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που είχες ιδρύσει με άλλους ανήσυχους δημοκράτες αγωνιστές στα χρόνια της νιότης σου.
Με έκανες κοινωνό της πολιτικής σκέψης σου και των ιδανικών με τα οποία πάντα έδινες τη μάχη ενάντια στη συντήρηση και τη μοιρολατρία.
Όποιος διαβάσει εκείνο το κείμενο, αντιλαμβάνεται ότι δεν έδινες μάχες τακτικής.
Είχες εντοπίσει από νωρίς τις ιστορικές ρίζες των παθογενειών του κράτους και είχες διαμορφώσει το πολιτικό όραμα για την υπέρβαση τους.
Γι’ αυτό και ήταν διαρκής η πάλη σου απέναντι στον πελατειασμό, τα στερεότυπα και τα κατεστημένα που καθηλώναν την κοινωνία και τη Δημοκρατία.
Με δημιουργικές ρήξεις, πολλές φορές κόντρα στο ρεύμα, έκανες πράξη την Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εξωστρέφειας.
Γι’ αυτές τις αξίες αγωνίστηκες από τα μετεμφυλιακά χρόνια, τα χρόνια της χούντας αλλά και αργότερα στη μεταπολίτευση μέσα από το ΠΑΣΟΚ.
Συσπείρωσες μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία γύρω από το Πολιτικό Όραμα του Εκσυγχρονισμού.
Δίνοντας του όμως ξεκάθαρα προοδευτικό περιεχόμενο, όπως πιστοποιεί το έργο σου, πολύ πριν οι λέξεις χάσουν το πραγματικό τους νόημα.
Υποστήριζες ότι καμία μεταρρύθμιση ΔΕΝ είναι πολιτικά ουδέτερη.
Ως «Αριστερός με σοσιαλδημοκρατικές ιδέες», όπως αυτοχαρακτηριζόσουν, πίστευες ότι η πραγματοποίηση του εκσυγχρονισμού δεν αποτελεί απλώς μια τεχνοκρατική διαδικασία, αλλά συνεπάγεται κινητοποίηση και κοινωνικό αγώνα .
Ο πολίτης σε αυτήν τη διαδικασία πρέπει να έχει ΑΞΙΑ και να είναι ΣΥΜΜΕΤΟΧΟΣ.
Αλλιώς καμία μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να αντέξει μακροπρόθεσμα.
Η σημασία των παραπάνω θέσεων καταδείχθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Μια κρίση, βεβαίως, για την οποία έγκαιρα και με τόλμη είχες προειδοποιήσει από το βήμα της Βουλής το 2008.
Το έργο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1996-2004 συνδέθηκε με μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της σύγχρονης Ελλάδας.
Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε ο καταλληλότερος ηγέτης, σε μια εποχή ραγδαίων μεταβολών και τεράστιων προκλήσεων:
Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είχε εισέλθει σε ανεπίστρεπτη πορεία,
ενώ η εντεινόμενη παγκοσμιοποίηση απαιτούσε επεξεργασμένο σχέδιο προσαρμογής από τα εθνικά κράτη, ώστε να μη βυθιστούν οι κοινωνίες τους σε παρακμή.
Ο πολιτικός, που έλεγε λίγα αλλά σχεδίαζε και έπραττε πολλά, ένωσε τα χέρια με τον ελληνικό λαό στο δρόμο της σύγκλισης με τις πιο ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης.
Τα επιτεύγματα της κυβέρνησης του είναι σταθμοί στην ιστορία του τόπου.
Η είσοδος της Ελλάδας στο ευρώ και η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση με άλυτο το Κυπριακό.
Θέλω πραγματικά να αναλογιστείτε τις επιπτώσεις με τις οποίες θα ήταν αντιμέτωπος ο ελληνισμός από τις τουρκικές επιδιώξεις για διχοτόμηση του νησιού, αν ο διορατικός αυτός ηγέτης δεν είχε σχεδιάσει αυτή τη μεγάλη εθνική επιτυχία.
Ο Κώστας Σημίτης ήταν συνδιαμορφωτής της Ιστορίας, όχι παρακολούθημά της.
Ισότιμος συνομιλητής των ισχυρότερων ηγετών που κέρδιζε με την αξιοπιστία και τον ρεαλισμό του.
Εξέφραζε διακριτή άποψη στη βάση των δικών του «πιστεύω», όπως έκανε αγωνιζόμενος για μια αυτοδύναμη «Ευρώπη των λαών», ακόμα και αντιτασσόμενος στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ.
Το 2004, άφησε την Ελλάδα πιο αισιόδοξη και ισχυρή από ποτέ.
Η επιτυχημένη προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν απόδειξη ότι η χώρα, όταν διαθέτει ηγεσία με σχέδιο, μπορεί να αναδείξει τον καλύτερό της εαυτό .
Η σημαντικότερη όμως παρακαταθήκη που αφήνει, είναι το όραμα για διαρκή ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗ με τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Πίστευε βαθιά ότι η Ελλάδα δεν είναι καταδικασμένη στην υστέρηση.
Ας φανταστούμε πως θα ήταν η πατρίδα μας χωρίς τα μεγάλα έργα υποδομών όπως η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, η Εγνατία Οδός, το Μετρό, η Αττική Οδός, το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» και άλλα πολλά.
Σταθερές του προτεραιότητες ήταν το ισχυρό Κοινωνικό Κράτος, η Στήριξη του κόσμου της Εργασίας και η συνετή Δημοσιονομική Πολιτική.
Έδωσε πνοή στα δημόσια πανεπιστήμια.
Στήριξε τη δημόσια υγεία με 11 νέα νοσοκομεία και εφάρμοσε μόνιμες κοινωνικές παρεμβάσεις, όπως το ΕΚΑΣ και η Βοήθεια στο Σπίτι.
Προήγαγε τον θεσμικό εκσυγχρονισμό του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, με τη συνταγματική κατοχύρωση των ανεξάρτητων αρχών, την ίδρυση των ΚΕΠ και την προώθηση πλήθους μεταρρυθμίσεων που βελτίωσαν τη ζωή των πολιτών.
Γιατί εν τέλει ο πραγματικός προοδευτικός εκσυγχρονισμός είναι ολόπλευρος. Δεν σημαίνει μόνο οικονομική πρόοδο. Σημαίνει ταυτόχρονα ενίσχυση των θεσμών και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναβάθμιση και όχι υποβάθμιση του κράτους δίκαιου.
Σημαίνει διαφάνεια και υπευθυνότητα στη λήψη των αποφάσεων, δίκαιο μέρισμα από την ανάπτυξη και όχι διεύρυνση των ανισοτήτων.
Πραγματικός εκσυγχρονισμός σημαίνει ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα που στηρίζει τον κόσμο της εργασίας.
Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την περιφερειακή ανάπτυξη και όχι για την πελατειακή νομή τους από ισχυρά συμφέροντα.
Αυτή είναι η παρακαταθήκη του Κώστα Σημίτη, η οποία αποτελεί διαρκές κοινωνικό ζητούμενο και πολιτική πυξίδα του Κινήματός μας.
Αγαπημένε μας πρόεδρε,
Πορεύτηκες με ένα σπάνιο πολιτικό ήθος στη δημόσια παρουσία σου.
Πάντα παρών στις μεγάλες μάχες της Παράταξής μας.
Η ακεραιότητα, η θεσμικότητα και η μεθοδικότητά σου έγραψαν ιστορία.
Ανήκεις πλέον στο Πάνθεον των μεγάλων ευρωπαίων ηγετών.
Σε μια εποχή που η φιλελεύθερη δημοκρατία και η κοινωνική συνοχή απειλούνται, σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί, όπως εσύ, αποτελούν φάρους για όλους εμάς που μοιραζόμαστε τις ίδιες πολιτικές πεποιθήσεις.
Αλλά και στην προσωπική σου ζωή υπήρξες υπόδειγμα σεμνότητας και απλότητας.
Πάντοτε διακριτικά, χωρίς τυμπανοκρουσίες και ηθικολογίες.
Ήσουν το πολιτικό αντίδοτο στην αλαζονεία της εξουσίας.
Μας έδειξες ότι πολλά που φαίνονται ανέφικτα, είναι στο χέρι μας να τα πετύχουμε.
Ότι ένας διαφορετικός δρόμος απέναντι στη συντήρηση, είναι εφικτός:
Αυτόν τον προοδευτικό πατριωτισμό υπηρέτησες σε όλη σου τη διαδρομή.
Σήμερα η Ελλάδα υποκλίνεται σε έναν από τους μεγαλύτερους ηγέτες της σύγχρονης Ιστορίας της.
Αιωνία σου η μνήμη αγαπημένε μου Πρόεδρε».
