Ένα από τα συμπτώματα που δύσκολα δεν αντιλαμβάνεται ένας ιδιοκτήτης σκύλου είναι η απώλεια τριχώματος, ή αλλιώς αλωπεκία, λέξη εμπνευσμένη από την φυσιολογική απώλεια τριχώματος κατά τους καλοκαιρινούς μήνες της αλεπούς. Η αλωπεκία λοιπόν, αποτελεί “καμπανάκι” για μια πληθώρα παθολογικών καταστάσεων τις οποίες ο κτηνίατρος οφείλει να διερευνήσει. Ποιες είναι λοιπόν οι συνηθέστερες παθολογικές καταστάσεις που συνοδεύονται από αλωπεκία στο σκύλο;
Οι αλλεργίες αποτελούν συχνή αιτία απώλειας τριχώματος στο σκύλο. Συχνά αλλεργιογόνα αποτελούν η γύρη, η σκόνη, τα ακάρεα και άλλα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Επιπλέον συχνή, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αποτελεί η αλλεργική από ψύλλους δερματίτιδα η οποία πυροδοτείται από αλλεργιογόνα που εντοπίζονται στο σίαλο του ψύλλου που δαγκώνει στο ζώο και είναι ικανή να προκαλέσει δευτερογενώς αλωπεκία. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος αποφυγής της αποτελεί η εφαρμογή προληπτικής αντιπαρασιτικής αγωγής που προτείνει ο κτηνίατρος και ο ιδιοκτήτης οφείλει να την εφαρμόζει επιμελώς. Τέλος, τροφικά αλλεργιογόνα όπως το βοδινό κρέας, η σόγια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα δημητριακά προκαλούν υπερευαισθησία με κύρια κλινική εκδήλωση τον κνησμό και δευτερογενώς την απώλεια τριχώματος.
Παράσιτα όπως ψύλλοι, κρότωνες, ακάρεα της ψώρας προσβάλλουν συχνά τους σκύλους και προκαλούν δερματικές αλλοιώσεις, ανάμεσα στις οποίες εντοπίζεται η αλωπεκία με συγκεκριμένη κατανομή, όπως περιφερικά των οφθαλμών, στο πτερύγιο του έξω ωτός και στην κοιλιακή χώρα. Συνήθως συνυπάρχουν ερυθρότητα και κνησμός. Άλλοι βιολογικοί παράγοντες που προκαλούν αλωπεκία αποτελούν τα δερματόφυτα ως αποτέλεσμα της φλεγμονής και ρήξης του θυλάκου των τριχών. Το συνηθέστερο κλινικό εύρημα στην περίπτωση αυτή αποτελεί το μολυσματικό κηρίο, οζίδιο καλά περιγεγραμμένο με ερύθημα και αλωπεκία με κατανομή στο πρόσωπο και τα άκρα.
Ο υπερφλοιεπινεφριδισμός γνωστός και ως Νόσος του Cushing αποτελεί ενδοκρινοπάθεια με συνδυασμό κλινικών εκδηλώσεων ως απόρροια της παρατεταμένης έκθεσης των ιστών στη δράση των γλυκοκορτικοειδών και αφορά σκύλους μέσης και προχωρημένης ηλικίας. Βέβαια συναντάται και το ιατρογενές σύνδρομο Cushing ως αποτέλεσμα της μακροχρόνιας θεραπευτικής αγωγής με γλυκοκορτικοειδή. Μεταξύ των άλλων, συχνό κλινικό εύρημα αποτελεί η απώλεια τριχώματος που εκδηλώνεται με λέπτυνση της τρίχας έως και συμμετρική αλωπεκία. Η υπερχρωμία, η λέπτυνση του δέρματος, η σμηγματόρροια ανήκουν επίσης στην τυπική δερματική συμπτωματολογία.
Η γενετική προδιάθεση ορισμένων φυλών στην απώλεια τριχώματος είναι γεγονός. Πρώτα από όλα, υπάρχουν φυλές σκύλων όπως οι Chinese Crested, Mexican Hairless (Xolo), και American Hairless Terrier που δημιουργήθηκαν για την εκμετάλλευση του χαρακτηριστικού του αραιού τριχώματος. Άλλες φυλές όπως οι Doberman Pinscher, Dachshund, Chihuahua, Italian Greyhound and Whippet υποφέρουν από αραίωση τριχώματος στην περιοχή του έξω ωτός, στη ράχη, στο λαιμό.
Τη λίστα ολοκληρώνουν τα λεγόμενα έλκη από κατάκλιση. Εντοπίζονται στα σημεία του σώματος που χρησιμεύουν ως «ελατήρια» για το ζώο και δέχονται μεγάλη μηχανική πίεση, ανάλογη του βάρους του. Εμφανίζονται ιδιαίτερα σε ζώα μεγαλόσωμα, με υψηλό βάρος που διαβιούν σε σκληρό και τραχύ έδαφος. Ο συνδυασμός πίεσης και τριβής προκαλεί νέκρωση του δέρματος στις αρθρώσεις του γονάτου, του ταρσού, του αγκώνα και του ισχίου που συνοδεύεται από απώλεια τριχώματος, ρωγμές του δέρματος μέχρι και αιμορραγία.
