Ένας παραδοσιακός, όμορφος οικισμός, ένα καταπράσινο τοπίο και ένα πυκνό ελατοδάσος που σου κόβει την ανάσα. Όλα αυτά σε μια γωνιά της Ευρυτανίας που αν την επισκεφθείς μια φορά, μάλλον θα επιστρέφεις συχνότερα εκεί. Τα περισσότερα χωριά της Ευρυτανίας έχουν την δική τους πολύ σημαντική ιστορία και στέκονται εκεί ακόμη και αιώνες. Υπάρχουν, μάλιστα, πολλές γραπτές μαρτυρίες γι’ αυτά ακόμη και από Γάλλους περιηγητές. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με ένα όχι πολύ γνωστό ελληνικό χωριό στην Ευρυτανία. Ο λόγος για το Παλιό Μικρό Χωριό. Μην μπερδευτείς με το Μικρό Χωριό. Είναι πολύ κοντά αφού απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα…
Το Παλιό Μικρό Χωριό, ένα στολίδι μέσα στο ελατοδάσος
Το Παλιό Μικρό Χωριό, λοιπόν, στέκεται αγέρωχο χτισμένο μέσα σε ένα πυκνό ελατοδάσος σε υψόμετρο που σχεδόν να αγγίζει τα χίλια μέτρα. Η φύση έχει δημιουργήσει ένα μοναδικό σκηνικό και τα σπίτια μοιάζουν τόσο αρμονικά τοποθετημένα στο φυσικό περιβάλλον. Υπάρχουν κάποιες γραπτές μαρτυρίες οι οποίες αναφέρουν ότι το μικρό χωριό υπήρχε ακόμη και πριν τον 14ο αιώνα και ονομαζόταν πιθανώς «Τζίρο».
Εκτός από την ομορφιά του, αυτό που κάνει το συγκεκριμένο χωριό να ξεχωρίζει είναι και η ιστορία του. Το 1818 ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλ, αναφέρει στις περιγραφές του το Μικρό Χωριό το οποίο κατατάσσει στα «Πολιτοχώρια». Επρόκειτο για τα χωριά από τα οποία πολλοί κάτοικοι έφευγαν για στην ξενιτιά και συγκεκριμένα στην Κωνσταντινούπολη. Μάλιστα δεν είναι λίγοι οι Μικροχωρίτες οι οποίοι δούλεψαν και δημιούργησαν περιουσίες στην Κωνσταντινούπολη και έπειτα γύρισαν στο χωριό για να φτιάξουν τα σπίτια τους. Εκεί οφείλεται και μεγάλο μέρος των αρχοντικών που θα συναντήσεις κανείς εκεί.
Περπατώνας στα καλντερίμια του Παλιού Μικρού Χωριού θα θαυμάσεις αυτήν την όμορφη αρχιτεκτονική και θα σου κάνει εντύπωση το πόσο περιποιημένα είναι τα κτίρια μετά από τόσα χρόνια. Αρχοντικά με ανώγια, κατώγια και αυλές που βέβαια δεν κατάφεραν όλα να σταθούν όρθια. Κι αυτό γιατί πολλά από αυτά βρίσκονταν στο τμήμα του χωριού που κατολίσθησε το 1963.
Παλιό Μικρό Χωριό, γεμάτο ιστορία
Το Παλιό Μικρό Χωριό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο και σε άλλα ιστορικά γεγονότα όπως ήταν η Ελληνική Επανάσταση αλλά και στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν στους αγώνες της επανάστασης του 1821 ενώ πολλοί από αυτούς πήραν μέρος στη μάχη του Κεφαλόβρυσου (1823) υπό τον Μάρκο Μπότσαρη.
Επίσης, στις 18 Δεκεμβρίου 1942, έγινε στην περιοχή μάχη μεταξύ δύναμης του ΕΛΑΣ και ιταλικού συντάγματος. Στη μάχη που είναι γνωστή ως «Μάχη του Μικρού Χωριού», οι αντάρτες του ΕΛΑΣ χτύπησαν σε ενέδρα την εμπροσθοφυλακή του ιταλικού συντάγματος, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στους Ιταλούς. Το Μικρό Χωριό εγκαταλείφθηκε από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ύστερα από τις μεγάλες κατολισθήσεις του 1963 στην πλαγιά βορειοδυτικά του χωριού. Οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν κοντά στον Καρπενησιώτη ποταμό και δημιούργησαν το Νέο Μικρό Χωριό.
Πάρτε μια γεύση από το βίντεο του καναλιού Andreas Koutsothanasis του Youtube…
