Είναι σημαντικό να μάθουμε στο παιδί μας, από μικρή ακόμα ηλικία, να διαχειρίζεται διάφορα προβλήματα ή μικρά ατυχήματα που ενδέχεται να προκύψουν μέσα στην ημέρα του, ώστε να είναι κατάλληλα προετοιμασμένο και να μην πανικοβληθεί. Μπορείτε να ξεκινήσετε την διδασκαλία βασικών δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων ήδη από την προσχολική ηλικία ενώ αυτές οι δεξιότητες θα εξελιχθούν περαιτέρω στο γυμνάσιο και στην μετέπειτα ζωή του.
Γιατί χρειάζονται οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων;
Τα παιδιά αντιμετωπίζουν καθημερινά ποικίλα προβλήματα, από ακαδημαϊκές δυσκολίες έως και προβλήματα στην άθληση. Ωστόσο, λίγα από αυτά έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα για να τα αντιμετωπίσουν. Παράλληλα αντί να επικεντρώσουν την ενέργειά τους στην ουσιαστική επίλυση του προβλήματος, επενδύουν τον χρόνο τους στην αποφυγή του, ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουν πώς ακριβώς να το αντιμετωπίσουν. Άλλα παιδιά που δεν διαθέτουν τις εν λόγω δεξιότητες, δρουν δίχως να γνωρίζουν ποιες είναι πραγματικά οι επιλογές που μπορούν να ακολουθήσουν, με την παρορμητικότητα αυτή να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα μακροπρόθεσμα.
Αξιολογώντας το πρόβλημα
Στην θέα ενός προβλήματος το παιδί ενδέχεται να αισθανθεί απελπισία ή και να ταραχθεί, με αποτέλεσμα να μην προσπαθήσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Όταν όμως τους δώσετε ένα σύντομο οδηγό για το πως μπορεί να τα αντιμετωπίσει, αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά και ασφάλεια να δοκιμάσουν.
1. Προσδιορίστε το πρόβλημα: Προσδιορίζοντας φωναχτά το πρόβλημα που αντιμετωπίζει, μπορεί να είναι αρκετό για να ηρεμήσει και να σκεφτεί πιο καθαρά. Ενθαρρύνετε λοιπόν το παιδί σας να βρει ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα στην κατάσταση και να το δηλώσει.
2. Σκεφτείτε πιθανές λύσεις: Σκεφτείτε τουλάχιστον δύο πιθανούς τρόπους επίλυσης του προβλήματος. Τονίστε όμως ότι θα πρέπει να συμπεριλάβει στην λίστα του ακόμα και την πιο «χαζή» ιδέα, μιας και αυτή μπορεί να το βοηθήσει, αν όχι να λύσει το πρόβλημα, να σκεφτεί κάτι διαφορετικό. Το κλειδί είναι να το βοηθήσετε να αντιληφθεί ότι με λίγη δημιουργικότητα, μπορεί να βρει πληθώρα διαφορετικών λύσεων.
3. Υπέρ και κατά: Βρείτε μαζί τα υπέρ και τα κατά κάθε λύσης που σκέφτηκε, συμπεριλαμβάνοντας τις πιθανές θετικές όπως και αρνητικές συνέπειες κάθε δυνητικής λύσης.
4. Επιλέξτε μια λύση: Μόλις αξιολογήσετε μαζί κάθε δυνητική λύση, αφήστε το να επιλέξει και ρωτήστε το ποιες θα είναι οι θετικές και ποιες οι αρνητικές συνέπειες αυτής.
5. Δοκιμάστε την: Αφήστε το παιδί να δοκιμάσει την λύση, που θεώρησε καλύτερη ώστε να δει τι θα συμβεί στην συνέχεια. Αν δεν λειτουργήσει, μπορεί να δοκιμάσει μια άλλη λύση από την λίστα που δημιούργησε προηγουμένως.
