Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι η πιο συχνή σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος. Δε μολύνονται μόνο οι γυναίκες από τον ιό. Μολύνονται και οι άντρες.
Ο ιός HPV μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του πρωκτού, του τραχήλου της μήτρας, του πέους, του κόλπου και του αιδοίου. Ωστόσο, δεν μπορούν όλα τα στελέχη του HPV να προκαλέσουν καρκίνο.
Ο HPV μπορεί να μεταδοθεί μέσω του δέρματος ή δια στόματος μέσω του κολπικού, ή πρωκτικού σεξ. Τα προφυλακτικά μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο προσβολής από τον HPV, αλλά ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και από την άμεση δερματική επαφή των μολυσμένων περιοχών.
Τι προκαλεί ο ιός HPV
Στελέχη του ιού μπορούν να προσβάλουν εξωτερικές και εσωτερικές επιφάνειες του οργανισμού (επιθήλια βλεννογόνων και δέρματος), όπως για παράδειγμα την πρωκτογεννητική περιοχή και τον στοματοφάρυγγα, μεταδιδόμενα κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής. Η μόλυνση από τον ιό, στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορεί να μην προκαλέσει καμία αλλοίωση ή βλάβη.
Υπολογίζεται ότι 9 στις 10 περιπτώσεις, ο ιός HPV εξουδετερώνεται από τον οργανισμό εντός το πολύ 2 ετών, χωρίς να προκαλέσει βλάβες. Όμως, στις υπόλοιπες περιπτώσεις, η επίμονη λοίμωξη από στελέχη του HPV μπορεί να οδηγήσει σε διάφορους τύπους καρκίνου (με πιο συχνό τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας), ή σε γεννητικά κονδυλώματα. Το τι θα προκαλέσει και πώς θα εξελιχθεί εξαρτάται από τον τύπο του ιού, καθώς και από την ικανότητα αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς.
Κονδυλώματα: Όταν ο ιός HPV γίνεται ορατός στο δέρμα
Ορισμένα στελέχη του ιού HPV προκαλούν τα γνωστά κονδυλώματα, τα οποία είναι καλοήθεις αλλοιώσεις και αποτελούν ένα από τα συχνότερα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.
Οι πιο συχνές θέσεις εντόπισης των κονδυλωμάτων στη γυναίκα είναι η είσοδος του κόλπου, τα μικρά και μεγάλα χείλη του αιδοίου, το περίνεο και η περιοχή γύρω από τον πρωκτό. Στον άνδρα συχνότερες θέσεις εντόπισης είναι το σώμα του πέους, το όσχεο, η ακροποσθία και η περιπρωκτική περιοχή.
Τα γεννητικά κονδυλώματα αντιμετωπίζονται είτε με συντηρητική θεραπεία (τοπική εφαρμογή φαρμάκων) ή με επεμβατικές μεθόδους (ηλεκτροκαυτηριασμό ή laser εξάχνωση). Ο σχεδιασμός της θεραπείας καθορίζεται από την έκταση της νόσου, καθώς και από τα σημεία εντοπισμού της. Τα γεννητικά κονδυλώματα υποτροπιάζουν πολύ συχνά, παρά τη θεραπεία τους.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τον ιό HPV
Δυνητικά, κάθε σεξουαλικά ενεργό άτομο μπορεί να εκτεθεί στον ιό HPV. Τα δεδομένα από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), αναφέρουν ότι πάνω από το 80% των γυναικών θα έχουν μολυνθεί από κάποιον τύπο του ιού μέχρι την ηλικία των 50 ετών.
Γυναίκες
Από την εφηβεία μέχρι περίπου τα 25 έτη φαίνεται πως είναι το κρισιμότερο χρονικό διάστημα μιας γυναίκας για την αρχική εκδήλωση της λοίμωξης. Σε αυτή την ηλικία η πλειοψηφία των γυναικών ξεκινά τις σεξουαλικές επαφές και η μορφολογία του τραχήλου διευκολύνει την λοίμωξη από τον ιό. Οι πιθανότητες λοίμωξης από HPV αυξάνονται, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων.
Τα αποτελέσματα των επιδημιολογικών μελετών είναι λιγότερο συνεπή όσον αφορά άλλους παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τον κίνδυνο λοίμωξης, όπως η μικρή ηλικία έναρξης της σεξουαλικής δραστηριότητας, ο αριθμός των κυήσεων και η γενετική προδιάθεση.
Άντρες
Όπως και οι γυναίκες, έτσι και οι άντρες, μπορούν να μολυνθούν με τον ιό HPV. Παρόλο που ο ρόλος των ανδρών στη μετάδοση του ιού είναι εξαιρετικά σημαντικός και υπάρχουν άμεσοι κίνδυνοι για την υγεία τους, οι γνώσεις των ανδρών πάνω στον ιό και τον εμβολιασμό εμφανίζονται πιο περιορισμένες σύμφωνα με σχετικές μελέτες.
Επιπλέον, ακόμα και σήμερα, δεν υπάρχει καθιερωμένη μέθοδος ανίχνευσης της λοίμωξης από HPV στους άνδρες σε εξέταση καθημερινής ιατρικής πρακτικής, όπως είναι το τεστ ΠΑΠ για τις γυναίκες.
