Η λακωνική Μάνη είναι ούτως ή άλλως ένας μαγικός τόπος, μόνο που επιφυλάσσει για τον ταξιδιώτη και μια μεγάλη έκπληξη.
Φεύγοντας λοιπόν από την Αρεόπολη με κατεύθυνση προς τον νότο, το μάτι θα αγναντέψει εκεί ψηλά μια μικρή καστροπολιτεία, η οποία θα εμφανιστεί ξαφνικά σε μια στροφή του δρόμου.
Ούτε τη ζήτησες ούτε ήξερες πως ήταν εκεί. Μόνο που θα μαγέψει από την πρώτη στιγμή. Βάθεια τη λένε και είναι στριμωγμένη σε μια προνομιακή κορυφή, μια σπιθαμή γης που φιλοξενεί πύργους και εκκλησιές και καντάρια Ιστορίας.
Δεσπόζει στο τοπίο με τη στρατηγική της θέση ως ένα πυκνοχτισμένο και εντυπωσιακό κτιριακό σύνολο με καμιά 70αριά πυργόσπιτα. Όλα ανήκουν μάλιστα σε 4 μανιάτικες οικογένειες, απ’ όπου ξεκινά και η περιπέτεια της ερημωμένης πια καστροπολιτείας.
Η Βάθεια είναι γνωστή από τα μέσα του 16ου αιώνα και ως τα μέσα του 19ου έσφυζε από ζωή. Οι κάτοικοι ζούσαν από τη γεωργία, την κτηνοτροφία και το κυνήγι και η ελιά παρέμενε μια από τις βασικές πηγές εισοδήματος, όπως μαρτυρούν και τα 4 λιοτρίβια.
Ως το 1980 πάντως, με τη δραστική αστικοποίηση, ο οικισμός είχε σχεδόν ερημώσει. Τότε ανέλαβε ο ΕΟΤ να εμφυσήσει ξανά ζωή, αναστηλώνοντας τους πύργους και μετατρέποντας κάποιους σε ξενώνες.
Το χωριό παρέμενε ωστόσο στα χέρια των 4 ιστορικών οικογενειών, στις οποίες ανήκαν όλες οι πυργοκατοικίες. Το ελληνικό Δημόσιο δεν απαλλοτρίωσε τα σπίτια, παρά σύναψε μια σύμβαση με τους κληρονόμους και μετά το πέρας της δεν ανανεώθηκε ποτέ.
Γι’ αυτό και για μεγάλο χρονικό διάστημα η πρόσβαση στον οικισμό δεν είχε νόημα. Όλα ήταν κλειστά, όλα ερημωμένα. Το μόνο που μπορούσες να κάνεις ήταν να τον θαυμάσεις από κάτω, από μακριά. Να δεις τους πύργους, τις στέρνες και το κοιμητήριο και να φανταστείς πώς ήταν άλλοτε η ζωή εδώ.
Σαν άλλη carte postale της ελληνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, η πόλη-φάντασμα έχει ζήσει αρκετές απόπειρες αναβίωσής της στα χρόνια που ακολούθησαν και κάποιοι τυχεροί έζησαν από πρώτο χέρι τη μαγεία που προσφέρει απλόχερα.
Μπορείς βέβαια πάντα να βαδίσεις στα ιστορικά σοκάκια της και να μεταφερθείς σε εποχές αλλοτινές, όταν τα πυργόσπιτα της Βάθειας αποθάρρυναν εχθρούς και εχθρούς λειτουργώντας ως φρούριο απροσπέλαστο…
