Στα άτομα με υπνική άπνοια (ή άπνοια ύπνου) που αφήνεται χωρίς θεραπεία διακόπτεται επανειλημμένα η αναπνοή τους κατά τη διάρκεια του ύπνου, μερικές φορές ακόμα και εκατοντάδες φορές! Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλος -και το υπόλοιπο σώμα- δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο.
Υπάρχουν δύο τύποι άπνοιας ύπνου:
- Αποφρακτική υπνική άπνοια (obstructive sleep apnea – OSA): Είναι η πιο κοινή από τις δύο μορφές άπνοιας. Προκαλείται από απόφραξη των αεραγωγών, συνήθως όταν ο μαλακός ιστός στο πίσω μέρος του λαιμού “καταρρέει” κατά τη διάρκεια του ύπνου.
- Κεντρική υπνική άπνοια (central sleep apnea): Σε αντίθεση με την αποφρακτική άπνοια ύπνου, οι αεραγωγοί δεν φράζουν, αλλά ο εγκέφαλος δεν σηματοδοτεί τους μυς να λειτουργήσουν για να αναπνεύσει το σώμα, λόγω αστάθειας/ανωμαλίας στο κέντρο ελέγχου του αναπνευστικού συστήματος.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από την υπνική άπνοια
Η άπνοια ύπνου μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και παιδιά. Οι παράγοντες κινδύνου είναι:
- Το φύλο (οι άντρες επηρεάζονται περισσότερο)
- Το σωματικό βάρος (οι υπέρβαροι επηρεάζονται περισσότερο)
- Η ηλικία (τα άτομα άνω των 40 ετών επηρεάζονται περισσότερο)
- Το αν κάποιος έχει μεγάλες αμυγδαλές, μεγάλη γλώσσα, ή μικρό οστό κάτω γνάθου
- Το αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό υπνικής άπνοιας
- Το αν κάποιος έχει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (καούρα)
- Το αν το άτομο έχει ρινική απόφραξη λόγω σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος, ή λόγω αλλεργιών, ή εξαιτίας άλλων προβλήματα των ρινικών κόλπων
Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την υπνική άπνοια
Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η άπνοια ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως:
- Υψηλή πίεση του αίματος (υπέρταση)
- Εγκεφαλικό
- Καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακή αρρυθμία και καρδιακές προσβολές
- Διαβήτης
- Κατάθλιψη
- Επιδείνωση της ΔΕΠΥ
- Πονοκεφάλους
Επιπλέον, η υπνική άπνοια που αφήνεται χωρίς θεραπεία μπορεί να ευθύνεται για μειωμένη απόδοση σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως στην δουλειά και στο σχολείο, καθώς και για τροχαία ατυχήματα.
Στο βίντεο μπορείτε να δείτε με πολύ επεξηγηματικό τρόπο και ωραία γραφική απεικόνιση, το τι ακριβώς συμβαίνει στην υπνική άπνοια:
Υπνική άπνοια: Πώς αντιμετωπίζεται
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε μόνοι σας τις ήπιες περιπτώσεις άπνοιας ύπνου με την αλλαγή της συμπεριφοράς σας, όπως:
- Να χάσετε βάρος
- Να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και υπνωτικών χαπιών
- Να αλλάξετε την συνήθη σας θέση ύπνου για τη βελτίωση της αναπνοής (προσπαθήστε να μην κοιμάστε ανάσκελα)
- Να κόψετε το κάπνισμα (το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει την διόγκωση στην άνω αναπνευστική οδό, το οποίο με την σειρά του επιδεινώνει τόσο το ροχαλητό, όσο και την υπνική άπνοια)
Συνεχής θετική πίεση αεραγωγών (Continuous Positive Airway Pressure – CPAP)
Η συνεχής θετική πίεση αεραγωγού είναι μια θεραπεία κατά την οποία ο ασθενής φοράει μια μάσκα πάνω από τη μύτη ή/και το στόμα την ώρα που κοιμάται. Η μάσκα συνδέεται με ένα μηχάνημα που παρέχει μια συνεχή ροή αέρα μέσα στην μύτη. Αυτή η ροή του αέρα βοηθάει να διατηρηθούν ανοικτές οι αναπνευστικές δίοδοι, έτσι ώστε η αναπνοή να είναι κανονική. Η CPAP είναι η συνηθέστερη θεραπεία για την υπνική άπνοια.
Άπνοια ύπνου και οδοντικές συσκευές
Υπάρχουν ειδικές οδοντικές συσκευές που βοηθούν στο να μείνει ανοιχτός ο αεραγωγός κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τέτοιες συσκευές μπορούν να σχεδιαστούν από οδοντιάτρους με εξειδικευμένη εμπειρία στη θεραπεία της άπνοιας ύπνου.
Χειρουργική επέμβαση για την υπνική άπνοια
Αν έχετε στραβό ρινικό διάφραγμα, υπερτροφικές αμυγδαλές ή μια μικρή κάτω γνάθο, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για να διορθωθεί η υπνική άπνοια.
Οι πιο συχνές επεμβάσεις περιλαμβάνουν:
- Ρινική χειρουργική: Για τη διόρθωση του στραβού διαφράγματος
- Πλαστική επέμβαση σε σταφυλή, ουρανίσκο και φάρυγγα (uvulopalatopharyngoplasty – UPPP): Είναι μια επέμβαση που αφαιρεί τον μαλακό ιστό στο πίσω μέρος του λαιμού και του ουρανίσκου, αυξάνοντας το πλάτος του αεραγωγού κατά το άνοιγμα του λαιμού για την αναπνοή
- Χειρουργική επέμβαση στην κάτω γνάθο: Επιλέγεται για να διορθώσει ορισμένα δομικά προβλήματα στο πρόσωπο και τον λαιμό, τα οποία συμβάλλουν στην άπνοια κατά τον ύπνο
