Αυτή είναι η ιστορία μιας τέλειας παραλίας. Υπάρχουν εκατοντάδες παρθένες ακτές με λευκή άμμο στην Ταϊλάνδη, είναι όμως μία, αυτή, η τέλεια παραλία, σχεδόν κρυμμένη πίσω από βράχια, που προκάλεσε εμμονή στον κόσμο.
Για χρόνια, ομάδες τουριστών αρχικά, ορδές αργότερα, κατέφταναν στην όμορφη αυτή γωνιά της Γης, ελπίζοντας να δουν πώς είναι ένας αληθινός επίγειος παράδεισος.
Όσοι πρόλαβαν τουλάχιστον. Γιατί πέρσι η παραλία αυτή απλώς έκλεισε.
Τη δεκαετία του 1990, ένα κινηματογραφικό συνεργείο αποφάσισε πως η Maya Bay, στο νησί Phi Phi Leh, στη νότια Ταϊλάνδη, ήταν το ειδυλλιακό μέρος για μια ομάδα ανθρώπων που ήθελαν να ξαναφτιάξουν την κοινωνία απ’ την αρχή.
«Η παραλία» («The Beach»), με πρωταγωνιστές τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο και την Τίλντα Σουίντον, προβλήθηκε στη μεγάλη οθόνη το 2000. Η ταινία βασίζεται στο βιβλίο του Alex Garland και αφηγείται την ιστορία αναζήτησης μιας θρυλικής ανέγγιχτης παραλίας από έναν νεαρό άνδρα. Προφανώς τα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά και στον παράδεισο.
Είναι αδύνατο να δει κανείς την ταινία και να μην αιχμαλωτίσει το βλέμμα του το τοπίο. Ακόμα και εκείνοι που δεν γοητεύονται από το εξωτικό σκηνικό ή την αγνή παραλία, δεν μπορούν να μην παρατηρήσουν τα εκπληκτικά χρώματα, το πόσο γενναιόδωρη στάθηκε η Φύση στο σημείο αυτό του πλανήτη.
Και φυσικά, στη συνέχεια, κάμποσοι από τους ανθρώπους αυτούς, ειδικά όσοι αφέθηκαν με θαυμασμό στις συναρπαστικές εναλλαγές του φυσικού σκηνικού της ταινίας, έσπευσαν να επισκεφθούν αυτό το μαγευτικό σημείο του επίγειου παραδείσου.
Η μικροσκοπική αλλά φημισμένη και μεγαλειώδους ομορφιάς λωρίδα άμμου μπήκε στις λίστες με τους ταξιδιωτικούς στόχους ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Κι ενώ ήδη ο αριθμός των επισκεπτών στη μικρή Maya Bay είχε αρχίσει να μεγαλώνει, το 2016 καταγράφηκε αλματώδης αύξηση των τουριστών. Ήταν τότε που άρχισαν να καταφτάνουν τα πλήθη των Κινέζων.
Το ένα μετά το άλλο, τα τουριστικά σκάφη έφταναν στα τιρκουάζ νερά και τη λευκή άμμο αφήνοντας και παραλαμβάνοντας αργότερα τουρίστες. Πολλοί έρχονταν για να αποτυπώσουν την εμπειρία σε μια τέλεια selfie, προσδοκώντας ανυπόμονα να βρεθούν στη συναρπαστική απομόνωση του εξωτικού σκηνικού. Αντ’ αυτού βρίσκονταν σε μια θορυβώδη και γεμάτη κόσμο παραλία, που σε τίποτα δεν θύμιζε- πια- την ειδυλλιακή ακτή που είχαν ονειρευτεί βλέποντας την ταινία.
Στην κορύφωση της τουριστικής σεζόν, η παραλία των 300 μέτρων μήκους δεχόταν 3.500 επισκέπτες την ημέρα. Πιο πολύ θύμιζε παρέλαση παρά παράδεισο, λέει χαρακτηριστικά το BBC.
Σε κάθε σημείο των φιλόξενων νερών της σχημάτιζαν γραμμή τα τουριστικά σκάφη. Πίσω τους, λίγο πιο έξω από την ακτή, υπήρχαν κι άλλα που περίμεναν τη σειρά τους για να δέσουν. Μερικές φορές ολόκληρη η παραλία ήταν σε τέτοιο βαθμό κατειλημμένη από τους λουόμενους, που πολλοί απλώς στέκονταν όρθιοι χωρίς να υπάρχει κάποιο ελεύθερο σημείο για να καθίσουν στην άμμο. Και πώς να απολαύσουν τη θέα, δεν υπήρχε «άνοιγμα» στον ορίζοντα, παντού κόσμος. Με τον καιρό, οι κριτικές στο TripAdvisor γίνονταν όλο και χειρότερες. Ο επίγειος παράδεισος είχε μετατραπεί σε επίγεια «κόλαση», με την ειδυλλιακή – κάποτε- παραλία να χαρακτηρίζεται βρόμικη και αηδιαστική.
Το 2018, οι τοπικοί τουριστικοί πράκτορες και οι αρχές στο νησί Phi Phi συνειδητοποίησαν πως οι αριθμοί δεν ήταν πια βιώσιμοι.
Η Maya Bay βρίσκεται μέσα σε εθνικό πάρκο, και το Υπουργείο Εθνικών Πάρκων, Άγριας Ζωής και Προστασίας του Περιβάλλοντος έσπευσε να συνεδριάσει για να λάβει πιθανώς επώδυνες αλλά απαραίτητες πια αποφάσεις.
Παρά την ανησυχία για τις τουριστικές επιχειρήσεις της περιοχής, οι αρχές συμφώνησαν πως η παραλία πρέπει να κλείσει. Έκριναν πως οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είχαν υποστεί πολύ σοβαρή ζημιά και το οικοσύστημα είχε απόλυτη ανάγκη χρόνο και χώρο για να ανακάμψει.
Την 1η του περασμένου Ιουνίου, οι αρχές έβαλαν ένα όριο μέχρι το οποίο μπορούσαν τα σκάφη να φτάσουν και το οποίο δεν μπορούσαν να περάσουν. Άρχισαν επίσης περιπόλους στην περιοχή για να διασφαλίσουν πως κανείς δεν θα έμπαινε στον προστατευόμενο όρμο.
Το υπουργείο προσέλαβε τον Δρ Thon Thamrongnawasawat, υδροβιολόγο από το Πανεπιστήμιο Kasetsart, ο οποίος είχε μελετήσει την Maya Bay και την ευρύτερη περιοχή για 40 χρόνια, για να καταγράψει την περιβαλλοντική ζημιά και να καθοδηγήσει τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της αποκατάστασης.
«Στο 1998-1999, τα κοράλλια που είχαν υποστεί ζημιά ήταν γύρω στο 30%, σήμερα, αντιμετωπίζει πρόβλημα το 90% των κοραλλιών» εξηγεί ο ίδιος.
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι εύθραυστοι και πολύ ευαίσθητοι στην ποιότητα του νερού. Πάντα θα είναι καταστροφική γι’ αυτά η παρουσία πλήθους κόσμου γιατί οι επισκέπτες τα πατούν και τα ακουμπούν. Μεγαλύτερο όμως είναι το πρόβλημα με τα εκατοντάδες σκάφη, που ρίχνουν πάνω τους τις άγκυρές τους, ρίχνουν λάδια και τρομάζουν τα ψάρια.
Σήμερα, αν φτάσει κανείς στη Maya Bay θα δει τη σταθερή ροή των σκαφών, δεν μπορούν όμως να φτάσουν στην ίδια την παραλία. Υποχρεούνται να περιμένουν σε απόσταση 300 μέτρων και οι τουρίστες μπορούν μόνο από εκεί να θαυμάσουν το κάποτε ανέγγιχτο τοπίο. Κάποιοι εξοργίζονται γιατί φτάνουν ως εκεί με μόνο στόχο να επισκεφθούν τη φημισμένη παραλία κι εκεί συνειδητοποιούν πως είναι κλειστή και το όνειρό τους θα παραμείνει όνειρο.
Έπειτα από περίπου έξι μήνες δράσης για την προστασία της παραλίας, και την επιβολή απαγόρευση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, υπάρχουν ορισμένα θετικά σημάδια. Δύτες, που έχουν προσληφθεί από το υπουργείο, κατέγραψαν την ανάπτυξη νέων κοραλιών- αν και θα χρειαστούν δεκαετίες πριν φτάσουν σε φάση ωρίμανσης.
Κάθε πρωί επισκέπτονται την παραλία περίπου 50 με 60 καρχαρίες. Τα ρηχά νερά είναι ιδανικά γι’ αυτούς ενώ τρεις θηλυκοί διάλεξαν την παραλία αυτή για να γεννήσουν τα μικρά τους. Για τον Δρ Thon, αυτό είναι ένα δώρο. «Είναι ένα σύμβολο της φύσης, όλοι το βλέπουν. Εξήντα καρχαρίες αξίζουν την προστασία μας».
Πόσο μπορεί αυτό να κρατήσει; Οι αρχές λένε πως ο στόχος είναι να ανοίξει και πάλι η πανέμορφη παραλία, όταν όμως θα ξέρουν ποια είναι η πραγματική «χωρητικότητά» της, πόσους ανθρώπους μπορεί δηλαδή να δέχεται καθημερινά και να παραμένει αυτή η δραστηριότητα βιώσιμη.
Για τις επιχειρήσεις όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο καλά.
«Πρέπει να παραδεχτούμε πως οι τουρίστες που έρχονται στα νησιά Κράμπι και Πι Πι ονειρεύονται να επισκεφθούν τη Maya Bay, την Παραλία. Μόλις έφτασαν, και ανακοινώθηκε το προσωρινό λουκέτο στην παραλία, ορισμένοι ακύρωσαν τις ξεναγήσεις. Δεν μπορούσαν να μπουν στην πιο προβεβλημένη από τις ατραξιόν της περιοχής» σχολιάζει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Τουρισμού στο Κράμπι Ekawit Pinyotamanotai.
Παρά την ξεχωριστή ομορφιά της, η Maya Bay παραμένει μόνο μία μικρή παραλία. Η ζημιά στις θάλασσες της Ταϊλάνδης από το διογκούμενο τουριστικό κύμα αποτελεί ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα.
Η περιοχή όπου καταγράφονται ζημιές στα κοράλια αυξήθηκε από το 30% στο 77% μέσα σε μία δεκαετία, σύμφωνα με τον Thon Thamrongnawasawat. Κατά τον ίδιο, για το ζήτημα αυτό ευθύνεται η ρύπανση των υδάτων, από τα πολυτελή ξενοδοχεία που βρίσκονται πάνω στις παραλίες, και τα πλαστικά που καταλήγουν στον ωκεανό.
Πιθανώς η Maya Bay να συμβολίζει την προσπάθεια της Ταϊλάνδης να γυρίσει σελίδα στις προσπάθειες να προστατεύσει τους φυσικούς της πόρους. Αλλά, για ένα έθνος που εξαρτάται τόσο πολύ από το τουριστικό χρήμα, αποτελεί και την απόδειξη τραγικού βαθμού στον οποίο πρέπει να φτάσει η κατάσταση, πριν ληφθεί δράση.
