Τον Ιούλιο του μακρινού 1987 ο τότε πρωθυπουργός της χώρας Ανδρέας Παπανδρέου, δέχεται τη μια εισήγηση μετά την άλλη για να προσφύγει στις κάλπες μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ωστόσο, δεν ήταν ένα συνηθισμένος πολιτικός και το μόνο σίγουρο είναι πως δύσκολα θα μπορούσε να τον πείσει κάποιος αν ο ίδιος είχε διαφορετικά τα πράγματα μέσα στο μυαλό του. Με αυτά και με αυτά προέκυψε μια από τις πιο… θρυλικές φράσεις της ελληνικής πολιτικής σκηνής. «Ε, δεν θα χαλάσουμε και τα μπάνια του λαού»! Αυτό είχε απαντήσει ο Α. Παπανδρέου και η κουβέντα για πρόωρες εκλογές εκείνο το καλοκαίρι έληξε.
Φαίνεται, ωστόσο, πως ως… δόγμα τα μπάνια του λαού προϋπήρχε πολύ πριν την φράση του Α. Παπανδρέου. Πώς μπορεί να εξηγηθεί άλλωστε πως από τη γέννηση του νέου ελληνικού κράτους μέχρι και σήμερα το καλοκαιρινό τρίμηνο έχουν γίνει μόνο 4+1 εκλογικές αναμετρήσεις. Και αν θέλουμε να το κάνουμε ακόμα πιο… «θερινό» και να βγάλουμε τον Ιούνιο από την εξίσωση, οι σημερινές εκλογές είναι μόλις οι δεύτερες από το 1928! Άρα, λοιπόν, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα πως ανέκαθεν οι πολιτικοί σέβονταν τα μπάνια του λαού. Ακόμα κι αν δεν το έλεγαν.
Οι εθνικές εκλογές του 2019, λοιπόν, πριν καν διεξαχθούν έχουν αποκτήσει ήδη το χαρακτηρισμό των ιστορικών καθώς είναι η πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες που οι κάλπες στήνονται την εποχή που κανονικά οι Έλληνες… στήνουν ομπρέλες και ξαπλώστρες στις παραλίες. Είναι, μάλιστα, οι πρώτες που γίνονται Ιούλιο καθώς μέχρι στιγμής είχαν γίνει τρεις εκλογικές αναμετρήσεις τον Ιούνιο και μια τον Αύγουστο.
Οι τρεις εκλογικές αναμετρήσεις του Ιουνίου
Ο έκτος μήνας του χρόνου και πρώτος του καλοκαιριού είναι αυτός που είναι ο πιο συνηθισμένος να γίνονται… θερινές εκλογές. Όπως ήδη έχει αναφερθεί, ιστορικά τρεις φορές έχουν στηθεί κάλπες τον Ιούνιο.
Η πρώτη είναι στις 2 Ιουνίου 1985. Εκείνη την Κυριακή το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές αφού κατάφερε να συγκεντρώσει το 45,82% των ψήφων, έναντι του 40,84% της Νέας Δημοκρατίας. Το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου κατάφερε να πάρει την αυτοδυναμία αφού κέρδισε 161 έδρες έναντι 126 της ΝΔ. Παράλληλα, το ΚΚΕ που ήταν το τρίτο κόμμα της βουλής πήρε 629.525 ψήφους (9,89%) κάτι που του έδωσε 12 έδρες. Στη βουλή είχε μπει και το ΚΚΕ εσωτερικού που με 117.135 ψήφους είχε καταλάβει 1 έδρα.
Στις 19 Ιουνίου 1989, στήνονται οι κάλπες και η Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη αναδεικνύεται νικήτρια. Λαμβάνει 2.887.488 ψήφους (44,28%) και 145 έδρες. Το ΠΑΣΟΚ υποχωρεί στη δεύτερη θέση καθώς έλαβε 2.551.518 ψήφους (39,13%) και 125 έδρες. Ο Συνασπισμός λαμβάνει 855.944 (13,13%) και 25 έδρες. Ενώ από μία έδρα λαμβάνουν ΔΗΑΝΑ και «Εμπιστοσύνη». Πέντε μήνες αργότερα, το Νοέμβριο της ίδια χρονιάς η χώρα θα οδηγηθεί και πάλι σε εκλογές.
Η τελευταία φορά, μέχρι και σήμερα, που στήθηκαν… θερινές κάλπες ήταν το 2012. Στις 17 Ιουνίου εκείνης της χρονιάς, η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Παναγιώτη Πικραμμένου, με δεδομένο πως στις προηγούμενες εκλογές του Μαΐου 2012, δεν έγινε δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, στήνει ξανά τις κάλπες.
Στις εκλογές του Ιουνίου πρώτο κόμμα ανακηρύχθηκε η Νέα Δημοκρατία, δεύτερο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστά 29,7% και 26,9% αντίστοιχα, ενώ τρίτο κόμμα ήλθε το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 12,3%. Τα υπόλοιπα κόμματα που είχαν εκλέξει βουλευτές, πέτυχαν ποσοστά μικρότερα του 8% και ήταν τα: Ανεξάρτητοι Έλληνες, Χρυσή Αυγή, Δημοκρατική Αριστερά και Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Μετά τις εκλογές Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατική Αριστερά συγκρότησαν την Κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά.
Οι πρώτες και… τελευταίες (μέχρι σήμερα) εκλογές που έγιναν Αύγουστο
Αν μιλάμε για καλοκαιρινές διακοπές τότε η επιτομή τους είναι εκείνες του 1928. Όχι μόνο επειδή έγιναν Αύγουστο αλλά επειδή κυριολεκτικά ο βασικός πρωταγωνιστής και εν τέλει νικητής των εκλογών εντοπίστηκε να κάνει… βουτιές σε κάποια παραλία της Κρήτης. Πρωταγωνιστής ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η συγκεκριμένη εκλογική αναμέτρηση ήταν αυτή που ουσιαστικά σηματοδότησε και την επιστροφή του στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Ήταν μια περίοδος όπου η Ελληνική Δημοκρατία δοκιμαζόταν και τα πράγματα ήταν εξαιρετικά ρευστά. Ο πολιτικός κόσμος της χώρας έψαχνε μια διέξοδο και αυτή βρέθηκε στο πρόσωπο του Βενιζέλου ο οποίος είχε τυπικά αλλά όχι και ουσιαστικά αποσυρθεί από την πολιτική. Έκανε τα μπάνια του στην Κρήτη όταν τον εντόπισαν και τον έπεισαν για το καλό της χώρας να αναλάβει δράση, ώστε να στηθούν κάλπες. Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων όρισε ημερομηνία των εκλογών την 19η Αυγούστου. Μόλις τέσσερις ημέρες μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Η προεκλογική περίοδος, μάλιστα, είχε ξεκινήσει ένα μήνα νωρίτερα, δηλαδή, στα μέσα Ιουλίου!
Οι εκλογές ανέδειξαν κυβέρνηση τετραετίας υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που επανήλθε θριαμβευτικά στην πολιτική. Η αντιβενιζελική παράταξη παρουσιάστηκε διασπασμένη, παρά το πλειοψηφικό σύστημα και καταποντίστηκε. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων, σύμφωνα με την ιστοσελίδα sansimera.gr, συγκέντρωσε το 46,94% των ψήφων και απέσπασε 178 έδρες, έναντι 23,94% και 19 εδρών του Λαϊκού Κόμματος υπό την ηγεσία του Παναγή Τσαλδάρη. Στη Βουλή εκπροσωπήθηκαν ακόμη 8 κόμματα: Εργατικόν – Αγροτικόν Κόμμα υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου (6,71% και 20 έδρες), Κόμμα Ελευθεροφρόνων υπό τον Ιωάννη Μεταξά (5,30% και 1 έδρα), Ανεξάρτητοι Βασιλόφρονες (3,79% και 4 έδρες), Κόμμα Εθνικών Δημοκρατικών του Γεωργίου Κονδύλη (2,71% και 9 έδρες), Προοδευτικόν Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη (2,53% και 3 έδρες), Ανεξάρτητοι Δημοκρατικοί (1,78% και 6 έδρες), Κόμμα Συντηρητικών Δημοκρατικών υπό τον Ανδρέα Μιχαλακόπουλο (1,56% και 5 έδρες) και Κόμμα Προοδευτικής Ενώσεως υπό τον Κωνσταντίνο Ζαβιτσιάνο (1,32% και 5 έδρες). Το ΚΚΕ εμφανίστηκε με την επωνυμία Ενιαίον Μέτωπον, αλλά δεν εξέλεξε βουλευτή, συγκεντρώνοντας το 2,35% των ψήφων.
Εκείνες οι εκλογές, ωστόσο, είχαν και ένα άλλο χαρακτηριστικό. Σημαδεύτηκαν από… απαγωγές πολιτικών! Σε μια περίοδο της πολιτικής ζωής του τόπου στην οποία τα πράγματα ήταν πιο… άγρια, η προεκλογική περίοδος σημαδεύτηκε από την απαγωγή δύο υποψηφίων του Καφανταρικού κόμματος στα Ιωάννινα από ληστές, την ημέρα, μάλιστα, που ο Βενιζέλος θα πραγματοποιούσε στην πόλη την κεντρική προεκλογική του ομιλία! Το πρώτο θύμα ήταν ο πρώην υπουργός Αλέξανδρος Μυλωνάς και το δεύτερο ο Αλέξανδρος Μελάς. Δράστες η ληστρική ομάδα του Τάκη και του Κώστα Κουμπή, οι οποίοι ζητούσαν για λύτρα το ποσό των έξι εκατομμυρίων δραχμών. Μαζί με τους δύο υποψήφιους απήχθησαν και ο πρώην βουλευτής Χασιώτης (ο οποίος τελικά αφέθηκε αμέσως ελεύθερος λόγω της προχωρημένης ηλικίας του) και διάφορα κομματικά στελέχη. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος δήλωσε πως θα αγωνιζόταν για την οριστική πάταξη της ληστείας και θα παραιτούνταν αν δεν πετύχαινε αυτόν τον στόχο, ακόμα κι αν πετύχαινε το υπόλοιπο κυβερνητικό του πρόγραμμα. Επίσης δήλωσε πως θα αναβάλλονταν οι εκλογές αν δεν αφηνόταν ελεύθερος ο Μυλωνάς.
Τελικά, στις 6 Αυγούστου οι ληστές απελευθερώνουν τον Μυλωνά για ν’ αναζητήσει τα λύτρα και στις 11 Αυγούστου τον Μελά αφού πρώτα έχουν πάρει 5,2 εκατομμύρια δραχμές ως λύτρα! Στη συνέχεια διέφυγαν στην Αλβανία αλλά εκεί συλλαμβάνονται ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου και εκδίδονται στην Αθήνα. Δικάζονται, καταδικάζονται και εκτελούνται στις 28 Φεβρουαρίου του 1930.
