Το Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου είναι το στρατόπεδο εξόντωσης, το οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν με το όνομα “Άουσβιτς”. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κρατήθηκαν φυλακισμένοι εδώ σε άθλιες συνθήκες και περισσότεροι από 1,1 (έως 1,5 περίπου) εκατομμύρια δολοφονήθηκαν.

Στις 26 Σεπτεμβρίου 1941 ο διοικητής του Άουσβιτς Ι Ρούντολφ Ες (Rudolf Höß), ο οποίος συχνά ταυτίζεται λαθεμένα με τον πολιτικό Ρούντολφ Ες (Rudolf Heß), δέχτηκε τη διαταγή να χτίσει στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας για 100.000 σοβιετικούς αιχμάλωτους στην περιοχή του Άουσβιτς. Το κατοπινό στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου, δημιουργήθηκε κοντά στο πολωνικό χωριό Μπρζεζίνκα (γερμ. Birkenau), σε απόσταση 1.200 μέτρων από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς Ι. Κατά την οικοδόμηση του Άουσβιτς ΙΙ οι ναζιστές ανάγκασαν τους κατοίκους της Μπρζεζίνκα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ενώ οι αιχμάλωτοι του Άουσβιτς Ι τα γκρέμισαν για να χρησιμοποιήσουν τα οικοδομικά υλικά στο νέο στρατόπεδο.

Ενώ αρχικά προοριζόταν να γίνει στρατόπεδο εργασίας για αιχμαλώτους πολέμου και φυλακισμένους των SS, το Άουσβιτς ΙΙ άλλαξε λειτουργία μετά από λίγους μόνο μήνες. Την άνοιξη του 1942 δολοφονήθηκαν σοβιετικοί πολιτικοί κομισάριοι (στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος αποσπασμένα στον Κόκκινο Στρατό), όπως και ανίκανοι για εργασία φυλακισμένοι με το αέριο Κυκλώνας Β. Οι μητέρες και τα παιδιά τους, που κατά την κρίση των γιατρών του στρατοπέδου δεν μπορούσαν να εργαστούν, δολοφονούνταν επίσης με αέριο αμέσως μετά την άφιξή τους στο στρατόπεδο. Από τον Απρίλιο ή τον Ιούλιο του 1942 και μετά (ο ακριβής χρόνος συζητείται) η πλειονότητα των Εβραίων που έφταναν στο στρατόπεδο θανατώνονταν αμέσως. Η ικανότητά τους για εργασία δεν είχε πλέον ιδιαίτερη σημασία, αφού το Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου είχε μετατραπεί από στρατόπεδο εργασίας σε στρατόπεδο εξόντωσης.

Τα περισσότερα θύματα έφθαναν με τραίνο, συχνά μετά από πολυήμερα ταξίδια σε βαγόνια μεταφοράς ζώων. Το μεγαλύτερο σε διάρκεια καταγεγραμμένο ταξίδι αφορούσε τη μεταφορά αιχμαλώτων από τη Ρόδο και είχε συνολική διάρκεια 17 ημερών. Αφού έφταναν στον σταθμό της πόλης Άουσβιτς, στρατιώτες των SS τους οδηγούσαν στο στρατόπεδο. Το 1944 τοποθετήθηκαν ράγες που οδηγούσαν κατευθείαν στο εσωτερικό του στρατοπέδου (βλ. φωτογραφία). Συχνά οι εκτοπισμένοι μεταφέρονταν κατευθείαν στους θαλάμους αερίων, ενώ άλλες φορές γινόταν προηγουμένως διαλογή από του γιατρούς του στρατοπέδου, βάσει της οποίας χωρίζονταν οι αδύναμοι, γέροι και ασθενείς από τους ικανούς για εργασία.

Οι κρατούμενοι που επιβίωναν της διαλογής εργάζονταν έπειτα στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις που συνόρευαν με το στρατόπεδο ή σε παραρτήματα του Στρατοπέδου. Χρησιμοποιούνταν κυρίως για την παραγωγή συνθετικής βενζίνης ή συνθετικού ελαστικού (αποκαλούμενου Buna) για την εταιρεία IG Farben. Άλλες γερμανικές εταιρίες, όπως η Krupp, διατηρούσαν επίσης βιομηχανικές εγκαταστάσεις κοντά στο στρατόπεδο. Ο τρόπος αυτός της καταναγκαστικής εργασίας αποτελούσε για τα SS μια καλή ευκαιρία να αποκομίσει κέρδη σε βάρος των φυλακισμένων. Παράλληλα, στρατιώτες της SS, αλλά και υπάλληλοι των γερμανικών επιχειρήσεων, κακομεταχειρίζονταν αυθαίρετα τους εργαζόμενους, πολλοί από τους οποίους τελικά πέθαιναν εξαντλημένοι από την εργασία.

Στις 7 Οκτωβρίου 1944 οι κρατούμενοι του Ειδικού Αποσπάσματος (Sonderkommando, Εβραίοι κρατούμενοι που δούλευαν τα κρεματόρια και κρατούνταν χωρισμένοι από τους υπόλοιπους) επαναστάτησαν. Γυναίκες κρατούμενες κατάφεραν να μεταφέρουν κρυφά εκρηκτική ύλη από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις στο στρατόπεδο, με την οποία ανατίναξαν ένα μέρος του Κρεματορίου 4. Στη συνέχεια οι φυλακισμένοι επιχείρησαν μαζική διαφυγή, αλλά οι 250 δραπέτες τελικά συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν.

Ikarus Drone Services: Bαρελάς Κωνσταντίνος



agrinio24.gr