Ανατροπή μπορεί να αποτελεί οποιοδήποτε γεγονός, κατάσταση, ακόμη και συναίσθημα, που μπορεί να οδηγήσει σε μια υποκειμενικά ή και αντικειμενικά αρνητική έκβαση που αφορά το άτομο ή και το σύνολο της κοινωνίας τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
Η ανατροπή είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την έννοια του επικίνδυνου του ανεξέλεγκτου, ανεπιθύμητου, απροειδοποίητου. Είναι μια μορφή σοκ, πανικού, αμφισβήτησης των όσων μέχρι τώρα θεωρούσαμε δεδομένα, προβλέψιμα και διαχειρίσιμα.
Το πιο κρίσιμο όμως στοιχείο της ανατροπής είναι η εν δυνάμει ανικανότητα. Η ανατροπή, είτε είναι σε προσωπικό, διαπροσωπικό, κοινωνικό, επαγγελματικό, οικονομικό ή άλλο επίπεδο δράσης και λειτουργίας μας παραπέμπει αυτόματα πολλές φορές στη δυσφορία και στη «δυσανεξία» της αλλαγής.
Στην πλεοψηφία μας είμαστε όντα της συνήθειας και οι ανατροπές μάς τρομάζουν, νιώθουμε αποδυναμωμένοι και ενίοτε όχι σίγουροι ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε επαρκώς.
Σ’ αυτό το στάδιο προτεραιότητά μας είναι να αποτιμήσουμε όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται αυτές τις πιθανές «απώλειες» και ταυτόχρονα να εκτιμήσουμε και να επαναπροσδιορίσουμε τον εαυτό μας και τις τωρινές μας δυνάμεις. Τι χρειάζομαι; Τι έχω ήδη; Και τι μου λείπει;
Γιατί η ανατροπή είναι δώρο
Το δώρο της ανατροπής είναι μεγάλο – όσο κι αν αυτό φαντάζει οξύμωρο.
Είναι δώρο γιατί μας βγάζει (έστω και ακούσια) από την αδράνεια και μας εξελίσσει. Μας οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα εγκεφαλικής διέγερσης, μας κινητοποιεί θετικά και μας οδηγεί στο να ανακαλύψουμε και να δημιουργήσουμε νέες σκέψεις, νέες δεξιότητες που θα φέρουν καλύτερα αποτελέσματα στις προσπάθειές μας.
Πώς θα το καταφέρουμε αυτό;
Με νοητική αναπροσαρμογή. Αντί να εστιάζω έξω, εστιάζω μέσα μου. Στροφή στον εαυτό μου και στην αυτοεκτίμησή μου.
Η σκέψη μου μπορεί να γίνει «παντοδύναμη» αν εγώ το επιλέξω. Με άλλα λόγια, αν εγώ επιλέξω να σκεφτώ παραγωγικά και στοχευμένα προς την ανατροπή/αλλαγή, τότε θα συμβεί το εξής: Η πεποίθησή μου (μια μη αμφισβητήσιμη αποδοχή) ότι μπορώ να τα καταφέρω και να ενσωματώσω την ανατροπή με θετικό προς εμένα πρόσημο θα μετουσιωθεί σε δυναμική και αποτελεσματική δράση, στοχευμένη στην αποτελεσματικότερη διαχείριση ή και επίλυση της κατάστασης.
Η ανατροπή όταν συμβαίνει, συμβαίνει στο εδώ και τώρα. Αρα χρειάζεται να την αντιμετωπίσουμε και να τη διαχειριστούμε στο εδώ και τώρα. Το να σκεφτόμαστε είτε μελλοντικά είτε παρελθοντικά δεν εξυπηρετεί. Αισθανόμαστε λοιπόν και επιλέγουμε στο εδώ και τώρα. Αύριο τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Το εδώ και τώρα μας επαναφέρει στη σκέψη και δράση που χρειαζόμαστε για να αντεπεξέλθουμε.
Η αποτελεσματικότητα στη διαχείριση μιας ανατροπής έγκειται στο πόσο καλά αισθάνομαι… με τον εαυτό μου. Αν φοβάμαι, αν είμαι σε πανικό, δεν θα μπορέσω να διαχειριστώ την ανατροπή.
Για να αποδεχθώ τις ανατροπές
Αν δεν πιστεύω στις δυνάμεις μου, αν δεν έχω αυτοπεποίθηση ότι μπορώ να αντεπεξέλθω, αν δεν νιώθω ότι υπάρχουν άνθρωποι κοντά μου που θα με υποστηρίξουν, αν δεν βιώνω σε άλλους τομείς δράσης μου θετικά συναισθήματα, τότε αυτά ακριβώς χρειάζεται να εγκαταστήσω και να αναπτύξω για να μπορώ να ενσωματώσω, να αποδεχθώ την ανατροπή και να λειτουργήσω αποτελεσματικά.
* Δοκιμάζω νέους τρόπους αντιμετώπισης και διορθώνω χωρίς να εγκαταλείπω την προσπάθεια.
* Συνεχίζω να μαθαίνω και να εξασκούμαι σε νέες δεξιότητες.
* Ψάχνω το προσωπικό μου νόημα. Τι και πόσο τελικά είναι για εμένα σημαντικό;
Η ανατροπή όταν συμβαίνει, συμβαίνει στο εδώ και τώρα. Αρα χρειάζεται να την αντιμετωπίσουμε και να τη διαχειριστούμε τώρα.
