Ενα κρίσιμο ραντεβού με το κλίμα είχαν χθες τα 705 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εν μέσω ανησυχιών για την εκτίναξη του ενεργειακού κόστος και του πληθωρισμού και με τους λομπίστες διαφόρων βιομηχανιών να ασκούν έντονες πιέσεις.
Το τίμησαν τελικά κατά το ήμισυ, στηρίζοντας πρόταση της Κομισιόν να απαγορευτούν από το 2035 οι πωλήσεις νέων βενζινοκίνητων και ντιζελοκίνητων αυτοκινήτων και ημιφορτηγών.
Οι ευρωβουλευτές κλήθηκαν να αποφανθούν πάνω σε συνολικά οκτώ νομοσχέδια με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία των ευρωπαίων πολιτών – όλα μέρος της δέσμης «Fit for 55», μιας σειράς προτάσεων της Κομισιόν για την αναθεώρηση και την επικαιροποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, με στόχο να μειωθούν οι καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 και απώτερο στόχο να επιτύχει η ΕΕ κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Η πρόταση που ναυάγησε
Σε ένα πρώτο στάδιο, οι βουλευτές κλήθηκαν να ψηφίσουν πρόταση για τη διεύρυνση και αναθεώρηση του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, του κυριότερου εργαλείου της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η Κομισιόν είχε προτείνει ένα σύνολο αλλαγών που αναμενόταν να οδηγήσουν σε συνολική μείωση των εκπομπών στους σχετικούς τομείς κατά 61% έως το 2030.
Η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου αναβάθμισε τον στόχο σε 67%. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι σύμμαχοί του, όμως, κατάφεραν να περάσει χθες σειρά τροποποιήσεων που θα είχαν κατεβάσει τον στόχο στο 63%, καθυστερώντας παράλληλα τη σταδιακή κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής. Κατόπιν αυτού, Σοσιαλιστές και Πράσινοι προτίμησαν να καταψηφίσουν το σύνολο της πρότασης, παρά να επιτρέψουν να ψηφιστεί μια πιο αδύναμη βερσιόν της.
Η πρόταση ναυάγησε λοιπόν με 340 ψήφους κατά, 265 υπέρ και 34 αποχές και επιστρέφεται τώρα για αναθεώρηση στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου, μαζί με δύο ακόμα υποπροτάσεις, για τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα και το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα – με κίνδυνο να καθυστερήσει η όλη διαδικασία ολοκλήρωσης του νόμου, που η ΕΕ θέλει ιδανικά να γίνει φέτος, ώστε να εφαρμοστεί από το 2023.
«Είναι μια κακή μέρα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο» σχολίασε ο γερμανός ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Πέτερ Λίζε. «Δεν μπορείτε να ζητείτε ψήφο από την Ακροδεξιά προκειμένου να κάνετε την πρόταση λιγότερο φιλόδοξη και μετά να ζητείτε την ψήφο μας ώστε να τη στηρίξουμε στο σύνολό της» αντέτεινε η επικεφαλής της ευρωομάδας των Σοσιαλιστών Ιράτσε Γκαρσία Πέρες.
Μείωση CO2 σε αυτοκίνητα
Σε αυτό το τεταμένο κλίμα, οι ευρωβουλευτές κλήθηκαν να αποφανθούν λίγες ώρες αργότερα πάνω σε μια πρόταση να μειωθούν κατά 100% οι εκπομπές CO2 από τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά – που σημαίνει στην πράξη ότι από το 2035 θα μπει τέλος στις πωλήσεις νέων αυτοκίνητων ή ημιφορτηγών με κινητήρα εσωτερικής καύσης.
Με δεδομένο ότι τα αυτοκίνητα είναι υπεύθυνα για το 12% των συνολικών ευρωπαϊκών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καταλαβαίνει κανείς πόσο κρίσιμο κομμάτι της δέσμης «Fit for 55» αποτελεί αυτή η πρόταση. Οι πολέμιοί της, ωστόσο, προειδοποιούσαν πως με αυτόν τον τρόπο θα κινδυνεύσουν 500.000 θέσεις εργασίας, επισήμαιναν πως πρέπει να υπάρξει μέριμνα ώστε «να μπορέσει η οικονομία να διαχειριστεί την κοινωνική μετάβαση», επέμεναν πως δεν έχει νόημα να υποχρεωθούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες να διευρύνουν τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αν δεν είναι καθαρή η ηλεκτρική ενέργεια που θα χρησιμοποιούν οι οδηγοί για να φορτίζουν τις μπαταρίες.
Το ΕΛΚ, λοιπόν, αντιπρότεινε να μειωθούν κατά 90% έως το 2035 οι εκπομπές από αυτοκίνητα και ημιφορτηγά. Τελικά, όμως, 339 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της πιο φιλόδοξης πρότασης, ενώ 249 την καταψήφισαν και 24 προτίμησαν να απόσχουν. Για μια «ιστορική ψήφο» έκανε λόγο η Κομισιόν. Μένει να συμφωνήσει, βέβαια, και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
